Algemene Beschouwingen van de tegenstemmers van de kadernota.
GraverMaat: 3 partijen stemden tegen de kadernota. Naast Keerpunt 2010 stemden VPGrave en D’66 ook tegen. Hieronder hun volledige Algemene Beschouwingen. Later komen de voorstemmers aan bod in een ander artikel.
Algemene beschouwingen VPGrave 2019
Beste collega’s, leden van het college, volgers op de tribune en volgers thuis,
Het is weer tijd voor de Algemene Beschouwingen. Een gelegenheid waarbij wij stil staan bij het politieke wel en wee van onze stad en onze dorpen. Een beschouwing in retrospectief en in prospectief. En ik draai er niet om heen, dit zijn wat ons betreft zeer kritische
beschouwingen.
De regio kijkt met verbazing, ongeloof en ergernis naar onze pogingen de illusie hoog te houden dat wij een zelfstandige gemeente kunnen blijven, bij de provincie wordt meewarig
gesproken over die rare jongens en meisjes uit Grave die blijkbaar alle Asterix strips meermalen gelezen hebben. Die Galliers hielden het een tijd vol, dankzij hun befaamde toverdrank. Ons ontbreekt de toverdrank. Wij moeten het vooral hebben van het gezonde
verstand.
De hardnekkigheid waarmee het college vasthoudt aan dat ene doel: als gemeente zelfstandig blijven, begint ongeloofwaardige trekjes te krijgen. Waarom? Omdat we de grote vraagstukken en agendaonderwerpen die op ons afkomen gewoon niet meer alleen
aankunnen.
Wat zou het mooi zijn als we als college en raad zouden kunnen bouwen op de fundamenten van een visie. En een visie werkt natuurlijk niet als toverdrank. Het is hard werken!
– Waar willen we naartoe met onze gemeente?
– Waar staan we over bijvoorbeeld 5 jaar?
– Wat is er dan terechtgekomen van onze ambities inzake inwonerparticipatie?
– Zijn onze inwoners dan zo tevreden dat ze ons een acht-min kunnen geven in plaats van een mager zes-je?
– Zijn we dan werkelijk bezig om van onze gemeente een plek te maken waar het prettig wonen, werken, zorgen en vertoeven is?
– Hebben we dan een bloeiend ondernemersklimaat waar voldoende belangstellenden op afkomen, zodat ook ondernemers het hoofd boven water kunnen houden?
– Hebben we een stabiele werkgelegenheid in de regio voor mekaar?
– Hebben we dan voor elkaar dat er goed gezorgd wordt voor de ouderen, kunnen de jongeren die in de problemen zitten dan – zonder ellenlange wachtlijsten – snel terecht waar
ze goed geholpen worden, bruist het in Grave van de activiteiten en evenementen die met en door inwoners gedragen worden?
– Hebben we voldoende voorgesorteerd op de ontwikkelingen in het sociaal domein? Het
stijgende aantal zorgvragen, de toename van de zwaarte van de zorgvragen? Het tekort op de jeugdzorg? De noodzakelijke investeringen op preventie?
– Hebben we een vrijwilligersbeleid waardoor inwoners zich ondersteund en uitgedaagd voelen?
– Hebben we dan ons financiële huishoudboekje op orde?
– Beschikken we dan over een ambtenarenapparaat dat in voldoende mate de vraag naar ondersteuning en dienstverlening aankan?
Als we nu eens een begin zouden maken met het beantwoorden van deze vragen en die van de overige fracties, dan komt er iets op tafel dat in de buurt komt van een langere termijn visie met een breed draagvlak. Zullen we in plaats van werkbijeenkomsten die als los zand uit de lucht komen vallen, nu dáár eens drie avonden aan spenderen komend jaar?
Voorzitter,
Op dit moment zien we vooral een korte-termijn-denken en reactief beleid: er wordt gereageerd op wat zich aandient. We zijn de regie kwijt. Wij zullen bestuurlijk ongelooflijk door het stof moeten wanneer wij ons uiteindelijk toch aansluiten bij de andere gemeenten in het Land van Cuijk. Voor wat betreft het ambtelijk apparaat is het een illusie dat de mogelijkheid nog open is voor bestuurlijke gelijkwaardigheid.
Overigens is door de portefeuillehouder meerdere keren ontkend dat er iets bijzonders aan de hand zou zijn binnen het ambtelijk apparaat. Welnu, onze betrouwbare en nagetrokken informatie duidt op een groot ziekteverzuim als gevolg van werkdruk, onzekerheid en een
zeer gespannen sfeer. Binnen het werk ligt de nadruk op het kloppend maken van de cijfers in plaats van het werkelijk bouwen aan inhoudelijk beleid. Voorwaar iets om zeer ongerust over te zijn.
En voor onze inwoners: Eén van de argumenten van dit college om vast te houden aan het doel van een zelfstandige gemeente, is de kleinschaligheid en de communicatie met de
inwoners. Terwijl “waar staat je gemeente” nu juist laat zien dat we daar slecht op scoren!
Overigens geldt dat ook voor “ondernemersvriendelijk”: we scoren daar gewoon niet goed op!
Kan het college ons op afzienbare termijn bijpraten hoe het staat met de ontwikkelingen op het gebied van recreatie en toerisme?
Voorzitter, de cultuur, de werksfeer, de omgangsvormen zijn na de vorige periodes verbeterd. Edoch…. Gaandeweg sluipt er een cultuur de politiek in Grave in, die kun je kenschetsen als machtspolitiek.
Wij hebben echt heel veel geprobeerd om tot een vruchtbare dialoog met de coalitiepartijen te komen. Wij zijn de discussie op geen moment uit de weg gegaan. Maar allengs worden ons geduld en ons begrip wel stevig op de proef gesteld.
Wij kunnen niet meewerken aan de teloorgang van hetgeen ons in de gemeente Grave dierbaar is en onze ogen sluiten voor de risico’s en verantwoordelijkheden die op ons afkomen.
Voorzitter, we stevenen af op een financieel en bestuurlijk drama. Nu de BCA gemeenten gekozen hebben voor een volledig eigen koers, waarbij onze beste ambtenaren zullen worden weggekocht, worden Grave en Mill en St. Hubert gemeenten met een zeer beperkt
ambtelijk apparaat. Kijkend naar het financiële perspectief, dan valt op dat we de komende jaren geconfronteerd worden met een meerjarig financieel tekort, wat mogelijk – of waarschijnlijk – leidt tot een ingrijpen van de provincie en een verdere verschraling van het
voorzieningenniveau en verhoging van de lasten voor onze inwoners.
Wanneer door een of meerdere oppositiepartijen zorg wordt uitgesproken over de financiële situatie van onze gemeente komen de coalitiepartijen in het geweer om duidelijk te maken dat we het helemaal verkeerd zien en de situatie over enkele jaren sterk verbeterd zal zijn.
Wij geloven daar niet in en denken dat het allengs slechter zal worden.
Het college vraagt ons wederom mee te werken aan een bezuinigingsoperatie door aan te geven waar het minder kan of waar zelfs helemaal een streep door gehaald kan worden. Wij gaan daar niet aan meedoen alsof we geblinddoekt aan een spelletje “Ezeltje-Prik” bezig zijn. We hebben hiervóór al aangegeven dat we een fundament missen: waar willen we op de wat langere termijn met onze gemeente naartoe? We moeten tot onze treurnis constateren dat dit college opereert naar aanleiding van incidenten en we kunnen hen niet betrappen op enige vorm van visieontwikkeling.
Met de begroting dit najaar in het vooruitzicht verwachten we van het college een helder voorstel dat gebaseerd is op een visie op de toekomst. Dat betekent dat er prioriteiten in beeld komen. Op basis daarvan verwachten we dat aan ons als raadsleden voorstellen
voorgelegd worden, uiteraard het liefst meerdere scenario’s.
En nu we het toch over (incidenten?) hebben…..
– Heeft het college serieus nagedacht over een herverdeling van de portefeuilles over twee in plaats van drie wethouders? In de praktijk blijkt immers dat er twee collegeleden – laten we
zeggen – nogal stevige portefeuilles beheren, en een derde ruimschoots in de gelegenheid is om vooral toezicht te houden.
En er is sprake van een secretarisfunctie die niet meer hoeft te voldoen aan de competentie- en niveau-eisen van een gemeentesecretaris. Als het college besluit zelf leiding te gaan
geven aan belangrijke beleidsprocessen kunnen daar forse bedragen vrijkomen. Daarmee laat het college bovendien aan de inwoners zien dat het ook zelf bereid is om de tering naar de nering te zetten.
Voorzitter, het is een zwaar oordeel: Dit college blijkt niet in staat de zaken op orde te krijgen. Wij zien helaas dat onze kijk op de zaken niet ver van de waarheid lag toen we in de verkiezingscampagne aangaven geen vertrouwen te hebben in de financiële positie van
onze gemeente… en we zien die positie verslechteren.
Een voorbeeld van reageren op wat zich aandient:
Hoe sympathiek ook, er kan nu geen sprake zijn van de realisatie van een nieuw sportpark.
* Zeker en juist met in de context de ontwikkelingen en het commentaar en de vragen van andere verenigingen die ons bereiken, het nagenoeg kritiekloos afstevenen op het vooraf voorgenomen doel en het ten enenmale ontbreken van de zo noodzakelijke risicoparagraaf.
* Hebben we helder op het netvlies wat de consequenties zijn van de procedure rondom de scheepswerf?
* Is er een heldere prognose van ontwikkelingen in het sociaal domein?
Voorzitter, noch in retrospectief, noch in prospectief zijn wij tevreden over dit college. Wij zijn – ondanks het teleurstellende afgelopen jaar – nog steeds bereid om onze constructieve bijdrage te leveren aan een beleid dat recht doet aan wat onze inwoners nodig hebben: Een
gemeente die faciliteert, mogelijk maakt en inwoners uitdaagt om MEE TE DOEN.
Wanneer komt het college met voorstellen die op de langere termijn een heldere stip aan de horizon tonen? Wanneer komt het college met een opening die ons als raad helpt uit de impasse te komen van de scherpe tegenstelling oppositie versus coalitie?
Wanneer komt het college met een voorstel aan de hand waarvan we aan een gezonde toekomst kunnen gaan bouwen?
Tot slot: het zal geen verrassing zijn: wij kunnen niet akkoord gaan met de voorliggende kadernota.
Jacques van Geest
Marion Hulsebosch
Brede maatschappelijke dialoog nodig over toekomst Grave
(algemene beschouwing D66 Grave 2 juli 2019)
Een bestuurlijk jaar ligt achter ons, de kadernota 2020-2023 ligt voor ons. Tijd om de balans op te maken in een algemene beschouwing
Hoe staat Grave ervoor?
Er zijn het afgelopen jaar mooie dingen gebeurd:
De provinciale weg N324 is vernieuwd en ligt er fraai bij.
Er lijkt tolheffing te komen voor vrachtverkeer op de N321 en N324, zodat de verkeersoverlast door sluipverkeer gaat afnemen.
De Brede School is gestart. Met wat verkeersperikelen weliswaar, maar die worden opgelost.
Het Rode Dorp is heringericht en ziet er spic en span uit.
De renovatie van ‘het trio van Velp’ is gestart en er ligt een doordacht plan voor de
exploitatie van deze historische gebouwen.
Drie voetbalverenigingen hebben het initiatief genomen om te fuseren en een nieuw sportpark te ontwikkelen.
De vestingvisie is vastgesteld, een inspirerende leidraad voor de stadsontwikkeling van Grave.
En natuurlijk zijn er de jaarlijkse evenementen zoals het hippisch festijn, de vierdaagse, het smartlappenfestival, de openlucht filmvoorstelling etc. waar veel mensen van genieten.
Je zou zeggen: niet veel spannends aan de hand, we kunnen rustig slapen, het gemeentebestuur past op ons. Maar een aantal nare kwesties dringt zich op.
1. De gemeentefinanciën staan onder druk.
In vergelijking met andere gemeenten hebben we royale algemene reserves (spaargeld) en een gunstige schuldpositie. Onze exploitatie is echter structureel niet sluitend (we geven elk jaar meer uit dan we binnen krijgen). Ons huishoudboekje is niet op orde.
Daarbij komt dat enkele grote risico’s ons inziens onvoldoende zijn meegenomen zoals:de kostenstijging en grillige rijksbijdrage in het sociaal domein, met name de jeugdzorg;
de schadeclaim van de scheepswerf;
de transformatiekosten voor het ambtelijk apparaat bij herindeling;
de impact van de Omgevingswet;
de gemeenschappelijke regelingen, waar we weinig invloed op hebben maar die wel steeds hogere bijdragen vragen.
Vergelijk het met je thuissituatie. Je hebt flink wat spaargeld en je hypotheek is niet hoog, maar je leeft op te grote voet, je auto moet misschien worden vervangen en je lidmaatschapvan clubs wordt steeds duurder.
Wat gebeurt er dan? Precies! Over een paar jaar is je spaargeld op en zit je misschien in de schulden. Iedereen weet wat je dan moet doen, namelijk ‘de tering naar de nering zetten’; kosten besparen en inkomsten vergroten.
Dat geldt ook voor de gemeente Grave. We moeten prioriteiten stellen, zonodig pijnlijke
keuzes maken, zodat we op termijn weer financieel gezond zijn.
Het merkwaardige is dat deze kadernota wel de cijfers geeft, waaruit blijkt dat we een grote financiële uitdaging hebben. Maar geen plan bevat om orde op zaken te stellen. Terwijl het toch de taak van het college is om vanuit een visie met voorstellen en scenario’s te komen. De raad kan die vervolgens afwegen en een besluit nemen. De auditcommisie heeft het college al opgeroepen hier snel mee aan de slag te gaan.
2. De herindeling LvC is in een versnelling gekomen.
Cuijk, Boxmeer en St. Anthonis (de CBA gemeenten) willen voortvarend fuseren en niet langer wachten op aansluiting van Grave en Mill. Dat zet druk op Grave om positie te kiezen. Een spannende uitdaging voor de coalitie van LPG en CDA. Want in hun bestuursakkoord staat dat deze bestuursperiode geen verder onderzoek wordt gedaan naar herindeling LvC.
Het college heeft dus onderzoek laten doen door PWC naar verschillende varianten. Zonder de variant herindeling LvC, hoewel die concreet aan de orde is. Verbazingwekkend.
Het rapport van PWC geeft expliciet aan dat een bestuurssprong nodig is voor de toekomstige opgaven van Grave en dat de onderzochte varianten die niet bieden.
Die betekenen slechts een stap achteruit (volledig zelfstandig blijven), een pas op de plaats (zelfstandig inkopen van dienstverlening) of een kleine stap in de goede richting (herindeling CGM).
Ondertussen gaan de CBA gemeenten gestaag door met de voorbereiding van hun fusie, en lachen om het gekibbel in Grave. “Waar zijn jullie in hemelsnaam mee bezig?” wordt mij door raadsleden van andere gemeenten gevraagd.
Merkwaardig is dat er in onze raad geen inhoudelijk gesprek plaatsvindt. Er worden slechts stellingnames verdedigd.
De LPG geeft geen argumenten waarom Grave beter af is als zelfstandige gemeente. Zij herhaalt dat Grave zich prima redt en zwijgt verder. Het laat zich raden dat een lokale partij minder toekomst ziet in een grote gemeente Land van Cuijk. Onze vraag is: wat levert een zelfstandig Grave de inwoners eigenlijk op?
Het CDA was tijdens de verkiezingen voor herindeling, maar gaf dat standpunt op toen ze in de coalitie stapte. Het CDA in de andere gemeenten van het LvC is wel voorstander van herindelen. Wij kunnen de Graafse CDA-ers zolangzamerhand niet meer volgen. Onze vraag is: waar staan jullie eigenlijk?
Kortom, dit college volgt de strategie van kiezen door nietsdoen. Wachten is ook een keuze. Door te wachten op wat anderen doen, blijft zelfstandigheid straks als enige optie over.
Bestuurlijk een belegerde vestingstad
Je krijgt het gevoel dat er wat vreemds gebeurt. Het lijkt wel of we – in bestuurlijke zin – een belegerde vestingstad zijn. Alsof we ons moeten verdedigen tegen de boze buitenwereld, veilig verschanst achter de muren van ons gelijk. Wij trotse Gravenaren zullen ons met hand en tand verdedigen!
De geschiedenis leert hoe het afloopt met belegerde steden: voorraden en munitie raken op en het wordt een hopeloze toestand. Uiteindelijk vallen de muren of moet je je overgeven.
De bevolking is altijd de klos: honger, ziekte, plundering en erger.
Dat risico loopt Grave ook. Op korte termijn redden we het wel met ons spaargeld, onze evenementen, een sportpark en een nieuwe weg. Op lange termijn zullen we steeds dieper in de financiële problemen komen. Als we de tekorten in deze kadernota uit de algemene reserves halen (ruim 7 miljoen in 4 jaar) dan zijn onze reserves snel op.
De inwoners van Grave gaan op den duur de rekening betalen. Voorzieningen zullen worden geschrapt in bijvoorbeeld zorg, onderwijs, sport en cultuur. Investeringen zullen niet meer
mogelijk zijn, dus vergeet de vestingvisie maar. En de belastingen zullen omhoog gaan; in sommige gemeenten is de OZB al met 30 tot 40% gestegen. Dan is het niet meer fijn wonen in Grave.
Het is maar de vraag onder welke voorwaarden je dan alsnog mag samengaan met een grote buurgemeente.
Hoe kunnen wij Grave dit lot besparen?
D66 vindt dat er drastische maatregelen nodig zijn om Grave de toekomst in te loodsen.
We kunnen niet voortsukkelen. We praten maar en praten maar, en nemen geen besluit.
Het lijkt de Brexit wel. Geen wonder dat inwoners het vertrouwen in de politiek kwijtraken.
Laten we als gemeentebestuur:
1. Stoppen met vijanddenken. We worden niet belegerd door de CBA gemeenten, die willen gewoon samenwerken. Dat is ook in ons belang. De beste manier om een vijand te verslaan is vrienden worden.
2. Trots zijn op Grave en… een heleboel meer. Wij Gravenaren hebben vaak een voorgeschiedenis daarbuiten, bijvoorbeeld doordat onze voorouders van elders komen, van Indie tot de Achterhoek. Ik voel me Oud-Velps, maar ook Graafs. Ik ben geboren en getogen Fries, maar nu ook Brabants. Als ik naar het buitenland ga, voel
ik me Nederlander of Europeaan. Dat bestaat naast elkaar.
3. Besturen op basis van inhoud. Het ‘Graafsch gevoel’ is prachtig, maar niet leidend voor een herindeling. Dat vraagt een eerlijke vergelijking van alle varianten.
4. Scherp sturen op gemeenschappelijke regelingen, vooral in het sociaal domein. We zijn afhankelijk van de rijksbijdrage, maar kunnen zicht en grip verbeteren door taakstellende budgetten en monitoring van kosten en prestaties. Niet alleen achterafde rekeningen goedkeuren.
5. Een toekomstvisie voor Grave ontwikkelen. We hebben een kompas nodig om te kiezen waar we gaan investeren, hoe we de verdiencapaciteit gaan vergroten en waar we kosten willen besparen. Niet weer een ‘bezuinigingsbingo’ zoals de vorige keer.
Kortom: niet defensief achter de stadsmuren zitten, maar coöperatief naar buiten treden en kansen grijpen. Het roer moet om. Daarom stemmen wij tegen deze kadernota.
D66 doet ook een handreiking om tot nieuwe kaders te komen: deliberatieve democratie.
Niet nog meer discussie in de raad en geen nieuw referendum. Wij willen op korte termijn een brede maatschappelijke dialoog met onze inwoners over de bestuurlijke en financiële toekomst van Grave. Zoals de G1000 in België en diverse gemeenten in Nederland
(Eindhoven, Uden, Gemert-Bakel en Nijmegen).
Bijeenkomsten in dorpen en wijken waar bestuurders vragen stellen en luisteren in plaats van standpunten verdedigen. Waar burgers vertellen wat ze belangrijk vinden en zich gehoord voelen. Want zij zijn Grave en Grave is van hen. Het is de hoogste tijd dat we niet
alleen praten over participatie, maar het echt gaan doen. Zeker nu er zulke belangrijke kwesties spelen.
Kortom, we moeten het gemeentehuis uit om de impasse in de raadszaal doorbreken.
D66 roept iedereen op dit initiatief te steunen. Goed bestuur begint nu.
Zodat we ook in de toekomst kunnen zeggen: het is fijn wonen in Grave.
DE BIJDRAGE VAN KEERPUNT 2010 IS AL EERDER GEPLAATST!!!