Ingezonden stuk in de Gelderlander van de voorzitter van de Wijkraad Binnenstad.
Grave als inspiratie voor smartlappen
Geloof in bestuur en politiek is in Grave ver te zoeken. Waar het aan ligt? Hester Kruizinga zoekt een antwoord.
Hester Kruizinga
GRAVE – Met een half oog keek ik donderdagavond naar het praatprogramma Knevel & Van den Brink. Aan het eind van de show mocht Daantje, de finaliste van de SBS6-show Bloed, Zweet en Tranen, kort laten horen wat ze kan.
Een dijk van een vrouw en ze galmde een smartlap Geloof in mij.De tranen schoten me in de ogen terwijl ik helemaal niet van dit genre muziek houd. Aan het eind van haar optreden zei Andries Knevel „Die snik hè, die snik.”
Toen hield ik het helemaal niet meer droog. Wist waarom ik zo geëmotioneerd was: ik dacht aan Grave.
Want Grave is ook één groot smartlappenfestival. Met bloed, zweet en tranen proberen de burgers en plaatselijke ondernemers de schouders eronder te houden en het gemeentebestuur galmt Geloof in mij. En daar gaat het mis.
Wij geloven helemaal niet meer in ons bestuur en dan komt die snik er vanzelf. De scheepswerf failliet, de Ark Prinses Margriet gekoeioneerd, miljoenen weg naar project Wisseveld, het verzorgingshuis dat zeventig centimeter te laag op de bouwtekeningen stond, ruzies om het beheer van Multi Functionele Centrum, het negeren van een burgerinitiatief ‘Behoud het Binnenhof’, bomenkap op stadspark De Kat en parkeren bij de Mariakapel. En nu vraagt HKM, de bouwer van het prestigieuze project Hart van Grave, ook nog faillissement aan.
Iemand vroeg mij of ik de grootste gemene deler had gevonden voor zoveel misère. Duidelijk is voor de burgers van Grave dat de incompetentie van het gemeentebestuur een belangrijke kan zijn.
Maar dat zou toch al eerder aan het licht moeten zijn gekomen?
We zijn toch niet gek? En daar zit ’m de kneep; het komt pas aan het licht als het kwaad al is geschied.
Ons gemeentebestuur zweert bij geheimhouding namelijk en gebruikt dit etiket als schaamlap om zich achter het raadshandelen te verschuilen. Letterlijk staat het blauwe stempel ‘geheimhouding’ op alle projecten die er een beetje toe doen.
Nu kan ik mij voorstellen dat je in een beslissende fase van zo’n project, bijvoorbeeld als je een stuk grond wilt kopen of verkopen, even wat cruciale zaken onder de pet wilt houden. Maar met de nadruk op ‘even’, want het etiket geheimhouding moet er zo snel mogelijk weer afgehaald worden. Het primaat daarover ligt bij de gemeenteraad, daar wordt beslist.
Het zou kunnen dat de raad die geheimhouding op veel projecten wil handhaven om eigen incompetenties, missers en falen te verbergen. Het kan ook zijn dat partijpolitieke of eigen belangen een rol spelen. Dat laatste zou de grootste gruwel zijn. Ons wantrouwen heeft een dieptepunt bereikt. En dan wordt geheimhouding juist fataal. Het belangrijkste nadeel van besluiten nemen onder geheimhouding is dat de democratie niet goed kan functioneren.
Raadsleden moeten zich verantwoorden tegenover hun kiezers en wethouders tegenover de raad.
Geheimhouding verzwakt de positie van raadsleden en hun democratische controlemogelijkheden.
Men moet juist de straat op kunnen gaan, de publiciteit zoeken en met de achterban spreken over een kwestie, polsen wat hun mening is? Dat kan niet als je er niet over mag praten.
Overigens kunnen raadsleden ook geen adviezen inwinnen bij specialisten als ze moeten zwijgen. En goede raad is juist iets wat deze raad nodig heeft, dat is wel gebleken. Maar de raad gaat nog een stap verder dan alleen zelf te zwijgen. Regelmatig maant men zelfs doodgewone burgers, ondernemers en de wijkraad maar te zwijgen over een actueel dossier, want openbaarheid zou wel eens schadelijk kunnen zijn voor de gemeente en dus de gemeenschap.
We komen de raadsleden in Grave trouwens nog maar zelden tegen op straat. Ze zullen elk hun eigen redenen er voor hebben.
Terug even naar de actualiteit: Hart van Grave en HKM. December 2012 liep ik na afloop van een receptie naar huis en trof onderweg een directielid van HKM. Ik vertelde hem dat ik had gehoord dat het bedrijf in zwaar weer verkeerde. Hij antwoordde dat ik er vanuit mijn functie als voorzitter Wijkraad Binnenstad er maar beter niets over kon zeggen en voegde er bazig aan toe: ‘Een wijkraad moet doen wat een wijkraad moet doen’. Nogal cryptisch.
Waarschijnlijk bedoelde hij zoiets als de bloemen water geven in de publieke bloembakken. Slecht nieuws, die bloembakken moeten wijken voor parkeerplaatsen.
De openbare politieke en bestuurlijke mores in Grave deugt niet.
Voorbeeldje. Een citaat van de Graafse VVD-fractievoorzitter ‘Stel je voor dat we bij alles wat we doen het steeds aan de burger moeten vragen, dan zijn we echt verkeerd bezig’. Wel verdraaid, wij burgers horen de toon te zetten en niet deze politicus!
Ik stel voor dat Grave evenals heel veel andere gemeenten in het reglement van orde opneemt dat elk jaar bij de openbare presentatie van de jaarstukken een verslag is gevoegd met daarin een lijst van alle stukken onder geheimhouding. En achter elk stuk de motivatie om geheimhouding te handhaven of op te heffen. Met meer openbaarheid kunnen wij burgers de raad en het college beter controleren, vóórdat verkeerde strategische besluiten worden genomen. En dat is bitter nodig in Grave. Het dertiende Smartlappenfestival is trouwens op zondag 7 juli. Altijd een groot succes.
Vindt u het gek?
Hester Kruizinga is voorzitter van de wijkraad Binnenstad Grave
“ Geheimhouding verzwakt de positie van de raadsleden
Hester Kruizinga, vzt wijkraad