Detailhandelsbeleid Gemeente Grave.

GRAVERMAAT: Het STEC rapport over het detailhandelsbeleid van de Gemeente Grave is openbaar. Hieronder de samenvatting.

Samenvattend advies.

Gemeente Grave wil de detailhandelsstructuur gezond en duurzaam houden en tegelijkertijd de leefbaarheid van binnenstad Grave borgen. Stec Groep heeft een advies opgesteld voor een gewenste detailhandelsstructuur inclusief bijbehorende beleidsregels. Daarnaast worden aanbevelingen gedaan hoe de binnenstad van Grave te versterken.

Stec Groep adviseert de volgende gewenste detailhandelsstructuur te hanteren:

1. Binnen de detailhandelsstructuur houdt de binnenstad van Grave haar positie als belangrijkste aankooplocatie. Het doel is behoud en waar mogelijk versterken van het aantrekkelijke centrum met een zo compleet mogelijk winkelaanbod voor zowel de inwoners, bezoekers als de toerist. Naast de binnenstad is in de detailhandelsstructuur van de gemeente Grave onderscheid gemaakt in drie type
supermarktlocaties: centrumsupermarkt (Albert Heijn), wijksupermarkt (Jumbo en Lidl) en solitaire supermarkt (Nettorama).

2. Nieuwe detailhandelsontwikkelingen dienen zoveel mogelijk bij te dragen aan versterking van de binnenstad dan wel de positie van de binnenstad zo min mogelijk te schaden. Uitbreiding of nieuwvestiging van detailhandel buiten de binnenstad is daarom niet toegestaan.

Uitzondering hiervoor zijn de al vergunde planologische rechten voor nieuwvestiging van een supermarkt op locatie voormalig tuincentrum aan de Monseigneur Borretweg. Ook is modernisering van de huidige supermarktlocaties mogelijk (binnen onderstaande kaders), waaronder een mogelijke verplaatsing van wijksupermarkt Jumbo aan de overzijde van de huidige locatie.

3. Er blijft ruimte voor kleinschalige basisvoorzieningen (zoals een bakker) van maximaal 250 m² wvo in het centrum van de kleinere kernen ter behoud van leefbaarheid.

Om de gewenste detailhandelsstructuur na te streven adviseert Stec Groep de volgende beleidsregels.

1: Centrumsupermarkten krijgen alle ontwikkelruimte en worden maximaal gefaciliteerd.

In de basis krijgen supermarkten in de binnenstad alle ontwikkelruimte. Supermarkten zijn grote publiekstrekkers voor centra die combinatiebezoek met andere winkels aanwakkeren. Een sterk supermarktaanbod in de binnenstad van Grave is belangrijk voor het in stand houden van de overige (met name dagelijkse) voorzieningen en het bieden van een gevarieerd winkel- en horeca-aanbod.

Idealiter wordt de huidige Albert Heijn in het centrum gemoderniseerd op de huidige of een nieuwe locatie in de binnenstad, waarbij tegelijkertijd de bereikbaarheid en parkeersituatie wordt verbeterd. Gemeente Grave wil maximaal inzetten op behoud en versterking van het supermarktaanbod in de binnenstad. Stec Groep
onderschrijft deze ambitie. We adviseren gemeente Grave hier invulling aan te geven door waar noodzakelijk en wenselijk te investeren bij aanpassingen in de openbare ruimte en parkeermogelijkheden.

Ook kan gemeente Grave procesmatig ondersteunen om een ontwikkeling op gang te krijgen voor initiatieven voor supermarkten in het centrum, bijvoorbeeld op het vlak van stedelijke herverkaveling. Wel wordt van supermarktpartijen eigen initiatief en daadkracht verwacht. Gemeente Grave doet dan ook een nadrukkelijke oproep hiertoe.

2: Wijksupermarkten mogen moderniseren, maar binnen strikte kaders.

Wijksupermarkten (locaties Jumbo en Lidl) mogen moderniseren, mits ze zich primair beperken tot de wijkfunctie. De supermarkten zijn in de huidige omvang te klein en kunnen daardoor onvoldoende inspelen op veranderende consumententrends, zoals brede paden, meer vers-aanbod, breed assortiment en moderne technieken (zoals zelfscankassa’s). Opschaling en daarmee kwalitatieve versterking is nodig om
consumenten in Grave te behouden en afvloeiing naar andere gemeente te verminderen.

Modernisering van supermarkten buiten de binnenstad mag de positie van de binnenstadsupermarkt niet schaden. Om te borgen dat de wijksupermarkten zich beperken tot de wijkfunctie worden de volgende beleidsregels
gehanteerd:

. Wijksupermarkten in gemeente Grave mogen maximaal uitbreiden tot 1.250 m² wvo.
Er mogen geen winkelconcentraties ontstaan bij wijksupermarkten. Aanvullende nieuwe winkelvoorzieningen bij een supermarkt (zoals een bakker, slager, drogist of anderszins) zijn daarom niet toegestaan. De binnenstad van Grave vervult voor de kern Grave deze rol.

3: Solitaire supermarkten mogen niet worden uitgebreid, alleen geoptimaliseerd.

Solitaire supermarkten (locatie Nettorama) worden in beginsel niet uitgebreid. Wel is optimalisatie mogelijk, bijvoorbeeld in het verbeteren van de parkeermogelijkheden en optimalisatie van logistieke processen (zoals laden en lossen). In het kader van de huidige situatie rondom corona is veiligheid van groot belang. Bij supermarkt Nettorama zijn knelpunten ontstaan door smalle gangpaden, waardoor
onvoldoende afstand gehouden kan worden. Een beperkte uitbreiding van het winkelvloeroppervlak met als doel het realiseren van bredere gangpaden en betere routing wordt daarom toegestaan.

Binnen het huidige bouwvlak is in het bestemmingsplan nog uitbreidingsruimte aanwezig. De vorm van het bouwvlak is echter minder geschikt voor een goede bedrijfsvoering. Aanpassing van het bouwvlak is daarom mogelijk. Eventuele verplaatsing van de supermarkt naar de binnenstad van Grave wordt als wenselijke
ontwikkeling gezien.

4: Supermarktontwikkeling op locatie hockeyvelden vanuit economisch perspectief ongewenst.

Supermarkt Lidl is voornemens haar huidige vestiging te verplaatsen naar de locatie Mgr. Borretweg (oude locatie tuincentrum). Tevens overweegt zij verplaatsing naar de locatie hockeyvelden. Stec Groep taxeert dat verplaatsing naar locatie hockeyvelden vanuit economisch perspectief ongewenst is. Daartoe hanteert zij de volgende redenen. Lidl heeft op haar huidige locatie in de detailhandelsstructuur van Grave
overwegend een positie als wijksupermarkt. Bij verplaatsing naar locatie Mgr. Borretweg behoud de supermarkt de primaire wijkfunctie vanwege de ligging in de wijk en suboptimale bereikbaarheid.

Bij verplaatsing naar locatie hockeyvelden overstijgt de supermarkt haar primaire wijkfunctie. Bovendien is bij vestiging op de locatie hockeyvelden de relatie met de huidige wijk minimaal. Verplaatsing naar locatie hockeyvelden betekent dat de supermarkt (a) een uitstekende ligging krijgt (b) op een goed bereikbare
locatie (c) in het zicht (d) met veel parkeermogelijkheden. Bovendien kan Lidl op die locatie vanwege de perceelomvang in potentie een grotere supermarkt realiseren dan beoogd op de Mgr. Borretweg. Daarbij ligt de locatie hockeyvelden op de aanrijroute richting de binnenstad van Grave en wijk Estersveld.

Zij wordt daarmee een aantrekkelijk alternatief ten opzichte van supermarktbezoek in de binnenstad of Estersveld. Het risico is reëel dat de huidige evenwichtige supermarktstructuur daarmee verstoord wordt en dit ontwrichtend is voor de huidige supermarktbalans. Vanuit economisch perspectief bekeken adviseert Stec Groep dan ook in te zetten op locatie Mgr. Borretweg in plaats van locatie hockeyvelden voor
verplaatsing van Lidl.

5: Streef naar vermindering van plancapaciteit buiten de binnenstad.

Gemeente Grave zet in op vermindering van plancapaciteit voor detailhandel buiten de binnenstad.
Hiermee moet worden voorkomen dat er zich nieuwe detailhandelsontwikkelingen (waaronder supermarkten) buiten de binnenstad voordoen. In de binnenstad is van belang een compact winkelgebied te behouden. Het gezamenlijk afbakenen van het compacte winkelgebied (kernwinkelgebied) en verminderen van (verborgen) plancapaciteit daarbuiten verdient aandacht. We adviseren in te zetten op
alternatieve invulling en uiteindelijk schrappen van onbenutte winkelbestemmingen (of verborgen plancapaciteit) buiten de binnenstad.

Woningbouw is daarbij een kansrijke invulling. De huidige locaties van Lidl en Jumbo hebben bij verplaatsing specifieke aandacht. Inzet daarbij is transformatie van de
huidige locatie. We adviseren de gemeente Grave hierover het gesprek aan te gaan met de eigenaren om te komen tot invulling met een andere functie dan detailhand

Advies ter versterking van de binnenstad

Stec Groep geeft de volgende aanbevelingen om de binnenstad van Grave te versterken:

• Start een traject om een gezamenlijke stip op de horizon voor de binnenstad te formuleren met ondernemers, eigenaren, inwoners en gemeente. Hierin worden ambities en verbeterpunten geformuleerd op aspecten zoals beleving, openbare ruimte, leegstand, bereikbaarheid en parkeren, aantrekkelijke voorzieningen (horeca, cultuur en diensten), evenementen, samenwerking, online vertegenwoordiging, et cetera. Ook kan bekeken worden of en waar functies in de binnenstad te
concentreren (bijvoorbeeld het winkelcarré of een horecastraat). In de voorgenomen economische visie voor Grave kan deze stip op de horizon een plek krijgen.

. Versterk het gezamenlijk organiserend vermogen van partijen in de binnenstad. Niet iedereen is aangehaakt en voelt zich verantwoordelijk voor een gezamenlijke aanpak, terwijl het absoluut noodzakelijk is om de krachten te bundelen.

. Potentiële instrumenten om het organiserend vermogen teversterken zijn een separaat ondernemersfonds voor de binnenstad, een horecafonds en/of een BIZ.

. Onderzoek of beleving in de binnenstad versterkt kan worden door autovrije zones te creëren.

. Zet in op meer groenvoorzieningen in het centrum om de aantrekkelijkheid te vergroten, de klimaatbestendigheid (o.a. warmte) te verbeteren en meer beschutting te creëren.

. Maak werk van gezamenlijke openingstijden.

. Houd het winkelgebied in de binnenstad compact. Stel daarom samen met belanghebbenden een kernwinkelgebied in gericht op het winkelcarré en borg dit juridisch-planologisch. Dit heeft als doel om concentratie van winkels in stand te houden en te voorkomen dat ongewenste ontwikkelingen plaatsvinden buiten dit kernwinkelgebied.

. Buiten het kernwinkelgebied wordt tegelijkertijd gewerkt aan het verminderen van plancapaciteit voor detailhandel en bieden van mogelijkheden voor alternatieve
invulling, zoals woningbouw.

. Draag volop uit waar de Graafse binnenstad uniek in is en zet daarbij gerichte positionering en profilering in.

. De Graafse binnenstad barst immers van de kwaliteiten, zoals de historische binnenstad, de ligging aan de Maas, onderscheidende lokale winkels, een sterk cultureel aanbod met diverse musea, een groot aantal evenementen en gratis parkeren.

. Maak werk van de uitvoering van de ruimtelijke projecten in de Vestingsvisie Grave.

. De verwerkelijking zal bijdragen aan de profilering van Grave, het stimuleren van toerisme, het verbreden van dagtoerisme naar verblijfstoerisme (met bijbehorende product-marktcombinaties) en het verlengen van de verblijfsduur in de binnenstad. .

. Juist hiermee kan Grave binnenstad zich onderscheiden.