College Uitvoeringsprogramma 2019-2022 openbaar.
GraverMaat: opmerkelijke passage in dit document gaat over verkennen kernendemocratie. Enige tijd geleden ontdekte we al dat de andere gemeenten in het Land van Cuijk al diverse stappen gezet hebben richting kernendemocratie!!! De vraag die blijft hangen is natuurlijk waarom deed Grave niet mee en Mill wel???
College Uitvoeringsprogramma 2019–2022
Inleiding
Interbestuurlijk Programma in het kort:
De kernopgave voor de gemeente Grave
Fysiek domein
Sociaal domein
Overkoepelende opgaven:
Inleiding
Op 18 september 2018 heeft de raad het bestuursprogramma 2018-2022 “Met energie en vertrouwen”
vastgesteld en het college de opdracht te geven de komende vier jaar uitvoering te geven aan dit
bestuursprogramma en de eventuele financiële consequenties via de reguliere P&C cyclus of via aparte
raadsvoorstellen aan de raad voor te leggen.
De afgelopen periode heeft het college gebruikt om de in het bestuursprogramma geformuleerde ambities,
opdrachten en uitdagingen tot zich te nemen en te inventariseren welke binnen de beschikbare middelen
uitgevoerd kunnen worden. Daarnaast heeft het college de vraag gesteld welke opgaven worden benoemd in het bestuursprogramma die een nadere verdieping nodig hebben.
Het college heeft geconstateerd dat zeer veel van de lokale ambities, opdrachten en uitdagingen zoals
geformuleerd in het bestuursprogramma binnen de beschikbaar gestelde middelen gerealiseerd kunnen worden.
In sommige gevallen zal hiervoor door de individuele portefeuillehouders een herprioritering van taken worden
doorgevoerd dan wel zijn de huidige taken al gericht op het realiseren van de vastgestelde ambities.
Het college is van mening dat we daarnaast de komende periode met de hieronder genoemde opgaven aan de
slag moeten in samenspel met raad en samenleving:
Actiegericht en bestuurlijk vernieuwend werken (p2 bestuursprogramma)
Verbeteren economisch klimaat (p3 bestuursprogramma)
De gemeente meer op de toeristische kaart zetten (3 bestuursprogramma)
Duurzaamheid (p5 bestuursprogramma)
Gezonde levensstijl (p6 bestuursprogramma)
Armoedebestrijding (p6 bestuursprogramma)
Leefbaarheid inclusief Veiligheid in de breedste zin (p2, p4, p5 bestuursprogramma)
Naast de lokale ambities hebben alle overheden begin 2018 afspraken gemaakt over de grote maatschappelijke
opgaven waar Nederland de komende jaren voor staat. Deze afspraken zijn vastgelegd in het Interbestuurlijk
Programma (IBP). Op de volgende pagina’s wordt eerst kort ingegaan op de landelijke opgaven zoals deze
vastgelegd zijn in het IBP. Vervolgens worden de lokale opgaven gekoppeld aan het IBP om aansluiting te
houden met de landelijke ambities en nader uitgewerkt.
Interbestuurlijk Programma in het kort:
In het IBP maken Rijk, gemeenten, provincies en waterschappen afspraken over de grote
maatschappelijke opgaven waar Nederland de komende periode voor staat. Het IBP is in plaats gekomen van de
bestuursakkoorden zoals die in het verleden tussen VNG en Rijk werden afgesloten. Er is een gezamenlijke
agenda met tien opgaven. Het gaat daarbij om:
Opgave in het fysieke domein
1. Samen aan de slag voor het
klimaat
2. Toekomstbestendig wonen
3. Regionale economie als
versneller
4. Naar een vitaal platteland
Opgave in het sociaal domein
1. Merkbaar beter in het sociaal domein
2. Problematische schulden voorkomen en oplossen
3. Nederland en migrant voorbereid
Overkoepelende opgaves
1. Goed openbaar bestuur in een veranderende samenleving
2. Passende financiële verhoudingen
3. Overkoepelende thema’s
Dit zijn opgaven waarbij overheden een cruciale rol hebben. Alle overheden hebben toegezegd dat zij zich ook
financieel zullen inzetten voor de opgaven waarbij zij betrokken zijn. Het Kabinet heeft voor een aantal van de
gezamenlijke opgaven intensiveringen voorzien in het Regeerakkoord.
Dit blijkt bijvoorbeeld uit de investeringsagenda van de decentrale overheden en zal moeten blijken uit de nieuwe
college- en raadsprogramma’s. Daarmee is er een brede financiële basis voor de uitwerking van de
maatschappelijke opgaven. In het IBP is ook opgenomen dat de ambities en middelen in balans zijn. Er is
vertrouwen tussen de ondertekenaars dat partijen met de beschikbaar gestelde middelen samen de benodigde
resultaten kunnen bereiken op de tien maatschappelijke opgaven. De uitkomsten van de gezamenlijke afspraken
worden gemonitord.
De kernopgave voor de gemeente Grave
Hoewel nog veel onzeker is, hebben we al een voorzichtige doorkijk gemaakt van wat de opgaven in het IBP
voor Grave betekenen. Dit ten behoeve van het creëren van een eerste beeld en enig gevoel bij het programma
en duiden we een aantal grote lokale opgaves.
Fysiek domein
Alle vier de hierboven beschreven opgaven zijn uitermate relevant voor Grave en het is zaak om goed aan te
haken bij het IBP. De regio’s zullen een belangrijke rol gaan spelen in uitwerking van de onderdelen.
Bijvoorbeeld wat klimaatbeleid betreft, worden Integrale Regionale Energie en Klimaat Strategieën (REKS) een
belangrijk middel. Maar ook op economisch gebied moet de regionale samenwerking worden gezocht. Het
opstellen van een omgevingsvisie in het kader van de omgevingswet is van belang. Hierin moet tot uitdrukking
komen hoe de opgaven lokaal worden vertaald. In een samenhangende visie op gebied van recreatie en
toerisme kan o.a. de relatie worden gelegd met de opgave vitaal platteland.
Op de volgende (lokale) opgaven wordt de komende bestuursperiode extra ingezet. Bij de kadernota extra
middelen gevraagd worden voor nieuw beleid.
Duurzaamheid / klimaatbeleid
Bij deze opgave hebben we het concreet over de rol van de gemeente in de vraagstukken met betrekking tot de
energietransitie, de klimaatadaptie en de circulaire economie. Op tal van vlakken is de gemeente al actief bezig
met deze onderwerpen. Willen we echter de gezamenlijke ambities realiseren is het belangrijk om hier een fundamentele discussie over te voeren. De hierboven genoemde vraagstukken maken voor Grave ook onderdeel
uit van de ambitie om de woningbouw proactief te versnellen en bij de implementatie van de omgevingswet.
Verbeteren economisch klimaat
Het economisch klimaat, waaronder het vestigingsklimaat (regels) en de werkgelegenheid, in de gemeente
verdient verbetering. Door samen te werken aan de verbetering/uitbreiding van het ondernemersklimaat willen
we de economie/werkgelegenheid in de gemeente Grave een economische impuls geven. Om dit, in het licht van
opgave 3 van het IBP, te realiseren is het noodzakelijk om samen met de regio structureel in te zetten op een
business developer. Extra Inzetten op de recreatie en toerisme-sector is daarnaast een van de mogelijkheden.
Sociaal domein
De afgelopen jaren is de transitie in het sociaal domein afgerond en de transformatie ingezet. De veranderingen
die nog moeten plaatsvinden zijn vervat in de bovenstaande drie opgaven van het IBP. Binnen het
preventiebeleid ligt een aantal onderwerpen, dat samenvalt binnen de thema’s uit het IBP. Voorbeelden zijn
jeugdigen met meerdere vormen van jeugdzorg, specifiek zij die tussen wal en schip vallen en minder
zelfredzaam zijn. Bijvoorbeeld door te investeren in de aanpak kwetsbare jongeren. Wanneer succesvol heeft dit
ook een positief effect op het terugdringen van de hoge kosten in de jeugdhulp van Grave. Een andere doelgroep
is ouderen en mensen met een beperking die in staat moeten worden gesteld om in de Graafse samenleving te
blijven wonen en meedoen. Er zullen voorstellen gedaan worden op de thema’s bewegen, ontmoeten en gezond
leven. Daarnaast vraagt de komst van statushouders binnen onze gemeentegrenzen een beleidsmatige aanpak
zodat zij sneller onderdeel worden van de Graafse samenleving. Niet alleen wonen, maar ook gericht aan de slag
met deze doelgroep om ze taalvaardig te maken, ze op te leiden en ze aantrekkelijk te maken voor de
arbeidsmarkt.
Op de volgende (lokale) opgaven wordt de komende bestuursperiode extra ingezet. Bij de kadernota extra
middelen gevraagd worden voor nieuw beleid.
Armoedebestrijding
De uitdaging is om problematische schulden te voorkomen en de toegang tot de ondersteuning breed en
laagdrempelig toegankelijk te maken. Hiermee zetten we in op het preventief en vroegtijdig oppakken van
signalen.
Gezonde levensstijl
Sport is een manier om lichamelijk en geestelijk gezond te blijven / te worden en hoort een integraal onderdeel te
zijn van een inclusieve samenleving. Dit door middel van het opstellen van een lokaal sportakkoord samen met
alle sportverenigingen en het maatschappelijk veld. Afhankelijk van het gekozen ambitieniveau in de uitvoering
komt er een vraag via een separaat raadsvoorstel of de kadernota 2021.
Overkoepelende opgaven:
Een goed functionerend openbaar bestuur weet zich aan te passen aan maatschappelijke en technologische
ontwikkelingen. Aanpassing aan de digitale samenleving is niet alleen noodzakelijk, het biedt ook mogelijkheden
voor een betere dienstverlening. In de uitvoering van belangrijke overheidstaken spelen gemeenten en provincies
een steeds belangrijkere rol. Het is nog onduidelijk hoe de ambitie van het kabinet in de praktijk vorm moet
krijgen en welke impact deze exact op gemeenten zal hebben. Naast digitalisering zetten wij als Grave in op
democratie dichterbij.
Voor wat betreft deze opgaven dient nog een verdere verdieping plaats te vinden alvorens hier een beeld van te
kunnen neerzetten. Het gaat enerzijds over randvoorwaarden (passende financiële verhoudingen in relatie tot IBP), anderzijds over thema’s die meerdere opgaven in het programma raken en waar verdere verdieping nog
plaatsvindt (overkoepelende thema’s).
Op de volgende (lokale) opgaven wordt de komende bestuursperiode extra ingezet. Bij de kadernota extra
middelen gevraagd worden voor nieuw beleid.
Actiegericht en bestuurlijk vernieuwend samenwerken.
Deze opgave is zeer breed geformuleerd en raakt alle domeinen waarin we als gemeente werkzaam zijn. Niet
alleen op het gebied van uitvoering, bijvoorbeeld hoe betrekken we burgers bij de inrichting van hun
woonomgeving, maar ook bij het ontwerpen van beleid en de vraagstukken met betrekking tot wat voor
gemeente willen we zijn is het noodzakelijk om met elkaar de verdieping te zoeken. De gemeenteraad is hiermee bezig voor wat betreft haar eigen werkzaamheden en het inzetten op een lange termijn agenda voor een aantal
belangrijke thema’s. Het doel is om planmatig op deze thema’s kennis en kunde op te doen en om de
buitenwereld naar binnen te halen.
In de komende jaren wil het college zich inzetten om een goede inhoudelijke discussie te voeren over hoe je als
gemeente in een veranderende samenleving zorg draagt voor goed openbaar bestuur. Dit zal gedaan worden
door het verkennen van de kernendemocratie, maar ook door instrumenten als overheids-/ burgerparticipatie
verder uit te werken op strategisch, tactisch en operationeel niveau. De keuze die hier gemaakt wordt heeft effect op de dienstverlening die je als gemeente levert.
City branding / hoe zetten we Grave op de kaart.
Een van de belangrijkste pijlers van de lokale economie is recreatie en toerisme. Inzetten op het in de markt
zetten van onze gemeente is van cruciaal belang. De aanwezigheid van het vele erfgoed dat onze gemeente rijk
is, biedt ons vele kansen. Een strategische aanpak en het in de haarvaten van alle betrokkenen (bestuurlijk,
ambtelijk en in de gemeenschap) krijgen van de noodzaak tot city branding is essentieel.
Leefbaarheid
Dit containerbegrip verdient de komende periode extra uitwerking. De reden hiervoor is dat leefbaarheid zowel
betrekking heeft op het sociale domein, als op de fysieke leefomgeving als ook op het integrale veiligheidsgevoel in de gemeenschap. Het gaat over vitaal platteland, maar ook over het versterken van de lokale economie en de
toekomstbestendigheid van het wonen. Maar het gaat ook over de toegankelijkheid van de kernen. Wat vinden
wij belangrijk en hoe geven de daar invulling aan? Het is belangrijk om eerst samen een stip te zetten.
Geconcludeerd wordt dat voor het centrum van de kern Grave in elk geval de Vestingvisie geldt als inspirerende
leidraad voor alle ontwikkelingen in het centrum.
In Grave is er geen ruimte voor ondermijnende criminaliteit en wordt er daadkrachtig opgetreden. Dit betekent dat wij de komende periode samen met elkaar in gaan zetten op het vergroten van het veiligheidsgevoel. O.a. door
het inzetten op striktere handhaving en toezicht door uitbreiding capaciteit voor handhaving en toezicht.