Inspreker Leo de Vreede over de zienswijze bestuurlijke organisatie.

GraverMaat: Leo de Vreede sprak tijdens de raadsvergadering in Grave in en zijn tekst werd door de griffie verspreid. 

Beste allemaal,

Ik moet mijn mening over het voorstel in agendapunt 10 over de bestuurlijke organisatie in 5 minuten aan u overbrengen. Ik doe dat in 3 delen.

1. Het voorstel leidt tot een buitengewoon slap besluit. En als zienswijze is het ook weinig meer dan een vriendelijk briefje.

2. Al sinds het verschijnen van het eindrapport over de samenwerking in het LvC dat adviseerde tot één gemeente in het Land van Cuijk is de gemeenteraad van Grave er in geslaagd een duidelijk antwoord in de vorm van ja of nee te ontwijken.

3. Kritiek op het handelen van de raad wordt vaak afgedaan met de opmerking dat er niets tegenover wordt gesteld. Het derde deel van mijn betoog is, als de tijd het toelaat, gewijd aan verbetering van het te nemen besluit.

Ad1 De inhoud

In de huidige maatschappij en taakverdeling tussen Rijk, provincie en gemeenten met daarnaast de waterschappen is schaalvergroting van gemeenten noodzakelijk. Niets nieuws want ook de huidige gemeente Grave bestaat uit samenvoegingen. Natuurlijk heeft dat consequenties voor de inrichting van die gemeente. Kernendemocratie is daarvoor het toverwoord. Bij de inrichting van de grotere gemeente moet daar aandacht aan worden besteed. Mee doen aan die inrichting kan pas als je zelf besluit aan de fusie mee te doen.
Of u het leuk vindt of niet, het is nu de laatste kans om nog mee te doen. Bedenk daarbij wel dat het Grave en Mill zijn geweest die de ingezette weg naar die ene gemeente in 2017 hebben verlaten.

Logisch Dat BC en A nu vragen een keuze te maken.
De concept-zienswijze die nu voorligt is niet meer dan een vriendelijk kattenbelletje. Er wordt geen antwoord gegeven op de vraag of Grave alsnog meedoet. Maar dat Grave nu kiest voor het behoud van een eigen gemeentebestuur staat er evenmin in. (het woord zelfstandig wil ik niet gebruiken. Grave is al lang niet meer zelfstandig).

Dat de voorgenomen ABC-fusie gevolgen heeft voor de CGM-organisatie is duidelijk, maar dat is een zaak van Cuijk Grave en Mill zelf en daarvoor zijn al regelingen.
Als Grave er, desnoods zonder een concreet besluit, toch voor kiest een eigen gemeentebestuur te behouden moet er een eigen ambtelijk apparaat komen. Natuurlijk zal dat beperkt zijn en dus moeten specialismen worden ingehuurd. Dat doen bij de gemeente waartoe je niet wilt behoren zou voor mij niet de eerste keuze zijn. Er zijn al gesprekken en brieven gaande, maar weten we zelf al wat we willen?
Alles bij elkaar stelt de zienswijze dus niets voor. Het is wel volgens de opdracht in de motie en het geeft de kans opnieuw een duidelijk uitspraak te vermijden en daarmee ben ik bij het tweede aspect.

Ad 2 vluchtgedrag.

Het vermijden van een keuze maken steunt op twee pijlers: alternatieven en draagvlak.

Het voor de hand liggende alternatief het ambtelijke CGM uitbouwen naar een bestuurlijke fusie is inmiddels buiten beeld. Andere alternatieven opvoeren is in dit stadium alleen lachwekkend.
Het krijgen van een draagvlak voor een besluit is belangrijk. Daar moet je aan werken en dan kun je via een opiniepeiling meten of het is gelukt. De relatie burger- gemeentebestuur vraagt in Grave al jaren om therapie. De roep om opiniepeilingen en zelfs bindende referenda is in deze raad groot.

Maar aan het werkelijk en tijdig betrekken van de burgers bij de besluitvorming wordt weinig gedaan. Dat een wijkraad, zoals inagendapunt 9 van deze vergadering een burgerinitiatief nodig heeft om een in de wijk levend probleem bij de gemeenteraad aanhangig te maken is veelzeggend.

Bij de motiemarkt greep een portefeuillehouder in. Hij constateerde dat een idee zijn portefeuille betrof en nam het direct in behandeling. Daarvoor was geen motie meer nodig. Waar is de portefeuillehouder die wijkraden in portefeuille heeft?

De voorbereiding van de behandeling van dit concept is vorige week ook weer in beslotenheid geweest. Dat stoort mij niet eens meer.
In de motie die ten grondslag ligt aan de concept-visie is aangekondigd dat LPG en CDA met een initiatiefvoorstel komen voor een nieuwe opiniepeiling die bij de eerstvolgende kamerverkiezingen in 2021 moet worden gehouden. Weer uitstel en nu in het kwadraat.

Een gemeentebestuur bestaat uit burgemeester college en gemeenteraad. Die drie organen moeten wel alle drie in dezelfde richting sturen.

Als één van die drie dreigt de verkeerde kant op te gaan dienen de twee anderen dat te corrigeren, desnoods op drastische wijze.

De rest van mijn betoog over dit aspect vat ik als CDA-lid en stemmer samen in de vraag: Wat doet wethouder Peters als deze raad vanavond besluit als eigen gemeente door te gaan?

Hetzelfde geldt voor de andere collegeleden als zou worden besloten in strijd met hun persoonlijke opvatting. Ik ben het dus niet eens met de opstelling van de burgemeester dat zijn persoonlijke mening er niet toe doet.

Ad 3 Wat nu te doen?

• Allereerst is er de mogelijkheid de brief van de fusiegemeenten gewoon voor kennisgeving aan te nemen, geen zienswijze in te dienen en dan maar te zien waar het schip strandt.
• Eenvoudig is te constateren dat het college letterlijk heeft voldaan aan de motie van de raad van 5 november 2019 en dat de visie er dus zo uit kan. Dat ik dat bijzonder slap vind zal u een zorg zijn.
• Als u bij nader inzien ook vindt dat het nu tijd is duidelijkheid te verschaffen kan dat ook vrij eenvoudig door nu via een amendement op het raadsvoorstel te besluiten op eigen houtje door te gaan. Gezien de huidige verhoudingen in de raad is dit een reële optie. Ik vraag me daarom ook af waarom deze weg niet eerder is afgedwongen. Een idee daarover heb ik wel.
• Strikt genomen is het ook denkbaar, ook via een amendement, te besluiten wel aan de fusie mee te doen. Ofschoon deze weg in de richting van de verstandigste uitkomst gaat zou ik hem niet willen volgen. Het is daarvoor nodig het bestuursakkoord te doorbreken en dat doe je niet zo maar.
• Als u ook vindt dat bovenstaande opties niet tot iets zinnigs leiden rest niets anders dan gebruikt te maken van de tijdruimte die er nog is om voor voldoende draagvlak te vinden voor het besluit mee te doen aan de ene gemeente Land van Cuijk. 17 december is nog vrij.
• Er is dus een week voor overleg binnen de fracties voor het opstellen van een plan van aanpak dat ook als zienswijze dienst kan doen. Voorjaar 2020 moeten de ABC- gemeenten het besluit de fusieprocedure in te zetten.
• Het is hollen, maar die trein kunnen we nog wel halen…. Als we willen. Grave 10 december 2019
  Leo de Vreede