‘Een multiculturele samenleving’

Door Freddy Klooté

Een samenleving waarin verschillende bevolkingsgroepen, elk met een onderscheiden cultuur, naast elkaar bestaan. De multiculturele samenleving kenmerkt zich door tolerantie, door de afwezigheid van racisme en rassendiscriminatie, en door garanties van de vrijheid van geloof en godsdienst. Zo staat het beschreven als je het online opzoekt anno 2021. Klopt dit? Wij hier in Grave hebben het wel ooit gekend.

Toen we hier kwamen wonen na 1950 was er bijna geen andere cultuur te vinden dan de Nederlandse. Wij kwamen hier te wonen in het nog in aanbouw zijnde rode en blauwe dorp in Grave. En…het was niet zoals ergens anders in Nederland, wij kwamen hier echt wonen. Door elkaar heen, tussen de Nederlands Graafse inwoners. Geen aparte wijken. Zodat wij, kinderen, vriendjes en vriendinnen kregen en wij bij elkaar geen andere huidskleur zagen of zoals nu gezegd, een ander ras. Wat betekende dat, een ras ? Dat woord kenden we niet. Voor onze ouders was het moeilijker, een ander land, andere gewoontes en ander eten. Maar ze waren snel ingeburgerd. En het Hollandse eten kreeg een Indisch tintje. Het Indische eten was een welkome afwisseling tot het eenvoudige Nederlandse eten. De heerlijke geuren en kruiden, die ze hier niet kenden maar door de jaren heen door de kruidenier winkels werden ingekocht zodat ze aan de behoefte konden voldoen, kon je ruiken als je in de straten speelden. Je wist meteen waar een Indische familie woonde, de geuren kwamen je uitnodigend tegemoet. Met het Indische eten waande onze ouders zich weer thuis in hun geliefde Nederlands-Indië. Het altijd te veel eten in huis hebben had een reden, nooit wilden ze meer te weinig of geen eten op tafel kunnen zetten zoals ze dat kenden tijdens de vele interneringskampen. Nasi rames, een overheerlijke mix van rijst, groenten, vlees en sambal is tijdens de Tweede Wereldoorlog bedacht door de Indische “Tante Truus” in het Japanse interneringskamp Bandung. Grote stukken vlees zoals karbonade kenden we niet, we sneden alles klein zodat meerderen er van konden eten. En daarbij een eitje tjeplok. Of zoals aan een stokje geregen vlees, een lekkernij nu, saté van de BBQ. En zo ontstond het overmatig in huis hebben van het heerlijke eten. Maar daar wist men wel raad mee want steevast werd er wel wat eten meegenomen in kleine plastic bakjes. Bij ons was er ook altijd iets te eten en kwam je onverwachts binnen dan kon je er vanuit gaan dat je meteen wat lekkers kreeg of een bordje met eten. De gastvrijheid was heel normaal.

Wij werden een culturele samenleving of moet ik juist zeggen een multiculturele, want bij ons in Grave was er geen verschil in huidskleur of geloof. Ontstonden er juist veel gemengde huwelijken en sliepen juist twee geloven op 1 kussen. En ontstonden er vriendschappen die nog altijd bestaan tot de dag van vandaag.
Nu zie je vaker dat er gedoe is over geloof, over racisme, over… Tja, waarover niet?

We leven nu in 2021, Corona houdt ons al anderhalf jaar in de greep. We kunnen nog altijd niet de herdenking houden die we o zo graag zouden willen. Met een Pasar Malam, lekker eten, fijn gezellig samenzijn. Want dat is wat ons verbindt. Koken, eten, samenzijn.
We willen zo graag een monument plaatsen op het van Coothplein. Voor de generaties voor ons en na ons zodat het nooit vergeten mag worden, voor het ooit bestaande Nederlands-Indië. Maar door Corona loopt het nog allemaal moeizaam, omdat we niets kunnen verkopen of regelen. Hopelijk lukt dit in de nabije toekomst.

Op 4 mei, Dodenherdenking, wordt er een krans gelegd bij dit Torenplein, bij de Joodse Synagoge, bij het herdenkingsbeeld van Burgemeester Ficq.
Vandaag, 15 augustus, herdenken we de capitulatie van Japan en eindigt eindelijk de Tweede Wereldoorlog, voor de wereld, voor ons Koninkrijk der Nederlanden. Er is nog altijd veel gedoe, verdriet, geweld en er vallen nog altijd vele slachtoffers over de hele wereld. We zijn over de wereld een multiculturele samenleving geworden maar met een gebrek aan tolerantie voor vrijheid van geloof, godsdienst, en liefde. Helaas wordt er nog altijd gediscrimineerd en zijn er over de wereld nog miljoenen op de vlucht voor geweld en oorlog.

Hoe tolerant zijn we hier in Grave…? Ik denk dat we er nog wel altijd een moment bij stil moeten staan en dat we samen er aan moeten blijven werken.
Wat altijd zal blijven, is Liefde en vriendschappen, is de verbinding, het samenzijn, het eten. Ons Indisch eten is voor ons belangrijk. En ongemerkt geven we dat door aan de volgende generatie. Met trots heeft het de status gekregen.

De Indische rijsttafel : Ons cultureel erfgoed
Luister… hoor je de Krontjong muziek?
Kom pak een bord en ga maar ergens zitten. Waar dan?? Maakt niet uit; binnen, buiten, op de trap of waar je het fijn vindt om even te genieten van wat ons verbindt, gezellig samenzijn… samen eten.

Evy Boer-de Wit