Bestuur Welzijn Ouderen Grave beraadt zich op de vraag: ‘hoe nu verder’?

GRAVERMAAT: Ter illustratie heb ik een foto toegevoegd van de huldiging van het KBO bestuur waarvan mijn vader toen ook lid was.   Dat waren duidelijk “andere tijden” met meer waardering voor vrijwilligers.

Bij de ingekomen stukken van de gemeente Grave trof ik onderstaande “zorgelijke” brief aan:

Geachte heer, mevrouw,

Naar aanleiding de raadsvergadering van 9 maart jl. waarin de draconische bezuinigingen op het welzijnswerk in de gemeente Grave aan de orde kwamen hebben wij de behoefte u, op hoofdlijnen, nader te informeren over de stand van zaken.

Welzijn Ouderen Grave is in december 2018 opgericht naar aanleiding van een verzoek van de gemeente aan SGOG om als burgerinitiatief, vrijwilligers dus, de uitvoering van het ouderenwerk over te nemen van de professionals van Ons Welzijn uit Oss. De initiatiefnemer was mevrouw Henisch. Het overdrachtsdocument G’oud is in opdracht van de gemeente opgesteld. WOG had verwacht een “nette” organisatie overgedragen te krijgen; het bleek een doos van Pandora.
Een paar voorbeelden:
– Er was geen deugdelijke vrijwilligers administratie.
– De contracten met buurthuizen/ docenten etc. stonden op namen van organisaties           die al lang niet meer bestaan.
– Er werden activiteiten gedeclareerd door Ons Welzijn Oss, die helemaal niet meer
bestonden.
– Het aantal deelnemers aan de verschillende activiteiten bleek niet te kloppen met de opgave van Ons Welzijn Oss.
– De begroting was opgesteld door “Oss”. WOG heeft, ondanks herhaaldelijke vragen, nooit inzage gekregen in de feitelijke uitgaven ten behoeve van Grave. Het was bijvoorbeeld niet bekend of de begroting nu inclusief of exclusief BTW was opgesteld.
– Enkele docenten declareerden op de declaratieformulieren van Ons Welzijn Oss, terwijl ze ZZP’er waren en als zelfstandige ingeschreven hadden moeten zijn bij de Kamer van Koophandel.
– Om volstrekt onduidelijke redenen loopt de betaling van de huur van alle KBO – activiteiten en accommodaties via Welzijn Ouderen Grave (op jaarbasis € 25.000).

Het eerste jaar is WOG bezig geweest met drie taken:

– Het door laten lopen van de dienstverlening aan de senioren met onze activiteiten als Graag Gedaan, de Vrijwillige Ouderen Adviseurs, Zin op Zondag voor de eenzamen, Meer Bewegen Voor Ouderen (MBVO), ondersteuning bij de thuisadministratie en de belastingaangiften.
– Het opzetten van een inlooppunt/ aanspreekpunt voor alle ouderen van en in de gemeente Grave (afgesproken in het overdrachts- en startdocument).
– Het op orde brengen van de administratie en de organisatie. Er is geïnventariseerd wie er nu eigenlijk allemaal bij hoorden. Er zijn nieuwe contracten opgesteld en, bij MBVO, tariefverhogingen doorgevoerd.

Welzijn Ouderen Grave heeft twee informatieavonden georganiseerd over “Zorgbestendig Wonen in een Zorgbestendige omgeving” en een over Eenzaamheid. Wat we niet of nauwelijks hebben kunnen doen: overleggen met onze vrijwilligers over hoe het met hun gaat, wat ze meemaken, wat ze nodig
hebben etc.. Ook de andere taken die in het overdrachtsdocument aan WOG toegedicht waren, zijn
blijven liggen. Ondanks het feit dat we geconfronteerd werden met tariefsverhogingen door de
dorpshuizen van 30% zijn we er in geslaagd zodanig te besparen dat we € 5000 bij konden en kunnen dragen aan het programma Vitaliteitscheck (opgezet door de GGD). De gemeente had daar geen budget meer voor en het programma wordt in belangrijke mate uitgevoerd door de vrijwilligers die
ook bij WOG actief zijn.

Het van de grond krijgen van Welzijn Ouderen Grave bleek een zeer zware opdracht c.q. een dagtaakvoor ons als vrijwilligers. Er is verschillende keren verzucht ”als we dit geweten hadden waren we er nooit aan begonnen”, maar het verliep in een sfeer van enthousiasme en met steun en vertrouwen van de gemeente.

Toen kwam 2020. Corona. Welzijn Ouderen Grave was gevestigd in Catharinahof en het inlooppunt (inclusief de kantoorfaciliteiten) werd van de ene op de andere dag gesloten. WOG heeft, daar waar het kon, activiteiten verplaatst naar andere locaties, zodat de ouderen wel zoveel mogelijk konden deelnemen en WOG heeft een “Doe- een- wens- actie” voor eenzame ouderen georganiseerd (ruim 40 aanmeldingen).

WOG heeft het werk een aantal maanden met privé middelen opgevangen, maar dat bleek toch slecht werkbaar. Daarnaast hadden we de indruk dat Catharinahof voor de ouderen toch ook een drempel was om bij ons binnen te lopen (nu we in de Rogstraat zitten ervaren we inderdaad dat mensen veel gemakkelijker binnenkomen).

Welzijn Ouderen Grave wilden echter niet zonder overleg met de gemeente beslissen over alternatieven en daar ontstond een kantelpunt. Pas na herhaaldelijke verzoeken kregen Welzijn Ouderen Grave een overleg met mevouw Henisch en de heer Busser (in zijn eerste werkweek).

Het voorstel van Welzijn Ouderen Grave was om een pand te huren in de Rogstraat. Dat was natuurlijk veel duurder dan de huur in Catharinahof. Na aanvankelijke bezwaren heeft mevrouw Henisch daar mee ingestemd.

De psychologische kanteling was echter haar mededeling dat Welzijn Ouderen Grave niet geacht werd creatief na te denken over activiteiten voor ouderen. In feite was haar mededeling “jullie moeten gewoon doen wat wij zeggen”. Waardering voor de inzet van de vrijwilligers kwam niet over haar lippen. Dat viel, gezien de puinhoop die overgedragen werd, rauw op ons dak. De heer Busser heeft in een vervolgoverleg met zwaar teleurgestelde vrijwilligers aan zijn virtuele bureau gezeten.

Er kwamen, terecht, vragen over onze financiën. Door alle perikelen in 2019 had Welzijn Ouderen Grave ruim geld overgehouden (€ 22.000).
Op enig moment kregen Welzijn Ouderen Grave een brief of ze dit hele bedrag terug wilden storten op de rekening van de gemeente.

De reactie van Welzijn Ouderen Grave in een bezwaarschrift (waarvan de afhandeling in het kader van het zoeken naar een “informele oplossing” is opgeschort).

a) Wij willen uiteraard een deel van het geld terugstorten, maar zouden een egalisatiereserve willen houden. (Bij “Oss” was een egalisatiereserve ad € 12.000 ten behoeve van SGOG, maar die is bij de overdracht in “Oss” achtergebleven).

b) We willen afspraken maken voor de toekomst, dit soort verrassingen willen we niet nog een keer.

De reactie van de gemeente was:

a) Jullie mogen geen egalisatiereserve vormen. Een detail: op de vraag waarom dat niet mocht werd geschreven dat dat verboden was conform de subsidieverordening. Er werd een clausule geciteerd. In die clausule staat echter dat de gemeente wel de mogelijkheid heeft om in te stemmen met een egalisatiereserve (en dat hebben de ambtenaren inmiddels ook toegegeven).
b) We stellen een contractsubsidie voor.

Er loopt nog steeds een proces om tot overeenstemming te komen over dit contract (= de informele oplossing waarover hiervoor gesproken is)

Drie citaten uit het door de gemeente voorgestelde contract; die de kern vormen van de huidige verhoudingen:

– Het is u toegestaan om uw eigen ideeën als voorstel in de begroting op te nemen.
– Het is niet toegestaan om een egalisatiereserve te vormen.
– Het contract heeft een looptijd van een jaar en wordt niet automatisch verlengd.

Ik neem aan dat u begrijpt dat Welzijn Ouderen Grave hoogst verbaasd was over dit voorstel en dat deze voorwaarden voor WOG niet acceptabel zijn.

Er is, in een overigens constructief ambtelijk overleg, afgesproken dat de wensen van WOG en de voorstellen van de gemeente, beiden aan de wethouder voorgelegd zullen worden.

De voorstellen van Welzijn Ouderen Grave:

– Welzijn Ouderen is verantwoordelijk voor de uitwerking en uitvoering van activiteiten en wordt uitgenodigd daar creatief in te zijn (conform de tekst in het overdrachts- en start document).
– Een egalisatiereserve van € 10.000 (de ambtenaren snappen dat dat noodzakelijk is).
– Een contract voor onbepaalde tijd met een opzegtermijn van een jaar. Je start een dergelijk initiatief niet om het op een jaarcontract te zetten. Ook dat begrijpen de ambtenaren.

In deze besprekingen heeft Welzijn Ouderen Grave ook onderbouwd waarom het oorspronkelijke subsidiebedrag (€ 69.000) nodig is. In het overdrachts- en startdocument zijn immers een aantal taken opgenomen /afspraken gemaakt over rollen die Welzijn Ouderen in de gemeente Grave zou moeten hebben, die nog niet eens van de grond zijn gekomen.

We dragen al € 5.000 bij aan een programma wat niet in onze oorspronkelijke opzet voorzien was (de Vitaliteitscheck).

Let wel: in het voorstel van Welzijn Ouderen Grave wordt over 2019 en 2020 in totaal € 30.000- € 35.000 teruggestort naar de gemeente.

In de gesprekken met de ambtenaren hebben wij de vraag opgeworpen hoe het kan dat we, in een jaar tijd, van een sfeer van steun en onderling vertrouwen in een sfeer van formele regels, contracten en bevoogding terecht zijn gekomen. Bij de start is er nooit gesproken over een contract. Als we meer geld nodig hadden kon dat (staat op papier) en als we op een onderwerp inhoudelijke steun nodig hadden was een telefoontje voldoende.

We hebben nu het gevoel dat we behandeld worden als een bestuur wat al tientallen jaren bestaat, z’n zaakjes niet voor elkaar heeft en daarom maar eens stevig aangepakt moet worden. Op papier wordt waardering en begrip uitgesproken. In het handelen krijgen we keer op keer het gevoel dat de gemeente vergeten is dat wij deze taak twee jaar geleden op ons genomen hebben op verzoek van de gemeente en niet omgekeerd. Wij vragen geen subsidie voor een uit de hand gelopen hobby.

De gemeente Grave betaalde tot en met 2018 € 130.000 aan Ons Welzijn in Oss.

Welzijn Ouderen Grave kreeg in 2019 € 69.000 subsidie en daarnaast was er een contract met Sociom voor 16 uur ondersteuning van een ouderenadviseur. Deze ouderenadviseur werkte op afroep voor Welzijn Ouderen Grave (met name als ondersteuning van de Vrijwillige Ouderenadviseurs) en had ook een
aantal taken naar de gemeente (o.a. Sociaal Kernteam).

In het besluit wat er nu ligt wordt de subsidie aan Welzijn Ouderen Grave teruggebracht naar € 32.500. Van de huidige subsidie “sluist” Welzijn Ouderen Grave € 25.000 door naar de KBO’s van de Gemeente Grave. Dan blijft er nog € 7.500 over voor de rest. Dat is geen werkbare situatie c.q. er worden keuzes voorgelegd die, naar onze mening, in de politiek en niet bij Welzijn Ouderen Grave thuishoren.

De benadering door de gemeente doet ons als bestuur veel pijn, maar doet ook pijn bij onze vrijwilligers die met hart en ziel ondersteuning bieden aan de kwetsbare ouderen. Deze pijn en teleurstelling zijn slecht in woorden te vangen. Het mag u, op basis van dit stuk duidelijk zijn dat de gemeente volledig terugkomt op de in de startnotitie G’oud (december 2018) uitgesproken voornemens voor de ondersteuning van kwetsbare ouderen in de gemeente Grave.

Gezien de gedane voorstellen zal het u ook duidelijk zijn dat het college, in ons gevoel, weinig tot geen waarde hecht aan de inzet van de vrijwilligers van Welzijn Ouderen Grave.

Wij beraden ons daarom op de vraag “hoe nu verder””?

Graag zijn wij bereid tot een verdere toelichting.

Met vriendelijke groet,

Bestuur Welzijn Ouderen Grave

Anja van Kempen
Secretaris