Gastcolumn Ben Bongaards 67: Toekomst van Grave ligt enkel in fusie.
Onlangs werden de resultaten bekend van de
onderzoek naar de voordelen van fusie van gemeentes enerzijds en samenwerking
tussen gemeentes anderzijds. De aanleiding tot dat onderzoek is de druk die er
op kleine gemeentes wordt uitgeoefend in verband met de bestuurbaarheid.
Minister Plasterk van Binnenlandse zaken voert een beleid dat erop gericht is
dat de minimale omvang van een gemeente 100.000 inwoners wordt (bijgesteld
70.000).
onderzoek naar de voordelen van fusie van gemeentes enerzijds en samenwerking
tussen gemeentes anderzijds. De aanleiding tot dat onderzoek is de druk die er
op kleine gemeentes wordt uitgeoefend in verband met de bestuurbaarheid.
Minister Plasterk van Binnenlandse zaken voert een beleid dat erop gericht is
dat de minimale omvang van een gemeente 100.000 inwoners wordt (bijgesteld
70.000).
Een zeker zo zware druk wordt er echter gevoeld vanuit de eigen
gelederen van kleine gemeentes die hun bestuurskracht in ijltempo zien slinken.
Het draagvlak, bijvoorbeeld in onze gemeente, blijkt te klein geworden om een
democratisch bestuurslichaam in leven te houden. Hier valt dat bijvoorbeeld af
te leiden uit het gegeven dat steeds meer zaken, bestuurlijk gezien, op z’n
boerenfluitjes geregeld worden. Raadsvergaderingen worden een soort Poolse
landdagen die niet passen bij de status die een gemeentebestuur hoort te
hebben. Grave is geen geitenfokvereniging en dat zou te zien moeten zijn aan
het niveau waarop de gemeente functioneert. Het kan bijvoorbeeld geen toeval
zijn dat onze burgemeester niet bij machte lijkt om raadsvergaderingen volgens
de regelen der kunst te laten verlopen. Je kunt daar de burgemeester op
aankijken. Terecht, want het is haar verantwoordelijkheid.
gelederen van kleine gemeentes die hun bestuurskracht in ijltempo zien slinken.
Het draagvlak, bijvoorbeeld in onze gemeente, blijkt te klein geworden om een
democratisch bestuurslichaam in leven te houden. Hier valt dat bijvoorbeeld af
te leiden uit het gegeven dat steeds meer zaken, bestuurlijk gezien, op z’n
boerenfluitjes geregeld worden. Raadsvergaderingen worden een soort Poolse
landdagen die niet passen bij de status die een gemeentebestuur hoort te
hebben. Grave is geen geitenfokvereniging en dat zou te zien moeten zijn aan
het niveau waarop de gemeente functioneert. Het kan bijvoorbeeld geen toeval
zijn dat onze burgemeester niet bij machte lijkt om raadsvergaderingen volgens
de regelen der kunst te laten verlopen. Je kunt daar de burgemeester op
aankijken. Terecht, want het is haar verantwoordelijkheid.
Maar de raad is hier
mede debet aan. Een zichzelf respecterende burgemeester laat niet steevast
alles uit de hand lopen maar dat geldt ook voor een raad die zichzelf serieus
neemt. Dan heb ik het over de raad in haar geheel maar ook over de fracties
afzonderlijk. Loop ze langs, VVD, LPG, CDA, VPG, Keerpunt 2010, Trots.
mede debet aan. Een zichzelf respecterende burgemeester laat niet steevast
alles uit de hand lopen maar dat geldt ook voor een raad die zichzelf serieus
neemt. Dan heb ik het over de raad in haar geheel maar ook over de fracties
afzonderlijk. Loop ze langs, VVD, LPG, CDA, VPG, Keerpunt 2010, Trots.
Neem ze
een voor een eens voor ogen en bedenk wat u van ze vernomen hebt sinds de
vorige verkiezingen. Een openbaring! Kijk eens naar die websites en oordeel
hoeveel u er wijzer van wordt. Bedenk eens waar u voor het laatst een raadslid
getroffen hebt die belangstelling had voor u als kiezer. Een raadslid dat u om
feedback gevraagd heeft? De passiviteit druipt er van af. Een enkele fractie
uitgezonderd en die wordt door de collega’s waar mogelijk gemarginaliseerd. Kinnesinne,
afgunst en onmacht.
een voor een eens voor ogen en bedenk wat u van ze vernomen hebt sinds de
vorige verkiezingen. Een openbaring! Kijk eens naar die websites en oordeel
hoeveel u er wijzer van wordt. Bedenk eens waar u voor het laatst een raadslid
getroffen hebt die belangstelling had voor u als kiezer. Een raadslid dat u om
feedback gevraagd heeft? De passiviteit druipt er van af. Een enkele fractie
uitgezonderd en die wordt door de collega’s waar mogelijk gemarginaliseerd. Kinnesinne,
afgunst en onmacht.
Als kiezer merk je nauwelijks of je
vertegenwoordigd wordt in de raad en zo ja, of dit naar je zin gebeurt. Als je
ze de revue laat passeren, ontwaar je niet veel meer dan huiveringwekkende
stilte. Ons kiezers wordt nooit enige verantwoording afgelegd, ons kiezers
wordt nooit iets gevraagd. In tegendeel, wij kiezers worden door onze politici
zoveel mogelijk buiten de deur en buiten elke besluitvorming gehouden. Geheime
vergaderingen, geheime voorbesprekingen, legio geheime beleidsstukken en
rapporten. Heel veel van deze zaken worden dan ook nog eens bedacht en
aangeleverd door externe (ambtelijke) bureaus.
vertegenwoordigd wordt in de raad en zo ja, of dit naar je zin gebeurt. Als je
ze de revue laat passeren, ontwaar je niet veel meer dan huiveringwekkende
stilte. Ons kiezers wordt nooit enige verantwoording afgelegd, ons kiezers
wordt nooit iets gevraagd. In tegendeel, wij kiezers worden door onze politici
zoveel mogelijk buiten de deur en buiten elke besluitvorming gehouden. Geheime
vergaderingen, geheime voorbesprekingen, legio geheime beleidsstukken en
rapporten. Heel veel van deze zaken worden dan ook nog eens bedacht en
aangeleverd door externe (ambtelijke) bureaus.
Ambtenaren in de zogeheten
samenwerkingsverbanden zijn voor een deel buiten beeld gemanoeuvreerd door onze
politiek en onze politici hebben geen zicht meer op hebben anders dan het
gefilterde beeld dat hun wordt opgedist. Ambtenaren die nauwelijks aangestuurd
lijken te worden ofwel die het vertikken te werken vanuit het besef van
dienstbaarheid. Een raadszaal die de sfeer ademt dat publiek op z’n hoogst
gedoogd wordt.
samenwerkingsverbanden zijn voor een deel buiten beeld gemanoeuvreerd door onze
politiek en onze politici hebben geen zicht meer op hebben anders dan het
gefilterde beeld dat hun wordt opgedist. Ambtenaren die nauwelijks aangestuurd
lijken te worden ofwel die het vertikken te werken vanuit het besef van
dienstbaarheid. Een raadszaal die de sfeer ademt dat publiek op z’n hoogst
gedoogd wordt.
Je ziet en hoort nauwelijks wie er wat zegt en voelt je, als
toehoorder niet echt welkom. Er is, bewust of uit onbenul, een afstand
geschapen tussen wie in het pluche gezeten, er toe doen en wie, op houten
stoelen, met een zelden correcte agenda ‘er bij mogen zijn’ of wier aanwezigheid
gedoogd wordt. Botheid en onbeschoftheid valt die burgers ten deel die zich
geroepen voelen om gebruik te maken van de spreekrechtmogelijkheden. Geen
mogelijkheid wordt onbenut gelaten om in politieke ‘lichaamstaal’ te laten
weten dat ze echt niet serieus genomen worden.
toehoorder niet echt welkom. Er is, bewust of uit onbenul, een afstand
geschapen tussen wie in het pluche gezeten, er toe doen en wie, op houten
stoelen, met een zelden correcte agenda ‘er bij mogen zijn’ of wier aanwezigheid
gedoogd wordt. Botheid en onbeschoftheid valt die burgers ten deel die zich
geroepen voelen om gebruik te maken van de spreekrechtmogelijkheden. Geen
mogelijkheid wordt onbenut gelaten om in politieke ‘lichaamstaal’ te laten
weten dat ze echt niet serieus genomen worden.
Volslagen gebrek aan bestuurskracht en
bestuurskwaliteit en zelfs de gekozen uitweg is navenant. Op grond van welke
motivatie of argumenten, mag Joost weten, maar onze raad en ons college willen
graag het pluche, liever het leverkleurige kalfsleder, blijven warm
houden. Hoewel ze met z’n vijftienen
niet de slagkracht hebben voor een deuk in een pakje boter, willen ze niets
liever dan blijven zitten en zoeken ze hun heil in samenwerking met andere
gemeentes in het Land van Cuijk. Gemeentes die grosso modo te kampen hebben met
dezelfde problemen (irrelevantie en gebrek aan bestuurskracht).
bestuurskwaliteit en zelfs de gekozen uitweg is navenant. Op grond van welke
motivatie of argumenten, mag Joost weten, maar onze raad en ons college willen
graag het pluche, liever het leverkleurige kalfsleder, blijven warm
houden. Hoewel ze met z’n vijftienen
niet de slagkracht hebben voor een deuk in een pakje boter, willen ze niets
liever dan blijven zitten en zoeken ze hun heil in samenwerking met andere
gemeentes in het Land van Cuijk. Gemeentes die grosso modo te kampen hebben met
dezelfde problemen (irrelevantie en gebrek aan bestuurskracht).
In het genoemde onderzoek wordt de gang van
zaken, zoals bijvoorbeeld in Grave, in verband gebracht met visie.
zaken, zoals bijvoorbeeld in Grave, in verband gebracht met visie.
Een citaat: ‘Bestuurskracht is ook nauw
verbonden met de strategische visie. Het blijkt van groot belang om die “gezamenlijke
stip op de horizon” goed met elkaar te delen. Het uitgangspunt daarbij moet
ambitie zijn en echt iets samen met elkaar te willen. Een dergelijk proces
instappen om gezamenlijk iets niet te willen (“we willen niet herindelen, dus
we gaan maar samenwerken”) bindt onvoldoende.’
verbonden met de strategische visie. Het blijkt van groot belang om die “gezamenlijke
stip op de horizon” goed met elkaar te delen. Het uitgangspunt daarbij moet
ambitie zijn en echt iets samen met elkaar te willen. Een dergelijk proces
instappen om gezamenlijk iets niet te willen (“we willen niet herindelen, dus
we gaan maar samenwerken”) bindt onvoldoende.’
In dit
citaat zie je in een oogopslag waar het aan schort in het Graafse. Vlak voor
het moment dat de wal het schip wel moet
gaan keren, zien onze raadsfracties, de een meer, de ander minder, de genoemde
wal voor hun ogen opdagen en roepen, in alle toonaarden, dat samenwerking de
beste oplossing is. Nu zou het best kunnen dat ze daar in het geheim heel
diepzinnige gedachten bij hebben, maar op het oog doet het er niet toe voor ze.
Ik schat in dat dat komt omdat ze het proces hoogstens op hoofdlijnen en vrij
passief volgen. We zien vooral het college in de weer. Ook dat heeft weinig
inhoudelijks te melden maar werkt wel vol overtuiging in die richting. ‘Om der
wille van de smeer likt de kat de kandeleer’; Vader Cats kende het al. Leuk en
lucratief zeteltje om warm te houden…
citaat zie je in een oogopslag waar het aan schort in het Graafse. Vlak voor
het moment dat de wal het schip wel moet
gaan keren, zien onze raadsfracties, de een meer, de ander minder, de genoemde
wal voor hun ogen opdagen en roepen, in alle toonaarden, dat samenwerking de
beste oplossing is. Nu zou het best kunnen dat ze daar in het geheim heel
diepzinnige gedachten bij hebben, maar op het oog doet het er niet toe voor ze.
Ik schat in dat dat komt omdat ze het proces hoogstens op hoofdlijnen en vrij
passief volgen. We zien vooral het college in de weer. Ook dat heeft weinig
inhoudelijks te melden maar werkt wel vol overtuiging in die richting. ‘Om der
wille van de smeer likt de kat de kandeleer’; Vader Cats kende het al. Leuk en
lucratief zeteltje om warm te houden…
Het onderzoek werkt met de vier k’s, kosten, kwetsbaarheid, kwaliteit en
klantgerichtheid. Vooral de klantgerichtheid staat centraal. Het breed
gedeelde gevoelen van de Graafse burger dat hij er voor de bestuurders
eigenlijk niet toe doet, is een veeg teken. In Grave zijn de burgers sluitpost
geworden terwijl, volgens de wet en binnen de democratie, alles om hen hoort te
draaien. De k’s… Kwaliteit; politiek
in Grave wijst op schreeuwend gebrek aan kwaliteit. Bio-woningen in Escharen
gaan niet door, omdat het draagvlak ontbreekt (niet is gecreëerd) en omdat de
aanvraag door de gemeente kwalitatief onder de maat was (flutwerk). Zo’n 7 ton
in euro’s aan de neus voorbij. Kwaliteit:
de besluitvorming of het gebrek eraan rond de parkeerplaats aan de
Stadhouderslaan. Kwaliteit: de
knullige afhandeling van het ‘Hart van Grave’. Kwaliteit: de onbeschofte bejegening van insprekers. Kwaliteit: mensen die kritische vragen
stellen, blijven wachten op antwoord. Kosten:
al die bureaus die ingehuurd worden, zonder dat de onderzoeken überhaupt ooit
gebruikt worden. Kosten: al die
beroepsprocedures die nergens toe leiden en die bedoeld zijn om burgers de
bietenbrug op te sturen. Kosten: ’t
Trefpunt. Kosten: ’t Wisseveld. Kosten: die bio-woningen van daarnet.
klantgerichtheid. Vooral de klantgerichtheid staat centraal. Het breed
gedeelde gevoelen van de Graafse burger dat hij er voor de bestuurders
eigenlijk niet toe doet, is een veeg teken. In Grave zijn de burgers sluitpost
geworden terwijl, volgens de wet en binnen de democratie, alles om hen hoort te
draaien. De k’s… Kwaliteit; politiek
in Grave wijst op schreeuwend gebrek aan kwaliteit. Bio-woningen in Escharen
gaan niet door, omdat het draagvlak ontbreekt (niet is gecreëerd) en omdat de
aanvraag door de gemeente kwalitatief onder de maat was (flutwerk). Zo’n 7 ton
in euro’s aan de neus voorbij. Kwaliteit:
de besluitvorming of het gebrek eraan rond de parkeerplaats aan de
Stadhouderslaan. Kwaliteit: de
knullige afhandeling van het ‘Hart van Grave’. Kwaliteit: de onbeschofte bejegening van insprekers. Kwaliteit: mensen die kritische vragen
stellen, blijven wachten op antwoord. Kosten:
al die bureaus die ingehuurd worden, zonder dat de onderzoeken überhaupt ooit
gebruikt worden. Kosten: al die
beroepsprocedures die nergens toe leiden en die bedoeld zijn om burgers de
bietenbrug op te sturen. Kosten: ’t
Trefpunt. Kosten: ’t Wisseveld. Kosten: die bio-woningen van daarnet.
Kwetsbaarheid: ’t Wisseveld. Kwetsbaarheid: zaken die vastlopen,
zoals de brede scholen, het parkeerbeleid. Kwetsbaarheid:
verwaarlozing van de archivering. Klantgerichtheid:
‘gastvrijheid’ bij spreekrecht. Klantgerichtheid:
de burgers worden zoveel mogelijk overal buiten gehouden. Klantgerichtheid: de inwoners een enquête sturen (weekmarkt), nadat
de raad al lang en breed besloten heeft.
zoals de brede scholen, het parkeerbeleid. Kwetsbaarheid:
verwaarlozing van de archivering. Klantgerichtheid:
‘gastvrijheid’ bij spreekrecht. Klantgerichtheid:
de burgers worden zoveel mogelijk overal buiten gehouden. Klantgerichtheid: de inwoners een enquête sturen (weekmarkt), nadat
de raad al lang en breed besloten heeft.
Samenwerking met gemeentes die in een vergelijkbare
situatie verkeren? Samenwerking die in de beleving van politiek Grave uit de
nood geboren is en vrijwel zonder visie en zonder beleving daarbij?
Samenwerking bij de gratie van het voortbestaan van het bestaande? Samenwerking
met behoud van politieke functies? Samenwerking van lieden die er niet in
slagen een fatsoenlijk gezamenlijk product af te leveren en dan besluiten
hetzelfde op grotere schaal
situatie verkeren? Samenwerking die in de beleving van politiek Grave uit de
nood geboren is en vrijwel zonder visie en zonder beleving daarbij?
Samenwerking bij de gratie van het voortbestaan van het bestaande? Samenwerking
met behoud van politieke functies? Samenwerking van lieden die er niet in
slagen een fatsoenlijk gezamenlijk product af te leveren en dan besluiten
hetzelfde op grotere schaal
te doen met lieden die daar al even slecht in
slagen?
slagen?
Samenwerking is een heilloze weg. De bezem moet
door politiek Grave en door het Land van Cuijk. Beide hebben geen toekomst, als
ze blijven kiezen voor zichzelf en niet voor verandering en vernieuwing. Een
fusie, een heel nieuw begin, dat is in feite de enige optie met potentie. Zal
het nog een heel karwei zijn om van de lappen deken, die Land van Cuijk heet,
een levend bestuurslichaam te maken. Grote voordeel is dan de schaalvergroting
en daarmee de vergroting van de armslag, financieel en bestuurlijk.
door politiek Grave en door het Land van Cuijk. Beide hebben geen toekomst, als
ze blijven kiezen voor zichzelf en niet voor verandering en vernieuwing. Een
fusie, een heel nieuw begin, dat is in feite de enige optie met potentie. Zal
het nog een heel karwei zijn om van de lappen deken, die Land van Cuijk heet,
een levend bestuurslichaam te maken. Grote voordeel is dan de schaalvergroting
en daarmee de vergroting van de armslag, financieel en bestuurlijk.
KENT U DIT VIRUS?
Tweemaal was ik recentelijk in 'ons' stadhuis. Eenmaal wegens mijn aandacht voor en bekommernis met asielzoekers, via het IPAG; andermaal via de 'onzalige' Parkeerplannen aan de Stadhouderslaan.Het zal waarschijnlijk de laatste keer zijn; in ongastvrijheid munt ons stadhuis ten eerste uit. De weg word je- als Graafs inwoner- niet gewezen; om over koffie en thee maar te zwijgen. 'Zoek het hier zelf maar uit' is de onuitgesproken boodschap van ambtenaren-korps en 'Wat heb je hier te zoeken?' van 'onze' volksvertegenwoordigers. Die laatste presteren het ook nog eens om laat en te laat hun plaats in te nemen; zonder te verblikken of te verblozen. Geen griffier of secretaris die hen op hun (onhoffelijk)gedrag aanspreekt. De (onderlinge)bejegening is niet alleen koel,maar bovendien bot, tot op het kwetsende af.Van het begrip gespreksleiding moet men nog de 'van Dale' raadplegen.
Dat dit zomaar kan en mag! Dan heb ik het nog niet gehad over het niet te volgen jargon, dat over de ronde tafel gaat; een verstopplaats of bergplaats voor de werkelijk menselijke zaken en waarden: woon-en leefklimaat van Grave. Ik benijd de volksvertegenwoordigers niet die niet zijn aangestoken door het 'Gemeentepapierenprofiel-virus'; niets maar dan ook niets heeft het meer te maken met de Gravenaar,met de kiezer,met de gewone man/vrouw-in-de-straat,die hier gelukkig wil zijn of worden. Over (hun)regels (en de overtreding ervan) de mond vol….maar de gulden regel van hoffelijkheid…..nooit van gehoord; wijd er maar eens 5 minuten inspreektijd aan.
TENSLOTTE: ALLE GEMEENTEGIDSEN(ook de digitale) DE DEUR UIT,MEN MAAKT ER -ten stadhuize-NOG GEEN SYLLABE VAN WAAR.