Gastcolumn Ben Bongaards: De belofte van het Hart van Grave…
Zoals meer senioren maak ik graag een paar
keer per week een wandeling in onze stad om te zien hoe die er bij ligt. De
laatste tijd is dat vaak een verrassingstocht. Met mijn hond loop ik rond het
‘Hart van Grave’. Ik heb het van de zijlijn, vanachter de omheining, zien
ontstaan. Het voormalig gemeentehuis heb ik zien verloederen. Vervolgens is het
onder mijn ogen gesloopt en tot puin vermalen. Op het torentje na dat er nog
altijd staat als een (mij) weinig zeggend reliek van de Bossche School
architectuur. Ik heb de diepe kuil zien graven en gevuld zien worden met de
parkeergarage. Ik heb me af staan vragen hoe de auto’s straks de garage in en
uit zullen gaan rijden maar vertrouw er, met enige scepsis, op, dat de planners
en bouwers dat goed hebben berekend. Ik heb de winkelpanden zien ontstaan,
gezien dat die grotendeels met voorrang afgewerkt en bevolkt zijn. Ik heb
gezien hoe de winkels soms met de moed der wanhoop gepoogd hebben om
gastvrijheid uit te stralen in een omgeving waar het oude is stuk gereden en
het nieuwe op zich laat wachten. Ik heb versteld gestaan van alle rommel en
troep op de bouwplaats.
keer per week een wandeling in onze stad om te zien hoe die er bij ligt. De
laatste tijd is dat vaak een verrassingstocht. Met mijn hond loop ik rond het
‘Hart van Grave’. Ik heb het van de zijlijn, vanachter de omheining, zien
ontstaan. Het voormalig gemeentehuis heb ik zien verloederen. Vervolgens is het
onder mijn ogen gesloopt en tot puin vermalen. Op het torentje na dat er nog
altijd staat als een (mij) weinig zeggend reliek van de Bossche School
architectuur. Ik heb de diepe kuil zien graven en gevuld zien worden met de
parkeergarage. Ik heb me af staan vragen hoe de auto’s straks de garage in en
uit zullen gaan rijden maar vertrouw er, met enige scepsis, op, dat de planners
en bouwers dat goed hebben berekend. Ik heb de winkelpanden zien ontstaan,
gezien dat die grotendeels met voorrang afgewerkt en bevolkt zijn. Ik heb
gezien hoe de winkels soms met de moed der wanhoop gepoogd hebben om
gastvrijheid uit te stralen in een omgeving waar het oude is stuk gereden en
het nieuwe op zich laat wachten. Ik heb versteld gestaan van alle rommel en
troep op de bouwplaats.
De woningen boven de winkels zijn later afgewerkt.
Met mijn lekenoog meen in te zien dat de kwaliteit van de bouw en vooral de
gekozen materialen niet zonder moeite aansluiten bij de omringende monumenten
en bij de panden uit de zeventiger jaren. Vooral de kunststof dakpannen trekken
mijn aandacht. Ik wil niet historiseren maar vraag me af of dit past bij een
update van een vestingstad? Een antwoord heb ik niet; wel lichte twijfel. Ik
kijk er naar uit dat de hekken weggehaald worden en ik kan opsnuiven hoe het is
om in dit nieuw stukje Grave te lopen. Ik vraag me af of mijn gevoel hetzelfde
zal zijn als wanneer ik op de Infirmerie rond de protestante kerk wandel. Echt
een aanwinst voor Grave, mooie doordachte architectuur die op een heel
natuurlijke manier deel geworden is van de vesting.
Met mijn lekenoog meen in te zien dat de kwaliteit van de bouw en vooral de
gekozen materialen niet zonder moeite aansluiten bij de omringende monumenten
en bij de panden uit de zeventiger jaren. Vooral de kunststof dakpannen trekken
mijn aandacht. Ik wil niet historiseren maar vraag me af of dit past bij een
update van een vestingstad? Een antwoord heb ik niet; wel lichte twijfel. Ik
kijk er naar uit dat de hekken weggehaald worden en ik kan opsnuiven hoe het is
om in dit nieuw stukje Grave te lopen. Ik vraag me af of mijn gevoel hetzelfde
zal zijn als wanneer ik op de Infirmerie rond de protestante kerk wandel. Echt
een aanwinst voor Grave, mooie doordachte architectuur die op een heel
natuurlijke manier deel geworden is van de vesting.
Ik zie dat het Hart van
Grave dat in potentie ook kan worden maar dat er dan nog wel een en ander moet
gebeuren. Die toren… Hij is nu zo gemaltraiteerd dat ik hem met de beste wil
van de wereld niet mooi kan vinden maar als ik hem van alle vier de kanten
bekijk zie ik ook niet hoe hij ooit nog mooi kan worden. Hij was geïntegreerd
in een gebouw dat er niet meer is en de desintegratie heeft hem geen goed
gedaan, ben ik bang. Ik hoop er het beste van. Ik begrijp dat de beiaard verre
van bespeelbaar is en dat er intensief gerestaureerd moet worden om weer wat
tonen aan het instrument te ontlokken. Ik heb nergens in de plannen
gesignaleerd dat daar rekening mee gehouden is…
Grave dat in potentie ook kan worden maar dat er dan nog wel een en ander moet
gebeuren. Die toren… Hij is nu zo gemaltraiteerd dat ik hem met de beste wil
van de wereld niet mooi kan vinden maar als ik hem van alle vier de kanten
bekijk zie ik ook niet hoe hij ooit nog mooi kan worden. Hij was geïntegreerd
in een gebouw dat er niet meer is en de desintegratie heeft hem geen goed
gedaan, ben ik bang. Ik hoop er het beste van. Ik begrijp dat de beiaard verre
van bespeelbaar is en dat er intensief gerestaureerd moet worden om weer wat
tonen aan het instrument te ontlokken. Ik heb nergens in de plannen
gesignaleerd dat daar rekening mee gehouden is…
Het echte oude stadhuis is mooi
gerestaureerd. Of ik die moderne, letterlijk transparante, lift mooi vind passen
in het geheel, zal de tijd moeten leren. Het zal ook erg afhangen van het zicht
erop vanuit het Hart van Grave zelf. Ik weet dat ik in 1980, samen met veel
Gravenaren, met veel scepsis gekeken heb naar de nieuwe entree van onze
Elisabethkerk. Die is na een paar jaar oxidatie van het koperbeslag een geïntegreerd
en gewaardeerd onderdeel van het geheel geworden.
gerestaureerd. Of ik die moderne, letterlijk transparante, lift mooi vind passen
in het geheel, zal de tijd moeten leren. Het zal ook erg afhangen van het zicht
erop vanuit het Hart van Grave zelf. Ik weet dat ik in 1980, samen met veel
Gravenaren, met veel scepsis gekeken heb naar de nieuwe entree van onze
Elisabethkerk. Die is na een paar jaar oxidatie van het koperbeslag een geïntegreerd
en gewaardeerd onderdeel van het geheel geworden.
De gemeente is inmiddels aan het ontwaken uit
haar Hart-van-Grave-winterslaap. Ik begrijp dat ze is wakker geschrokken van
een tricky keuze over de ‘oude’ muur (40 à 50 jaar) en de bomen, inclusief de vraag of ze ziek zijn of gezond. Er
moet verder nog een keuze gemaakt worden tussen het handhaven van het oude
stratenplan van de Bijl en het Binnenhof of de aanleg van een nieuw plein. Ik
zie de muur er zelf voor pleiten om gesloopt te worden. Is, zo schat ik in,
destijds met een vloek en een zucht gebouwd bovenop de wortels van de nog jonge
bomen, waarna de natuur vervolgens haar gang gegaan is. Denk je die muur
gesloopt, wat onvermijdelijk lijkt, zie ik door mijn wimpers een leuk pleintje
ontstaan waar het oude (Binnenhof) en het nieuwe (Hart van Grave) vloeiend in
elkaar gaan overlopen.
haar Hart-van-Grave-winterslaap. Ik begrijp dat ze is wakker geschrokken van
een tricky keuze over de ‘oude’ muur (40 à 50 jaar) en de bomen, inclusief de vraag of ze ziek zijn of gezond. Er
moet verder nog een keuze gemaakt worden tussen het handhaven van het oude
stratenplan van de Bijl en het Binnenhof of de aanleg van een nieuw plein. Ik
zie de muur er zelf voor pleiten om gesloopt te worden. Is, zo schat ik in,
destijds met een vloek en een zucht gebouwd bovenop de wortels van de nog jonge
bomen, waarna de natuur vervolgens haar gang gegaan is. Denk je die muur
gesloopt, wat onvermijdelijk lijkt, zie ik door mijn wimpers een leuk pleintje
ontstaan waar het oude (Binnenhof) en het nieuwe (Hart van Grave) vloeiend in
elkaar gaan overlopen.
Een tip: het oorspronkelijke stratenplan kan ook mooi
weergegeven worden in de bestrating van het plein en op die manier kunnen misschien
twee heren op hun wenken bediend worden. Ik heb het idee dat de in- en uitrit
van de parkeergarage daardoor ook wat meer ruimte kunnen krijgen… Ik zie een ‘huiselijk’
pleintje ontstaan waar het gezellig toeven is en minder tochtig dan het op de
Markt helaas vaak is.
weergegeven worden in de bestrating van het plein en op die manier kunnen misschien
twee heren op hun wenken bediend worden. Ik heb het idee dat de in- en uitrit
van de parkeergarage daardoor ook wat meer ruimte kunnen krijgen… Ik zie een ‘huiselijk’
pleintje ontstaan waar het gezellig toeven is en minder tochtig dan het op de
Markt helaas vaak is.
Een stukje Grave met potentie, een
belofte. Veel zal er van afhangen hoeveel visie en daadkracht Grave kan
opbrengen bij de inrichting en meubilering. Tot nu toe zien we daar bedroevend weinig
van, in de vorm van planning en aansturing, maar onder de druk van de tijd
wordt zelfs in Grave alles vloeibaar. Dan wordt het een zaak van, te elfder ure,
alle neuzen in dezelfde richting te krijgen.
belofte. Veel zal er van afhangen hoeveel visie en daadkracht Grave kan
opbrengen bij de inrichting en meubilering. Tot nu toe zien we daar bedroevend weinig
van, in de vorm van planning en aansturing, maar onder de druk van de tijd
wordt zelfs in Grave alles vloeibaar. Dan wordt het een zaak van, te elfder ure,
alle neuzen in dezelfde richting te krijgen.
Het Hart van Grave zal straks zeker gaan
kloppen; de negotie op de begane grond zal daar zeker voor zorgen. Wat zo snel
mogelijk via de tekentafel levend Grave moet worden, ligt nu op het bordje van
de gemeente. De getourmenteerde toren weer uitstraling geven, het inrichten van
de omgeving en vooral het herstel van de schade die door de bouw veroorzaakt is.
Grave is een nieuw Hart rijker. Het stadsleven moet er verder vorm aan geven,
nadat de gemeente daar de voorwaarden voor geschapen heeft. Daarop is het
wachten nu…
kloppen; de negotie op de begane grond zal daar zeker voor zorgen. Wat zo snel
mogelijk via de tekentafel levend Grave moet worden, ligt nu op het bordje van
de gemeente. De getourmenteerde toren weer uitstraling geven, het inrichten van
de omgeving en vooral het herstel van de schade die door de bouw veroorzaakt is.
Grave is een nieuw Hart rijker. Het stadsleven moet er verder vorm aan geven,
nadat de gemeente daar de voorwaarden voor geschapen heeft. Daarop is het
wachten nu…
Een aanwinst zijn ook de nieuwe winkels. Of ze
gezamenlijk de verwachte ‘boost’ gaan geven aan neringdoend Grave, zal moeten
blijken. Heel positief is, dat er hard aan getrokken blijkt te worden. Ik hoop
dat het onze middenstand helpt om de handen wat nauwer ineen te slaan. Of het
Hart van Grave het aanbod aan winkels niet te groot maakt? Het is een bekend
verschijnsel dat elk nieuw winkelcentrum in ons land zich (vooraf) rijk rekent
met sterk overlappende arealen aan potentiële klandizie. Daarvoor is het Hart
van Grave hopelijk te bescheiden. Het is de vraag of dit het juiste moment is
om het winkelaanbod zo drastisch te vergroten. Rutte vindt het tijd om
optimistisch te zijn en het geld te laten rollen. Mogelijkheden te over straks
in onze vesting.
gezamenlijk de verwachte ‘boost’ gaan geven aan neringdoend Grave, zal moeten
blijken. Heel positief is, dat er hard aan getrokken blijkt te worden. Ik hoop
dat het onze middenstand helpt om de handen wat nauwer ineen te slaan. Of het
Hart van Grave het aanbod aan winkels niet te groot maakt? Het is een bekend
verschijnsel dat elk nieuw winkelcentrum in ons land zich (vooraf) rijk rekent
met sterk overlappende arealen aan potentiële klandizie. Daarvoor is het Hart
van Grave hopelijk te bescheiden. Het is de vraag of dit het juiste moment is
om het winkelaanbod zo drastisch te vergroten. Rutte vindt het tijd om
optimistisch te zijn en het geld te laten rollen. Mogelijkheden te over straks
in onze vesting.