Leo de Vreede

De gemeente Grave neemt een afwachtende houding aan over een herindeling in het Land van Cuijk. Over één gemeente LvC valt deze regeerperiode niet te praten. Het alternatief Cuijk-Grave-Mill is weggevallen en Boxmeer, Cuijk en St. Anthonis zijn een heel eind op weg naar één gemeente. Als gevolg daarvan dreigt Grave zonder ambtelijke ondersteuning te komen.

Daarbij wordt de financiële positie van Grave steeds penibeler. Na de “ombuigingsronde” van vorig jaar moet een nieuwe bezuinigingsronde er voor zorgen dat in 2020 niet meer dan bijna € 1.000.000 uit de jaarlijks slinkende reserve moet worden gehaald om er voor zorgen dat in 2023 weer een sluitende begroting kan worden gepresenteerd. Die truc van “over 4 jaar hebben we weer een sluitende begroting” is al een reeks van jaren toegepast. Ik ben benieuwd hoelang de provincie als toezichthouder hier in blijft trappen.

Omdat niet alleen goede dingen in drieën gaan leidt ook de wijze waarop raadsbesluiten in Grave tot stand komen herhaaldelijk tot problemen. Oorzaak daarvan is wel het gesloten circuit. Daardoor komen belangen van derden pas aan bod als de eerste twee stappen van een besluitvormingsproces, beeldvorming en oordeelsvorming zijn gepasseerd. Als het voorstel dan in de raad komt begint de ellende met van de agenda halen, ingelaste raadsvergadering en achteraf reparatie tot gevolg. De laatste raadsvergadering leverde daar weer een aantal voorbeelden van.

Dat er nu een poging is gedaan om uit één van de drie impasses te komen is toe te juichen. Jammer is weer dat de publieksavond op 2 oktober niet door de gehele raad werd georganiseerd, maar door de drie partijen die zich het duidelijkst hebben uitgesproken voor één gemeente Land van Cuijk. Daarmee is de gebruikelijke toon in de Graafse gemeenteraad weer gezet: niet samen besturen maar tegen elkaar.

Teleurstellend is ook de uitkomst zoals die is gepubliceerd. Het klinkt zo mooi: De inwoners moeten aan het woord komen. Nou daar is men dan rijkelijk laat mee. De raadsleden in het LvC hebben dik 5 jaar rapporten laten schrijven en conferenties gehouden om zo tot een weloverwogen standpunt te komen. Daarbij zijn de inwoners zorgvuldig buiten de deur gehouden. Op welke basis kun je dan als gewoon burger minder dan twee voor twaalf nog iets zinnigs inbrengen?

Een bindend referendum is een suggestie. Dat kan in Nederland helemaal niet. Het idee is op zich ook al vreemd. We hebben vertegenwoordigers gekozen. Die hebben heel wat geld en tijd besteed om tot een standpunt over die materie te komen en nu blijkt dat standpunten in Grave niet tot een besluit kunnen komen zou de burger, niet gehinderd door enige informatie, de knoop moeten doorhakken? Een duidelijker antwoord op de vraag in de kop van dit stuk is niet te vinden.

Een nieuwe opiniepeiling is de volgende suggestie. Opiniepeilingen zijn er in vele vormen. Dus is de eerste vraag hoe, wanneer en met welk doel. Alle partijen in de gemeenteraad hebben toch hun standpunt al bepaald? Een opiniepeiling kan een goed middel zijn om tot een gedegen besluit te komen. Op basis van het resultaat kun je inderdaad je standpunt aanpassen. Het kan ook een signaal zijn om je standpunt beter toe te lichten. En zeker als je standpunt goed is onderbouwd, zoals we van de Graafse raad mogen aannemen ligt de signaalfunctie van een opiniepeiling meer voor de hand. Dat er al een opiniepeiling is gehouden kan geen reden zijn om er geen te houden. Er zijn zat onderwerpen waarover wekelijks een opiniepeiling wordt gehouden. Het houden van een opiniepeiling om tot een keuze te komen is in Grave niet nodig en er is geen tijd voor.

Hoe kan nu wel uit alle drie de impasses worden gekomen? Onlangs heeft de Graafse raad een zogenaamde motiemarkt gehouden. Dat zou het middel zijn om de burgers beter bij het gemeentebestuur te betrekken. Een aanpak die volkomen in strijd is met het beginsel dat de raad op hoofdlijnen moet besturen. De markt is gehouden en er zijn 13 ideeën aangeleverd. Die zouden door de raad moeten worden omgewerkt tot een raadsmotie en op basis van die motie tot uitvoering moeten komen. Voor 11 ideeën waarvan sommige sneller en effectiever met een telefoontje naar het ambtelijk apparaat zouden zijn aangepakt moet de raad voor 5 november een oplossing bieden. Dat naast het dichten van de begroting. Van één idee is de IKEA-aanpak gekozen, de korte route naar magazijn en kassa. De burgemeester, als enig aanwezig collegelid en portefeuillehouder heeft het direct in behandeling genomen. Dat bespaart de raad een hoop rompslomp. Van het laatste idee, met als titel “Samen besturen” zijn indiener (ikzelf) en afzonderlijke raadsleden het eens dat het zich niet leent voor de motiemarktaanpak. Dat zou anders moeten. Hoe? De raad mag het weten en zeggen.

Wat mijn antwoord is op de vraag in de kop van dit stuk zal duidelijk zijn. Het wordt vanzelf voorjaar 2022 en dan zijn er nieuwe verkiezingen in Grave. Of wordt er van buitenaf ingegrepen. Je zou het haast wensen.

Leo de Vreede