Ode aan Ben Bongaards: laatste brief van hem met Wil Baaijens. De Andere Krant en 100-ste gastcolumn .

Webmaster/voorzitter Keerpunt 2010:

Zojuist bereikte mij het bericht dat gisteren Ben Bongaards is overleden. Als hommage aan deze kritische Gravenaar die meer dan 100 gastcolumns heeft geschreven voor mijn weblog hieronder zijn laatste gezamenlijke brief met zijn compaan Wil Baaijens. De laatste tijd schreef hij veel op Grave Politiek samen met andere gelijkgestemden. We wensen zijn partner Leo, familieleden, vrienden en anderen die dicht bij hem staan sterkte met dit verlies.

Wanneer we meer gegevens hebben over de mogelijkheid om afscheid te nemen of condoleances te sturen bericht ik u erover. Op de homepage kunt u al zijn 100 gastcolumns teruglezen door op de rechterkolom Gastcolumn Ben Bongaards in te typen.

In Ben verliezen we een Gravenaar die heel begaan was met zijn inwoners en al vroeg zijn pen in de inktpot dompelde.

Zie zijn bijdrage in de Andere Krant die als alternatieve krant als bijlage verscheen van de degelijke Graafsche Courant.

En ook zijn 100-ste gastcolumn kunt u hieronder teruglezen. Op 8 november 2013 schreef hij over het aanstaande einde van de loopgravenoorlog  Gemeente Grave / Bedrijf van Ben Litjens.

Geachte Raadsleden.

Een van de pijlers van de lokale democratie zou moeten zijn dat de burgers door raad, burgemeester en wethouders integer worden bestuurd en voorgelicht. Onze(algemene) vraag aan u is: Is dat ook zo in onze gemeente?

Binnenkort zijn er weer raadsverkiezingen en worden de burgers weer geconfronteerd op ronkende reclameteksten over hoe goed we straks weer bestuurd worden als we op specifieke partijen gaan stemmen. Rekenschap en verantwoording over het in de afgelopen gevoerde raadsbeleid zal geen onderwerp zijn in de komende verkiezingspropaganda/-retoriek van de deelnemende partijen.

Daarom enkele vragen om ons stemgedrag op 21 maart te kunnen bepalen.

Vraag 1.
Simpel gesteld: Grave is, naar onze mening, in de twee laatste raadsperioden afgegleden van een financiële gezonde gemeente naar een gemeente die afstevent naar een artikel 12 status ( Bestuursscan Brabantse Gemeenten van Medio 2012). Volgens de burgemeester en verantwoordelijke wethouder is hier echter geen sprake van maar werd/word onze spaarpot ieder jaar verder gevuld. Klopt dat?

Vraag 2.
Door burgemeester Piet Zelissen en de toenmalige raadsgriffier Jos Roelofs werd er in het kader van burgerparticipatie een, zeker voor die tijd, prima en innoverend systeem bedacht om de burger meer te betrekken bij het lokaal bestuur. We hebben het over de zogenoemde ‘voorbereidende raadsvergaderingen’ ter vervanging van de commissievergaderingen. Dit systeem werd na vertrek van Zelissen al vrij snel door de coalitie van PvdA, CDA en VVD de nek omgedraaid. In bijlage 7. ( kadernota 2017-algemene beschouwingen) lezen we dat burgemeester Roolvink (met de mond) veel waarde hecht aan het spreekrecht en het anders vergaderen. De huidige praktijk wijst anders uit. Het spreekrecht wordt steeds meer door regeltjes ingekapseld. De vraag dringt zich dan ook op wat u als raadsleden hebt gedaan om de burger meer te betrekken bij het lokale bestuur. Om uw geheugen wat op te frissen memoreren we wat Brabantse commissaris van de koning verstaat onder burgerparticipatie en hebben we bijlage 8 ( op weg naar meervoudig bestuur) bijgevoegd. U
bent ons (burgers) dan ook een verklaring verschuldigd waarom het systeem van voorbereidende vergaderingen zo abrupt werd afgeschoten. De voorbereidende raadsvergaderingen benaderde immers een vergaderstructuur zoals die door de huidige voorzitter van de raad zo nadrukkelijk in de beschouwingen van de kadernota 2017 werd uitgesproken. Welke raadsleden/-partij nemen dit item op in hun verkiezingsprogramma van 2018? Voorlopig luidt onze conclusie dat in Grave “ de
weg naar meervoudige democratie” geplaveid is met loze beloften. Bent u dat met ons een?

Vraag 3.
In bijlage 4 ( wat is een goede gemeenteraad); een analyse van Professor Arno Korsten waar een “goede raad’ aan moet voldoen. Wat we, als toehorende burgers bij commissie- en raadsvergaderingen (structureel) ervaren, wordt door prof. Korsten kernachtig samengevat op blz.2 van het rapport:

Als raadsdebatten zelden of nooit de standpunten die vóór aanvang van een raadsvergadering worden ingenomen veranderen, is er geen sprake van een goede gemeenteraad. Een goede raad doet meer dan standpunten en argumenten rond een agendapunt uitwisselen. (……) Debatten moeten debatkwaliteit hebben. Het gaat bij besluitvorming om meer dan “neuzen tellen” om meer dan machtsuitoefening. Herkent u zich in het rapport van prof. Korsten?

Vraag 4.
Op 6 februari jl. heb ik (Wil Baaijens) gebruik gemaakt van het spreekrecht. Ik heb de raadsleden gewezen op het recht van de burger op informatie van de overheid als ze daarom vragen en op de daaruit voortvloeiende plicht van de overheid om die informatie te verstrekken (behoudens enkele uitzonderingen). Tot op heden heb ik op mijn betoog slechts een somber stilzwijgen als antwoord ontvangen. Slechts één raadslid nam de moeite te reageren….. Komt dat collectief zwijgen voort uit
schaamte, hoogmoed, desinteresse of uit onkunde. In bijlage 6 (spreekrecht 1e deel) een opsomming van rechten waarvan u meent dat die in een participatieve democratie niet relevent zijn. Zien wij dat goed?

Vraag 5.
We weten allemaal dat bij het Wisseveldproject tussen de twaalf en vijftien miljoen euro’s zijn verdwenen. Daar is nooit een duidelijke verklaring of verantwoording over afgelegd. Weliswaar werd oud-wethouder v.Geest als politieke zondebok de woestijn in gestuurd, ook al was hij oorzakelijk gezien, zeker niet degene die de Wisseveld puinhoop heeft veroorzaakt. Hij is slechts op een rijdende trein gesprongen die al aan het ontsporen was. Daar staat tegenover dat op de kandidatenlijsten voor de komende gemeenteraadsverkiezingen enkele namen prijken die niet zonder meer te vrijwaren zijn van ( de schijn van) belangenverstrengeling inzake het Wisseveldproject. Mogelijk hebben die de integriteitscode niet of niet goed gelezen en het begrip ‘eigenbelang’ wat ruim geïnterpreteerd…..
In Boxmeer steigert de politiek al als het om 900.000 euro gaat (Hansa). In Grave maakt een miljoentje meer of minder niet zoveel uit. Komen we geld tekort? Dan doen we gewoon een greep uit de rioolvoorziening, lenen hier en daar nog wat miljoentjes bij of schroeven de OZB nog wat extra op. Toch?

Zoals u zeker zult weten schreef de rekenkamer in 2013 een vernietigend rapport over het Wisseveldproject. In bijlage 9 (rekenkamerrapport voor de raad) schrijft de Gelderlander op gezag(?) van burgemeester Roolvink het volgende: Het college van burgemeester en wethouders van de gemeente Grave gaan in hun reactie op het rapport van de rekenkamer over het terrein Wisseveld niet in op de inhoud. Omdat het college in het grootste deel van de onderzochte periode niet in Grave actief is geweest. In het kader van de continuïteit van bestuur is dit een kul-argument maar
los daarvan zouden wij, speciaal aan de raadsleden Peters en Kamps en aan oud-raadslid de Greef, nu opnieuw kandidaatsraadslid, oud gedienden, maar ook aan alle raadsleden en kandidaat raadsleden willen vragen: wat vindt u, in het kader van politieke transparantie, van de opstelling van burgemeester Roolvink in zijn functie van voorzitter van het college van burgemeester en wethouders niet te willen antwoorden op het Rapport van de rekenkamer? Volgens ons is namelijk het normatieve begrip van politieke continuïteit van bestuur niet gericht op personen maar op instituties binnen het politiek bestuurlijk domein. In ons geval dus het college van burgemeester en wethouders. In dat kader hoort de burgemeester wel degelijk te reageren / antwoorden op het eerder genoemde rekenkamerrapport. Of is er in Grave sprake van een bestuurlijke doofpotcultuur? Wij zijn benieuwd naar uw reactie.

M.v.g. Ben Bongaards, Wil Baaijens.
www.gravepolitiek.

P.S. De 9 bijgevoegde artikelen zijn bedoeld als ondersteuning van onze argumentatie.

Gastcolumn Ben Bongaards 100!

Loopgravenoorlog tegen Litjens ten einde?

8 november 2013

Als de voortekenen niet bedriegen, verkeert de Twintigjarige politieke en ambtelijke Loopgravenoorlog tegen het bedrijf van Litjens in Escharen in zijn eindfase. Er zijn, tussen haakjes, meer opmerkelijke parallellen met de Eerste Wereldoorlog.

Beider aanleiding is immers dat een paar politieke hotemetoten zich op hun
speelgoed getrapt voelden en beider oorzaak is hun dom en doof wantrouwen. Nog andere parallellen zijn dat beide tot op de dag van vandaag nog afbetaald
worden en dat zij eigenlijk alleen maar verliezers kennen.

Waar gaat het over? Een steen des aanstoots voor de gemeente is in wezen het simpele bestaan van het bedrijf dat zich voor een belangrijk deel bezig houdt met recycling van bouwmateriaal. Politiek is dat niet zo sexy als bijvoorbeeld een Jan des Bouvrie en daarom heeft Grave kosten noch moeite gespaard om het bedrijf de nek om te draaien. Er lijkt bijvoorbeeld meer geld (kerosine)
vervlogen met de controle van de bedrijfsactiviteiten dan er aan alle verdere
handhaving in onze gemeente besteed kon worden.

Om het bedrijf uit te roken, is er naar hartenlust getekend en gekleurd in het bestemmingsplan Buitengebied en zijn provincie en Raad van State in het geniep voortdurend voorzien van argumenten om een streep te halen door gedane toezeggingen en onderhandelde oplossingen. Ambtelijk Grave lijkt daarmee letterlijk tot het gaatje gegaan te zijn. Een simpel ‘tekenfoutje’
bijvoorbeeld waardoor het nieuw stuk bedrijfsperceel veel groter werd
ingetekend dan nodig. Herkenbaar van een van de andere fronten van dezelfde
loopgravenoorlog, die tegen de Prinses Margriet.

De gemeenteraad en Litjens waren het dit voorjaar in principe eens over een uitweg uit de onmin. De Parisappel is in de loop van de jaren sterk verschrompeld, doordat de gemeente in meerdere opzichten geen
middelen meer had om het bestaan van het bedrijf te betwisten. Nu is het
eigenlijk alle partijen, inclusief de toevallig passerende burgers, enkel nog
een doorn in het oog dat het bedrijventerrein lelijk doorsneden wordt door de
Graafschedijk. De oplossing was er inmiddels ook, het bedrijventerrein ten noorden van de weg zou verhuizen naar de zuidkant. Om dat mogelijk te maken, moest betreffend perceel een andere bestemming krijgen, van agrarische naar een bedrijfsbestemming.

En om dat dan weer te faciliteren, was nodig dat er een wijzigingsbevoegdheid in het bestemmingsplan zou worden opgenomen. Daartoe heeft de raad na eindeloos palaveren in april van dit jaar een besluit genomen.

Zo’n besluit van de raad moet vervolgens uitgewerkt worden en voor wie bekend
is met de mores in het Graafse, kan het geen verrassing zijn dat daarbij weer
een ‘foutje’ (‘bedankt!’) gemaakt is. Het perceel in kwestie werd te groot
getekend. Je kunt nauwelijks anders concluderen dan dat daarmee een reactie van de provincie moest worden uitgelokt. Die reageerde prompt met een reactieve aanwijzing waarmee de wijzigingsbevoegdheid weer ontkracht werd en er feitelijk weer een streep getrokken werd door de verplaatsing van het gewraakte noordelijke deel van het perceel.

De geschetste ambtelijke manoeuvres hadden ertoe moeten leiden dat, ‘jammer maar helaas’, de gemeente toch weer op haar afspraken moest terugkomen met de provincie als zwarte piet. Een kunstje dat in Grave een aantal keren te vaak geflikt is en dat eigenlijk alléén onze gemeenteraad nog niet heeft kunnen doorzien.

Het lijkt er op dat de Raad van State en de provincie het spel van de gemeente
Grave nu echt doorgrond hebben. De provincie heeft aan de Raad van State
geschreven dat de gegeven reactieve aanwijzing op basis van nadere inzichten
sterk wordt ingeperkt. Daardoor ontstaat er ruimte voor een beëindiging van de
loopgravenoorlog in Esteren. De Raad van State heeft namelijk een dikke streep
gehaald door de reactieve aanwijzing van de provincie.
Aan het eind drijft er nog wel een vette haar in de gemeentelijke soep. Ten noorden van het bedrijf van Litjens heeft de gemeente twee prestigieuze bestemmingsplannen ontwikkeld, woningbouwplan Hof van Esteren
en Landgoed Hommerzaad.

Litjens ziet daar, terecht, de bui al weer hangen; toekomstige bewoners die overlast zouden kunnen ondervinden van zijn bedrijf. Daarom wil hij ook graag een wijzigingsbevoegdheid van toepassing zien op het zuidelijk deel van zijn
perceel. De gemeente heeft dat tot nu toe afgewimpeld met het ‘diepgravende’
argument dat er toch altijd geprotesteerd wordt. Litjens is, anders dan de
gemeente, proactief aan het werk geweest. Hij heeft zijn plannen gesmeed in
samenspraak met wethouder Opsteegh zaliger, Dorpsraad EZV, de buurt en de verkeerspolitie.

Via de Raad van State is inmiddels ook de provincie tot andere gedachten gekomen. Daardoor zet nu alleen nog onze gemeente er vraagtekens bij, dat de wijzigingsbevoegdheid van toepassing moet zijn op het terrein ten zuiden van de Graafschedijk dat direct raakt aan de bouwplannen ten noorden van die dijk, Hommerzaad en Hof van Esteren. Beide liggen in de knieholte tussen de Graafschedijk en de Cuijkschesteeg-Beerschemaasweg.

In grote lijnen kan de strijdbijl dus gauw begraven worden en komt het er op aan dat de gemeente te langen leste eieren voor haar geld gaat kiezen. Het is de vraag of dat ook echt gaat gebeuren; of ons gemeentebestuur over zijn eigen schaduw heen kan stappen en mans genoeg is om zijn ambtenaren naar behoren in het gareel te krijgen en te houden.

De Raad van State heeft nog geen eerste uitspraak gedaan over het beroep van
Litjens tegen het bestemmingsplan Buitengebied waarmee ambtelijk Grave hem weer een oor had willen aannaaien. Die echte uitspraken moeten nog komen maar door de boven beschreven besluiten en de schriftelijke informatie van de provincie aan de Raad van State is het pleit op hoofdzaken al beslecht. De enige factor die nu nog een rol speelt, is dat de gemeente haar zaakjes niet op orde heeft en dus aan het eind een combinatie van de spreekwoordelijke
Graafse lulligheid en ambtelijke geniep nog roet in het eten kan gooien.

Een overtuigend voorbeeld van die achterbakse lulligheid is bijvoorbeeld dat de gemeente (lees: ambtenaren) in het nieuwe bestemmingsplan Buitengebied allerlei stukjes grond die al veertig jaren door het bedrijf worden gebruikt, opeens als ‘agrarisch’ heeft bestempeld. Chicaneren en nog eens chicaneren, terwijl onze politici knikkebollend ‘ja’ zeiden tegen een plan dat ze niet eens gelezen (konden) hebben. De Graafse versie van een bestuur dat de teugels in handen houdt. Het is maar te hopen dat het uiteindelijk Grave haar eer te na is om zich nog een keer voor joker te laten zetten maar het blijft geboden alert te zijn; alerter dan onze gemeenteraad, liefst. Onze Raad van ‘oogjes dicht en snaveltjes toe…’