Leo de Vreede: nabeschouwing van de 7 uur durende raadsvergadering.

GraverMaat: Stuurde zijn “nabeschouwing” van de onlangs gehouden 7 uur durende raadsvergadering.

In dit cabaret gaan we lief zijn voor elkaar was het openingslied van het Graafs Cabaret in 1971, waarin de toenmalige politieke situatie in Grave op de hak werd genomen.

7 Juli 2020 deed de gemeenteraad dat zelf. Dat de raadsleden alles in het werk stelden om lief voor elkaar te zijn werd door andere verslaggevers en commentatoren al opgemerkt. Het begon na de eerste schorsing en kostte wel moeite. Ergens in de 7 uur durende opname is te horen dat een raadslid tot 10 telt alvorens daadwerkelijk het woord te nemen.

Positief was dat het daardoor lukte de agenda op tijd en eendrachtig af te werken. De jaarlijkse borrel kwam dus niet in gevaar. Felle woordenstrijd werd echter vooral vermeden door bij heikele onderwerpen omzichtig de hete brei te vermijden. Dat lukte vooral door moties en amendementen terug te trekken, aan te houden of zodanig uit te kleden dat voorstanders hoop houden en tegenstanders voorlopig niets te vrezen hebben.

De zwaarste taak had ongetwijfeld de voorzitter die er voor moest zorgen dat de formulering van het een en ander niet later tot misverstanden zou leiden.

De inwonersraadpleging.

Eigenlijk gaat het om de vraag of Grave meedoet met de gemeentelijke herindeling.

In het voorjaar van 2017 had een regiegroep bestaande uit vertegenwoordigers van alle vijf gemeenten geadviseerd om samen één gemeente te vormen. Drie gemeenten stemden direct mee in; Mill was tegen maar besloot in januari 2020 na een volksraadpleging toch mee te doen. Grave onderzocht eerst nog andere mogelijkheden en verkeert nu in het stadium dat een inwonersraadpleging voor de beslissing moet zorgen. Hoe de fracties er nu over denken is duidelijk. Met 8 tegen 7 stemmen is de de gemeenteraad eigenlijk tegen meedoen aan de gemeente Land van Cuijk. Maar die meerderheid durft het kennelijk niet aan dat in een raadsbesluit vast te leggen. Op 18 februari is besloten op 14 mei 2020 een soort referendum te houden. Dat kon dus niet doorgaan.

Afwachten maar.

Nadat een poging van de oppositie om in de meivergadering een datum te prikken had gefaald was “uitgelekt” dat LPG, VVD en Keerpunt 2010 op 7 juli via een motie zouden voorstellen de raadpleging op 21 maart 2021 tegelijk met de kamerverkiezingen te houden. De rest van de raad kwam daarop met een motie om dat op 7 oktober 2020 te doen.

Ik heb al eerder betoogd dat die hele raadpleging nu geen zin zou hebben omdat de vier gemeenten inmiddels de procedure voor de herindeling waren gestart. Grave zou eventueel op 1 januari 2026 kunnen aansluiten. De oppositie zag nog steeds een strohalm en hoopte dat de uitslag van de raadpleging als gevolg zou hebben dat provincie en rijk Grave alsnog aan de gemeente land van Cuijk zou toevoegen. LPG en vrienden houden vast aan hun afwachtende houding, maar hebben geen haast. Hetgeen bij mij de indruk geeft dat ze zelf ook niet in blijvende autonomie van de gemeente Grave geloven.

In een alternatieve algemene beschouwing via het spreekrecht en een brief aan de gemeenteraad heb ik daarom voorgesteld te accepteren dat Grave uiterlijk 1 januari 2026 aansluit bij de nieuwe gemeente en samen met de inwoners daar naar toe te werken. Tijdens de recesperiode zou daarvoor een plan van aanpak kunnen worden opgesteld.
In het kader van lief zijn voor elkaar en de gewoonte om inbreng via spreekrecht en ingezonden brieven te negeren werd een nieuw conflict tijdens de vergadering vermeden door niet diep in te gaan op elkaars argumenten en uiteindelijk af te spreken dat er in de vergadering van de agendacommissie op 25 augustus verder over zou worden gesproken. Dat is knap vaag want de agendacommissie kan niets besluiten, dus een volgende stap kan pas in de raadsvergadering van 23 september worden gezet.
Inmiddels is een brief van de provincie aan de gemeenteraad bekend geworden die mijn opvatting over de situatie bevestigt. Nu afwachten of er raadsleden zijn die zich hier iets van aantrekken en een andere aanpak gaan volgen.

Ambtelijke organisatie.

Het staat al vast dat de gemeente Grave ambtelijke capaciteit van de nieuwe gemeente Land van Cuijk gaat inhuren. Op zich is dat wat vreemd want je kunt verwachten dat de ambtenaren van die gemeente het standpunt van hun gemeentebestuur zullen inbrengen. Het enige waar de raad van Grave zich druk over maakt is wat dit onze gemeente gaat kosten. Geen fractie nam de moeite iets over de gevolgen voor de inwoners te vinden. Er is alleen gewoon geen alternatief.

Financiële onderwerpen.

Dat de financiële positie van Grave enige aandacht vereist werd door geen enkele fractie betwijfeld. Alleen leverde de toch vrij lange bespreking alleen maar op dat het college met een structureel sluitende begroting moet komen. Er werd wel nog een motie unaniem aangenomen waarin werd vastgelegd dat de raad van Grave van mening is dat de schuld van de financiële problemen voor een belangrijk deel bij het rijk ligt. Met de overdracht van taken van het rijk naar de gemeenten is te weinig geld meegegeven. Dat vinden veel gemeenten en terecht. De enige onduidelijkheid is nog naar wie de motie moet worden verstuurd. Het rijk of de VNG. Consequent zou nu zijn als het college in zijn voorstel voor een sluitende begroting alvast een flink hogere uitkering uit het gemeentefonds zou meenemen met natuurlijk een extra greep in de algemene reserve als rugdekking. Dat was in ieder geval mijn voorstel.

Slot.

Aan de agenda waren nog 2 voorstellen toegevoegd. Het lukte in het laatste kwartier van de vergadering daarover concrete besluiten te nemen. Starters kunnen vanaf nu bij de gemeente terecht voor een lening voor een woning en de gemeente is bereid een hoger tarief te betalen voor de informatiepagina in de Arena.
Bij beide besluiten was wel iets opmerkelijks.

Keerpunt 2010 was tegen de starterslening om de eenvoudige reden dat de gemeente geen bank is en zich als ze zelfstandig wil blijven moet beperken tot de werkelijke taken.

Bij de tariefsverhoging was alleen de vraag waar het geld vandaan moest komen. CDA wilde het daarom in een breder kader van communicatie trekken. VPGrave kwam met het voorstel het te boeken op de Coronakosten in de verwachting dat daardoor uiteindelijk het rijk er voor zou opdraaien. Die aanpak komt overeen met hetgeen ik voorstelde als reactie op de financiële problemen als gevolg van de overdracht van rijkstaken aan de gemeenten. Uiteindelijk werd het met algemene stemmen voor dit jaar de algemene reserve en bij de begroting zien we wel verder.

Nu maar afwachten of bestuurlijk Grave in zomerslaap is gegaan.

Leo de Vreede