De Gelderlander: Wat te doen voor Grave kan aansluiten?
GRAVERMAAT: De Gelderlander zet de mogelijkheden voor aansluiting van Grave bij de gemeente Land van Cuijk op een rijtje.
Alleen de Eerste Kamer moet er nog een klap op geven. Het wetsvoorstel is al goedgekeurd door de vier gemeenteraden, de Tweede Kamer en de Raad van State.
In het artikel over de novelle wordt gesproken over een ingediende motie door de VVD in de Tweede Kamer om Grave alsnog eerder te laten aansluiten.
Misschien wordt dat een reddingsboei voor Grave? Rob Bannink zei onlangs Grave is niet aan zet. We moeten afwachten. Misschien VVD collega in Den Haag bellen om hem van de laatste informatie te voorzien?
De afstand van Grave naar buurgemeente Cuijk is maar 11 kilometer. Maar de weg naar de gemeente Land van Cuijk lijkt veel langer. De mogelijkheden én de onmogelijkheden op een rijtje.
,,Nou, dat wordt nog een hele klus. Het is een ingewikkelde puzzel. We moeten niet vergeten dat het hier gaat om een wetsvoorstel dat al bij de Eerste Kamer ligt.”
De Cuijkse burgemeester Wim Hillenaar beseft als voorzitter van de stuurgroep Land van Cuijk dat er nog heel wat gedaan moet worden voordat Grave kan aansluiten. ‘Aansluiten in 2026 of zo veel sneller indien mogelijk’, stond er in de motie die bijna raadsbreed werd aangenomen.
VVD’er Rob Bannink zei echter dinsdag tijdens de historische raadsvergadering: ,,Maar Grave is nu niet aan zet. We zijn nu afhankelijk van de andere vier gemeenten, de provincie en het rijk”. Bij Hillenaar wekt dat verbazing op: ,,Daar spreekt nu niet bepaald de ambitie uit dat ze nog dit jaar aan willen sluiten. Het komt een beetje over als ‘het ligt niet aan ons, maar we zien wel waar het schip strandt.’ Het zou al helpen als Grave zelf heel erg op de deuren rammelt en aangeeft dat het perse al per 2022 mee wil doen.”
Bovendien moeten ook de gemeenteraden van Cuijk, Boxmeer, Mill en Sint Anthonis zich hierover uitspreken. Dat kon niet eerder omdat het resultaat van de inwonersraadpleging en het besluit van de gemeenteraad van Grave niet bekend was.
De nieuwe gemeente Land van Cuijk start op 1 januari 2022. Met in november gemeenteraadsverkiezingen.
Aansluiten op 1 januari 2026
Scenario 1
Dat is het oorspronkelijke plan. Gesteld werd dat de nieuwe gemeente minstens een volledige raadsperiode wil hebben om zaken goed te regelen.
Er moet immers een volledig nieuwe ambtelijke organisatie opgezet worden.
Nadeel, er moet nog steeds een ingewikkelde samenwerking met Grave komen. Omdat het Maasstadje geen eigen ambtelijk apparaat meer overhoudt.
En dan ligt er ook nog de wens van Grave om op die samenwerking 750.000 euro te bezuinigen. Vanwege de belabberde financiële situatie in Grave.
Aansluiten op 1 januari 2022
Stoom en kokend water is er nodig om dat voor elkaar te krijgen. Het wetsvoorstel dat de fusie tussen Boxmeer, Cuijk, Mill en Sint Anthonis mogelijk maakt, is al goedgekeurd door de vier gemeenteraden, de Raad van State én de Tweede Kamer. Alleen de Eerste Kamer moet er nog een klap op geven.
Bij aansluiten nog dit jaar moet het wetsvoorstel gewijzigd worden en die hele procedure nog voor de zomer opnieuw worden gedaan.
Bijkomend probleempje: er is net een nieuwe Tweede Kamer gekozen die nog moet worden geïnstalleerd.
Maar het kan. Met een zogenaamde novelle, een wijziging op het bestaande wetsvoorstel.
Die procedure moet dus snel, zonder al te veel wijzigingen in het huidige wetsvoorstel. Dat betekent voor Grave tekenen bij het kruisje zonder aanvullende voorwaarden. Opstappen op de trein die al in volle vaart rijdt.
Voordeel: de ingewikkelde discussie over de bezuiniging op de ambtelijke inhuur door Grave kan worden gestaakt.
Ergens tussentijds aansluiten
Op 1 januari 2024 bijvoorbeeld. Dat zou betekenen dat er na de verkiezingen in november een gemeenteraad komt die er maar twee jaar zit.
Dat er wethouders worden aangesteld voor de periode van twee jaar. Die moeten daarvoor hun baan opzeggen. Wie zou daar instappen?
En er moeten dan over twee jaar opnieuw verkiezingen worden uitgeschreven. Er zal per 1 januari voor de gemeente Land van Cuijk een waarnemend burgemeester worden neergezet tot de nieuwe gemeenteraad een burgemeester heeft aangesteld.
Vermoedelijk zal er in dit scenario voor 2024 geen vaste burgemeester worden aangesteld, maar blijft een waarnemer tot die tijd zitten.
Een jaar vertraging om Grave de tijd te
geven aan te sluiten
In de Tweede Kamer heeft minister Ollongren al gezegd dat dat niet gewenst is. Er wordt dan een lopend proces stilgelegd.
Nog een jaar onzekerheid voor ambtenaren, met als mogelijk gevolg een leegloop van de ambtelijke organisatie. Hillenaar: ,,Je gaat dan een rijdende trein stilzetten.”
Maar het risico bestaat dat straks de Eerste Kamer zegt: ‘als jullie zo graag willen, dan wacht je maar een jaar’.
In dat geval moet er ook in Boxmeer nog een waarnemend burgemeester komen. Burgemeester Karel van Soest gaat immers op 31 december dit jaar met pensioen en wil niet langer aanblijven, heeft hij al gezegd.
Er zal bij dit scenario dan ook een waarnemer voor een jaar moeten worden aangesteld.
Speelt de claim van de Scheepswerf een
rol?
De claim van de Scheepswerf die er aankomt hangt zwaar boven Grave. Grave is door de hoogste rechter schuldig bevonden aan het faillissement in 2012. De claim gaat miljoenen euro’s kosten. Grave is daarvoor verzekerd voor een bedrag van maximaal twee miljoen euro, zei wethouder Theo Lemmen laatst bij vragen uit de Graafse politiek.
Maar speelt het een rol? Wellicht dat de raadsleden uit de vier overige gemeenten daar enig sentiment bij hebben. Maar of het uitmaakt dat Grave de claim al heeft betaald of nog moet betalen? Uiteindelijk moet het betaald worden. Als Grave moet betalen vóór aansluiten, is dat geld er ook niet meer.