Programma Keerpunt 2010 gereed.

2009: de doodlopende weg

Het gaat niet goed met de gemeente Grave.

We staan op de rand van de afgrond.

Da’s niet goed voor de inwoners van Escharen, Gassel, Grave en Velp.

Burgemeester en Wethouders moeten verantwoording afleggen voor hun werk en de coalitiepartijen moeten eens bekijken wat ze bereikt hebben.

Als je ziet hoe de gemeente ervoor staat, denk je: onvoldoende; als je het coalitieprogramma doorloopt, lees je dat er veel beloofd maar weinig bereikt is.

2010: het keerpunt

Het jaar 2010 móet een keerpunt worden, anders is het met de gemeente gedaan!

Het móet anders, het móet beter en het kán anders, het kán beter!

Je ziet wat ervan komt als je de gemeente laat besturen door politici.

Daarom: geef de gemeente terug aan haar inwoners!

Een raadslid dient geen wethouder te spelen, maar een volksvertegenwoordiger te zijn die Burgemeester en Wethouders bij de les houdt.

Het wordt tijd dat er geïnvesteerd wordt in de burgers die wonen in Escharen, Gassel, Grave en Velp.

Investeren in inwoners, is óók investeren in onze ondernemers en gastvrij zijn naar gasten die onze mooie gemeente bezoeken.

Wat goed is voor mensen en hun gemeenschappen, is goed voor de hele gemeente.

Keerpunt 2010 denkt anders, doet anders.

En ánders is al beter in de gemeente Grave…

Keerpunt 2010 staat voor een open en dienende gemeente die ten goede komt aan alle kernen en investeert in álle eigen burgers en hun gemeenschappen door met iedereen samen te (willen) wérken!

Visie op ‘Grave’ als gemeenschap

Liggend aan het water, geworteld in het groen: vier verschillende, maar gelijkwaardige plaatsen. Bij de tijd, maar verankerd in een rijk verleden. Dynamiek, behoud en herstel gaan hand in hand en verkeren niet op gespannen voet. Het is de taak van de gemeente om in voortdurende (!) samenspraak met haar inwoners een klimaat te scheppen waar economie, ecologie en schoonheid in balans worden gebracht, zoekend naar een versterking van de identiteit van ‘Grave’: groen, prachtig gelegen aan de Maas, waar je goed kunt wonen, werken en verblijven in de stad én de kerkdorpen. Het logo van Keerpunt 2010 drukt dat uit.

Samenwerking in het Land van Cuijk

De gemeente Grave kan zich beter niet groter voordoen dan ze is. Een bescheiden gemeente:

• kiest in principe niet voor (te) grote projecten die zij niet aankan;

• streeft naar intensieve samenwerking met andere gemeenten;

• kijkt naar één ambtelijke organisatie voor het Land van Cuijk;

• zonder teveel ‘macht’ uit handen te geven.

Het is nog te vroeg om forse uitspraken te doen over herindeling. De samenwerking met onze buurgemeenten zal eerst beproefd (moeten) worden. Het is daarbij ‘baas in eigen huis’ te zijn. Samenwerking mag niet ten koste gaan van de democratische controle door de gemeenteraad. Door het samengaan van de ambtelijke organisaties zal er fors bezuinigd kunnen worden op peperdure externe inhuur. Tot die tijd moet de gemeenteraad paal en perk stellen aan het inschakelen van bureaus die handen vol geld kosten.

Sociale agenda: mensen gaan vóór bakstenen

Het is belangrijk dat ‘Grave’ zichzelf een spiegel voorhoudt. In deze bestuurskrachtmeting (die in en voor het hele Land van Cuijk uitgevoerd kan worden) stelt de gemeente zich wat ons betreft kwetsbaar op. In dit onderzoek wordt als belangrijkste de burgertevredenheid meegenomen en daarnaast de medewerkerstevredenheid. Uitgangspunt wordt: begrip van de gemeente Grave voor de situatie van de burger. ‘Grave’ moet weten hoe de eigen doelgroepen in elkaar zitten en daardoor wordt het vanzelfsprekend dat de gemeente faciliteiten biedt. Dat de gemeente dat goed doet. Zo krijgt onze gemeente, als het aan Keerpunt 2010 ligt, een sociale agenda. Omdat het om mensen gaat en niet om bakstenen. Maatschappelijke voorzieningen vereisen maatwerk dat alleen samen met burgers en hun organisaties voor elkaar gebokst wordt. Zo kunnen mensen die recht hebben op Bijzondere Bijstand beter bereikt worden door te kijken naar de aanpak van Cuijk en Sint-Anthonis. Waarom het wiel telkens zelf uitvinden? Keerpunt 2010 denkt aan een ‘formulierenbrigade’ die mensen door het bureaucratische oerwoud heen loodst. Doel is: het geld daar laten komen waar het brood- en broodnodig is.

Ambitieuze gemeente: tevreden inwoners, sterke ondernemers

De gemeente Grave scoort nu hoog op lijstjes waarop je je naam niet graag ziet en scoort laag op terreinen waarop je bij de top-10 zou willen horen. De tevredenheid van de eigen burgers moet een dikke 8 zijn en Grave kan van Wijchen leren hoe ondernemers een warm hart toegedragen kan worden. Steken we onze Gelderse buur over de brug naar de kroon wat ondernemersklimaat betreft? Ja, zeggen wij! Snellere procedures, continue communicatie en Graafse ondernemers zoveel mogelijk voorrang bij onderhandse aanbestedingen. Bij overige aanbestedingen worden onze ondernemers altijd uitgenodigd.

Samen met de Kamer van Koophandel wil Keerpunt 2010:

• gezamenlijk parkmanagement invoeren op de Bons, de Eek en Wisseveld;

• bezoekers- en centrummanagement met elkaar verbinden voor álle kernen;

• cultuur, festivals, ondernemers en horeca samenbrengen in een platform en

• een ondernemersfonds invoeren om ‘freeriders’ uit te sluiten.

Vanzelfsprekende zorg voor goed natuurbeheer dient onlosmakelijk in evenwicht te zijn met de belangen van de agrarische sector die onder (te) grote druk staat.

Gastvrije gemeente: bouwen, wonen en recreëren

Toerisme

Een gastvrije gemeente investeert in toerisme en recreatie. Gasten van buiten moeten zich welkom voelen en een breed scala aan activiteiten aangeboden krijgen. Dit uitgangspunt bijt niet met de belangen van de inwoners van Escharen, Gassel, Grave en Velp. Toeristische voorzieningen en activiteiten zijn ook aantrekkelijk voor de eigen burgers. Een bredere klantenkring voor lokale ondernemers komt ook het winkelvoorzieningenniveau ten goede.

Bouwprojecten

Daarom is bouwen naar behoefte belangrijk. Hierbij heeft de wens van inwoners absolute voorrang, maar om het voorzieningenniveau op peil te houden, moet gekeken worden naar een ‘Graafs model’ dat wonen in onze kernen aantrekkelijk maakt voor mensen die nog in een andere gemeente leven. Krimp komt onze burgers en winkeliers niet ten goede en moet dus voorkomen worden. Daarom wil Keerpunt 2010 dat in álle kernen van de gemeente – dus in Escharen, Gassel, Grave en Velp! – voor iedereen gebouwd wordt, zeker voor starters en senioren. Doorpakken bij de Snip (Rode en Blauwe Dorp, Grave), de Hof van Esteren (Escharen), De Neie Weg (aangevuld met andere locaties in Gassel) en een versterkt dorpshart te Velp. Wat ons betreft komen er – eindelijk! – paalwoningen op het Coxterrein. De Rijksoverheid staat erachter, makelaars zijn geïnteresseerd. Waar wachten we nog op?

Ouderen

Levensloopbestendige woningen (in de dorpen en de stad) bieden ouderen de mogelijkheid zo lang mogelijk zelfstandig te wonen in de plaats waar zij dat willen. Het is belangrijk om senioren de kans te geven actief betrokken te blijven bij de samenleving waarvan ze wezenlijk deel uitmaken.

Waterfront

Belangrijk is ook dat er snel plannen gemaakt worden voor het ‘oude’ Maaszicht en omgeving. Niet dat we straks jaren en jaren tegen een leeg pand moeten aankijken op deze A-locatie aan de Maas. Komen de Hampoortbruggen er eindelijk? Wij willen, na overleg met het Sensisbestuur, knopen doorhakken over de toekomst van dat terrein. Keerpunt 2010 wil een mooi waterfront van Pegelbrug tot Maasbrug realiseren, waarbij goed gekeken wordt naar Raam, Oude Haven, Nieuwe Haven, Maas, Sensisterrein, Maaszicht, Loswal, scheepswerf, Hampoortbruggen en stadsgrachten die met elkaar verbonden worden.

Dorpsverfraaiing

Omdat de gemeente groter is dan de binnenstad, wordt ook de uitstraling van de rest van ‘Grave’ en de dorpen nauwlettend in de gaten gehouden en goed op de kaart gezet. De uitstraling van het kerkplein van Velp is nu (nog) allesbehalve fraai. Het is daar een rommeltje. In hoeverre fase II doorgaat, is niet bekend. Daarom heeft aankleding van dat gebied voorrang. Ook het hart van Gassel verdient aandacht. Gassels centrum kan ‘opgeplust’ worden.

Jongeren

Onze jeugd hoort er écht bij. Nu kunnen jongeren terecht in een ‘tijdelijk’ jeugdhonk op een verloederd terrein, zonder dat er zicht is op een definitieve oplossing. Dat brengt het jeugd- en jongerenwerk in de knel. Keerpunt 2010 vindt dat jonge inwoners van de gemeente recht hebben op een fatsoenlijke, vaste plek.

Geschiedenis op de kaart, historie voor het voetlicht

De gemeente moet de boven- en ondergrondse monumentenzorg goed aanpakken en daarvoor, in overleg met bewoners en organisaties, plannen voor ontwikkelen die haalbaar zijn.

Héél snel moet het historisch stadhuis tegenover de Elisabethkerk weer gebruikt kunnen worden voor huwelijksvoltrekkingen. Steeds meer trouwparen laten hun huwelijk buiten onze gemeente sluiten omdat het oude stadhuis niet beschikbaar is en dat is zonde!

Het Graafs Museum wordt uitgedaagd om een groter en breder publiek te trekken door een permanente tentoonstelling in te richten die het lokale of zelfs het regionale niveau overstijgt.

Meer echte democratie: de burgers zijn de baas

Als er nieuwe, grote projecten op stapel staan, worden deze niet alleen op haalbaarheid bekeken. Keerpunt 2010 wil dat het draagvlak onder de burgers getoetst wordt. Dat kan door het organiseren van referenda als zich zoiets voordoet. Een referendum kan samengaan met verkiezingen, zodat de organisatie hanteerbaar blijft en de kosten beperkt. Door deze koppeling – die tijd vergt – wint de gemeente tijd om de zaak goed voor te bereiden. Het College en de raad kunnen de boer op om de bevolking te winnen voor hun standpunten. Als de kiezer gesproken heeft, is het democratisch gehalte duidelijk in de plus ten opzichte van de ‘oude’ regentenraad. Op deze manier hebben inwoners uit de dorpen óók iets te zeggen over ‘stadse’ ontwikkelingen en andersom.

Openheid wordt het sleutelwoord op het stadhuis

Na de verkiezingen bestaat de kans dat politieke partijen de vertrouwde achterkamertjes induiken en met plannen op de proppen komen die voor iedereen, en dan met name de kiezer, volslagen nieuw zijn. De mooiste ideeën komen in het coalitieakkoord, maar daarmee wordt vervolgens bitter weinig gedaan. Tenminste, als je kijkt naar de vier jaar die we achter ons laten.

Keerpunt 2010 wil volledige openheid als het gaat om de totstandkoming van het nieuwe College van Burgemeester en Wethouders. De onderhandelingen worden in het openbaar gehouden, zodat alle fracties hun zegje kunnen doen over de toekomst van onze gemeente. Ook maatschappelijke organisaties mogen wat ons betreft aanschuiven om hun visie te delen met het gemeentebestuur. Bekeken wordt welke punten raadsbreed of door een grote meerderheid worden gesteund. Op die manier krijg je een raadsprogramma dat door B&W wordt uitgevoerd. De vraag is of er in de zorgwekkende situatie waarin de gemeente is beland behoefte is aan een coalitie die het College en zichzelf in een wurggreep houdt.

Het is belangrijk dat de juiste vrouw of man op de juiste plek komt. Dat geldt juist nú voor het dagelijks gemeentebestuur. Wij willen niet bakkeleien over twee of drie wethouders, Keerpunt 2010 wil dat er kwaliteit geleverd wordt. Als dat betekent dat er wethouders van buiten de gemeentegrenzen moeten worden aangetrokken, is dat maar zo. Geen hobbyisten aan de collegetafel, maar mensen met inhoudelijke en bestuurlijke talenten!

Een ander voordeel van ‘vakwethouders’ is de vrijheid die alle fracties daardoor houden. Er is geen sprake meer van een coalitie die koste wat kost een wethouder in het zadel houdt en met lede ogen toeziet hoe snel het bergafwaarts gaat met de gemeente waar we van houden.

Tot slot: geïnteresseerden worden voor vergaderingen van het zogenaamde ‘Presidium’ (de fractievoorzitters met de burgemeester) uitgenodigd. Het Presidium houdt zich in het vervolg, wat ons betreft, vooral bezig met het bepalen van de raadsagenda’s. Daarmee stuurt men het College en dus het ambtelijk apparaat aan. Tijdens openbare vergaderingen van deze ‘stuurgroep’, wordt de raad (en dus: de burger) continu bijgepraat op de stand van zaken van belangrijke projecten. Zo voelt men in het College de hete adem van de volksvertegenwoordiging in de nek. Zo worden knelpunten beter aangepakt en houden we in de gaten dat wat beloofd wordt, wordt nagekomen. Tevens wordt het Presidium daardoor een ‘instrument’ om projecten te versnellen – want wat gáát het soms traag! – en beter te communiceren met iedereen. Dat is het voordeel van echte openbaarheid!

‘Grave’ heeft de afgelopen tijd veel teveel in achterkamertjes en achter gesloten deuren vergaderd.

Grave, méér dan stad alleen

Het stadhuis mag niet de indruk wekken dat de gemeente Grave bestaat uit een stad met wat dorpjes er omheen. Bij investeringen in ‘de stad’, moet goed gekeken worden naar de positieve effecten voor de hele gemeente, dus ook Escharen, Gassel en Velp. Als er geld uitgetrokken wordt voor Grave, horen de overige kernen daarvan ook te profiteren. Als dat niet of onvoldoende blijkt, mogen de dorpen wat Keerpunt 2010 betreft rekenen op een ‘leefbaarheidsoffensief’ door de gemeente. Behoud van de scholen is wezenlijk.

In Velp moet het Trefpunt worden aangepakt. Het is van meet af aan geen succes gebleken en het aantal gebreken is zorgwekkend. Lang heeft Velp op een gemeenschapshuis gewacht. Het resultaat? Er zijn aanpassingen nodig gebleken, en nog steeds! Ons speerpunt: de kwaliteit het Trefpunt moet perfect in orde zijn, de gemeente heeft wat goed te maken!

Verkeersveiligheid noodzaak

Veilig verkeer, dat doen we samen! Alle scholen in Escharen, Gassel, Grave en Velp moeten heel snel het veiligheidslabel krijgen.

De infrastructuur en verkeerssituatie in Velp rond het Trefpunt, de brede school, het activiteitencentrum en dus op het terrein van Dichterbij (met de aansluitingen op de Tolschestraat) zijn zorgwekkend. Schoolkinderen en hun ouders komen vier keer per dag per fiets of auto naar school; oversteken op de Tolschestraat is voor kinderen die alléén naar school gaan is levensgevaarlijk. Hier moet wat aan gedaan worden! Op z’n minst komt er een zebrapad. Ook in midden-Velp is er al jaren een onveilige situatie: Hoogveldseweg, Pastoriestraat, Pannestaartweg. Vanaf de Bosschebaan rijdt hier sluipverkeer – veel te hard! – naar de Maasdijk. Heel gevaarlijk voor fietsende schooljeugd!

Andere knelpunten in de gemeente die boven water komen, moeten meteen aangepakt worden. De gemeente houdt daarvoor wat geld achter de hand.

Het is te voorzien dat de verkeersveiligheid in de Graafse binnenstad onder druk komt te staan door de verschillende projecten die op stapel staan. De Wijkraad ‘Binnenstad’ waarschuwt zelfs al voor een verkeers- of parkeerinfarct door het bouwen in het Hart van Grave, op het Wisseveld en het autovrij maken van de Loswal (hetgeen bijna driehonderd parkeerplaatsen kost!). Als je in ogenschouw neemt dat er een gezondheidscentrum in het Arsenaal komt, Jeugdzorg een plek krijgt bij Sensis en de bouwvakkers die in het centrum gaan werken met talloze busjes komen, zie je de bui al hangen. Wat Keerpunt 2010 betreft, is de gemeente deze situatie voor.

Volaan vooruit!

Burgers weten niet wat hen overkomt als ze in de bureaucratie van de gemeente Grave verstrikt raken. Wat gaan zaken toch – onnodig! – langzaam en wat loopt de informatievoorziening achter. Hier moeten de komende jaren slagen gehaald worden!

Procedures worden, ook door mensen en organisaties van buiten, tegen het licht gehouden en, zo mogelijk, verkort. Naar het voorbeeld van de gemeente Landerd, wil Keerpunt 2010 de flitsvergunning invoeren, zodat iedereen zeer snel duidelijkheid heeft en resultaat boekt!

Winst delen met alle wijken: burgers gehoord en gesteund

Er moet realistisch begroot worden. Als bij de jaarrekening blijkt dat er (veel) geld ‘over’ is, gaat er een deel rechtstreeks naar de wijken. Keerpunt 2010 wil dat iedere dorps- of wijkraad daardoor een aanzienlijk bedrag ter beschikking krijgt om naar eigen inzicht verbeteringen aan te brengen in de eigen omgeving. Zo wordt de winst met alle wijken gedeeld en komt gemeenschapsgeld zichtbaar ten goede aan de inwoners. De positie van de dorps- en wijkraden wordt verstevigd: ze krijgen wat ons betreft serieuze zeggenschap over de leefomstandigheden in hun omgeving. Wij zien deze werkwijze liever dan geld besteden aan grote projecten die steeds langer op zich laten wachten en alsmaar duurder worden. Volgens Keerpunt 2010 moet de gemeente altijd in staat zijn om kleine initiatieven van burgers te (onder)steunen.

Niet alleen de dorps- en wijkraden krijgen meer te zeggen, ook de Burgerparticipatieraad (= WMO-adviesraad) moet eindelijk eens serieus genomen worden. Zijn adviezen worden zwaarwegend, zodat College en Raad van heel goede huize moeten komen om een andere weg in te slaan. Andere organisaties, zoals onze ouderenbonden, worden ook nauwer bij beleidsontwikkeling betrokken.

Investeren, bezuinigen, begroten

De economische crisis is niet voorbij en heeft ook de gemeente Grave getroffen. Zelfs los van de wereldcrisis heeft onze gemeente financiële sores. Na 2011 zullen Nederlandse gemeenten pijnlijke keuzes moeten maken. Hierbij wordt natuurlijk het eerst gekeken naar personeel, financiën, bedrijfsvoering, inkoop, automatisering, aanbesteding. Door deze zaken samen met regiogemeenten op te pakken hoeft er wellicht niet op inhoudelijk beleid en dus op de ambities ingeleverd te worden. Hier valt in het Land van Cuijk winst voor onze burgers te halen! Belasting- en WOZ-taken kunnen gebundeld worden, bijvoorbeeld.

Keerpunt 2010 is vóór trendmatige verhoging van de gemeentelijke belastingen. Die is goed uit te leggen omdat de gemeente ieder jaar met hogere kosten geconfronteerd wordt. Het is vervolgens niet uit te leggen dat de subsidies bevroren worden (blijven), want verenigingen en organisaties worden óók met steeds hogere kosten opgezadeld. Daarom vinden wij dat die subsidies óók met dezelfde ’ínflatiecorrectie’ moeten worden aangepast. Dat is tevens een manier om vrijwilligerswerk te versterken. Vrijwilligers zijn nu eenmaal de pilaren waar verenigingen, organisaties en gemeenschappen op rusten!

Als basisvoorzieningen écht in gevaar komen, is Keerpunt 2010 bereid de belastingen daarvoor te verhogen. Misschien geen populair standpunt, maar leefbaarheid en een goed voorzieningenniveau staan voor ons voorop. Voor die goede zaken staan wij, daarvoor gáán wij: met hart en ziel!