Wanneer worden de scootmobiels veiliger?
De berichten over de onveiligheid van scootmobiels heeft me niet verrast.
Al bijna 5 jaar rijdt Sophie op een “aangepaste” scootmobiel. De gemeente Bussum en Huizen verstrekken deze “onveilige” scootmobiels.
Omdat ze rechtzijdig verlamd is heeft ze een voetpedaal aan de linker kant. (Zie afbeelding). Dit pedaal is een gaspedaal. Remmen doet Sophie door haar linkervoet van het gaspedaal te halen. Er zit geen rempedaal op de scootmobiel. Ik vergezel haar altijd als ze op pad gaat met haar onveilige scootmobiel. Ook heeft ze een driewieler zoals op de foto te zien is.
Regelmatig moet ik aangeven hoe ze van de stoep af moet gaan en fietspaden moet nemen.
Ondanks dat er al diverse berijders van scootmobiels zijn verongelukt neemt de verantwoordelijke minister nu geen maatregelen zoals bij het verongelukken van kinderen in een “onveilige” stint. De stints zijn allemaal buiten gebruik gesteld. Wie en wanneer worden de bestaande scootmobiels veilig gemaakt vraag ik me af.
Zie verder voor informatie over het onderzoek enz.
De scootmobiel is verder uitgerust met twee schakelaartje. Hiermee kun je vooruit of achteruit rijden. En op voetbediening of handbediening.
Diepteonderzoek Scootmobielongevallen: veiliger scootmobielen en veiliger wegomgeving.
Een actief remsysteem, stabielere scootmobielen, maar ook voldoende brede fietspaden en goed zichtbare oversteekplaatsen: het zijn enkele maatregelen die ongevallen met scootmobielen kunnen voorkomen.
Dit staat in het vandaag gepubliceerde SWOV-onderzoek ‘Scootmobielongevallen – Hoe ontstaan ze en hoe zijn ze te voorkomen?‘. In het onderzoek zijn 35 ongevallen bestudeerd, waarvan er 9 een dodelijke afloop hadden.
Vier ongevalsscenario’s
SWOV onderzocht tussen februari 2015 en oktober 2017 35 ernstige scootmobielongevallen en vatte deze samen in vier subtypen of ongevalsscenario’s. De scenario’s laten zien hoe dergelijke scootmobielongevallen ontstaan en welke aspecten van infrastructuur, gedrag en voertuig daarbij een rol spelen. De vier scenario’s zijn als volgt omschreven:
- De scootmobielrijder knijpt de gashendel in om te remmen, terwijl deze moet worden losgelaten om te stoppen; de scootmobielrijder komt in het water terecht.
- De scootmobiel raakt uit balans na contact met een obstakel of oneffenheid, waarna de scootmobielrijder ten val komt.
- Een uitwijkmanoeuvre van de scootmobielrijder voorkomt een botsing maar leidt tot een val uit zijn scootmobiel.
- Een overstekende of rechtdoor gaande scootmobielrijder komt in botsing met kruisend gemotoriseerd snelverkeer. In het eerste geval heeft de scootmobielrijder geen voorrang, in het tweede geval wel.
Maatregelen
In het rapport noemt SWOV kansrijke maatregelen die de verkeersveiligheid voor scootmobielrijders kunnen vergroten. Deze maatregelen richten zich zowel op een veiliger wegomgeving als op veiliger voertuigen:
- Smalle fietspaden verbreden en krappe bogen in fietspaden herinrichten zodat ze (minstens) voldoen aan de geldende CROW-richtlijnen (wegomgeving);
- Trottoirbanden langs fietspaden verwijderen of markeren en afvlakken (wegomgeving);
- Opvallendheid van en zicht op oversteekvoorzieningen vergroten (wegomgeving);
- Verkeerslichten conflictvrij regelen en de groentijd van fietserslichten afstemmen op de rijsnelheid van scootmobielrijders (wegomgeving)
- Scootmobielen voorzien van een rem waarmee de gebruiker actief kan remmen (voertuig);
- De stabiliteit van de scootmobiel verbeteren door het voertuigontwerp aan te passen en stabielere scootmobielen te verstrekken (voertuig);
- Scootmobielen voorzien van stuurhoekbeveiliging (voertuig).
De bovengenoemde maatregelen zijn niet allemaal in de nabije toekomst te realiseren. Dat geldt wel voor het conform richtlijnen inrichten van fietspaden, het obstakelvrij maken van fietspaden en het conflictvrij regelen van verkeerslichten. Deze maatregelen hebben bovendien als voordeel dat ze ook een gunstig effect hebben op de veiligheid van fietsers.
Eisen aan bestuurder
Eisen aan de vaardigheden of geschiktheid van de bestuurder staan niet tussen de kansrijke maatregelen. Voor de scootmobiel worden in Nederland geen eisen gesteld aan de bestuurder. Dat is een bewuste keuze, zodat ook mensen met lichamelijke beperkingen zelfstandig mobiel kunnen blijven. In combinatie met de lichamelijke beperkingen van de scootmobielrijders stelt dat hoge eisen aan de gebruiksvriendelijkheid en veiligheid van het voertuig. Een scootmobiel moet na een korte instructie door iedereen veilig te bedienen zijn.
Voertuigeisen
De ‘Regeling voertuigen’ beschrijft de eisen waaraan voertuigen in Nederland moeten voldoen en hoe deze voertuigen bij een keuring worden beoordeeld. De eisen die de ‘Regeling voertuigen’ aan scootmobielen stelt zijn zeer summier. De normen voor de scootmobiel als medisch hulpmiddel zijn strenger maar navolging daarvan is niet verplicht. Door in de ‘Regeling voertuigen’ meer eisen op te nemen voor de minimale uitrusting van een scootmobiel, wordt het mogelijk om toezicht te houden op de veiligheid van scootmobielen die in Nederland op de openbare weg rijden, ongeacht of ze door de gemeente (Wmo) worden verstrekt of particulier aangeschaft.