Raadslid.nu; Raadsleden en de regionale samenwerking
Raadsleden, actief in regio, horen niets van hun collega’s
DEN HAAG – Raadsleden die actief zijn in de regio krijgen zelden (48 procent) of nooit (8 procent) feedback op hun raadswerkzaamheden in de regio. Bovendien is er niet of nauwelijks overleg met collega-raadsleden uit andere gemeenten: driekwart (76 procent) van de raadsleden die actief zijn in de regio heeft hooguit één keer per maand informeel overleg met raadsleden van verschillende gemeenten.
Het belangrijkste informatiekanaal om te vertellen wat er in de regio is voorgevallen, is voor raadsleden die actief zijn in de regio de eigen fractie. Nog geen kwart van de in de regio actieve raadsleden gebruikt de raadsvergadering om te collega’s in de eigen gemeenteraad bij te praten over wat er in de regio speelt.
Dit zijn de meest opvallende uitkomsten uit het onderzoek “Raad in verbinding in de regio” van Raadslid.Nu. Het onderzoek is in opdracht van Raadslid.Nu door Overheid in Nederland uitgevoerd onder raadsleden, actief in de regio en niet-actief in de regio’s Drechtsteden, West-Brabant, Utrecht, Twente, Eindhoven-Helmond.
Beïnvloeding besluitvorming
Raadsleden uit deze regio’s vinden regionale samenwerking belangrijk maar de ontevredenheid (43 procent) over de mogelijkheden om regionale besluitvorming te beïnvloeden wint het van de tevredenheid (27 procent). Raadsleden die niet-actief zijn in de regio oordelen nog negatiever: 50 procent is ontevreden terwijl slechts 22 procent tevreden is over de mogelijkheden om de regionale besluitvorming te beïnvloeden.
Tevredenheid is er wel duidelijk over de bijdrage van de regionale samenwerking aan de aanpak van lokale en regionale vraagstukken. Een krappe meerderheid van de raadsleden van bijna 60 procent is daarover tevreden, de ontevredenheid over het succes van regionale samenwerking om lokale en regionale vraagstukken aan te pakken blijft beperkt tot ongeveer een zesde deel van de raadsleden.
Andere belangrijke resultaten uit het onderzoek
– Raadsleden die actief zijn in de regio besteden aan het raadswerk in de regio circa 7,5 uur per maand. Het overgrote deel vindt dat het regioraadswerk volwaardig kan worden gedaan.
– Raadsleden die actief zijn in de regio zetten zich in voor het behartigen van zowel lokale als regionale belangen. Bij raadsleden die niet-actief zijn in de regio staat het behartigen van lokale belangen voorop.
– Raadsleden die actief zijn in de regio, en raadsleden die niet-actief zijn in de regio, beschouwen de eigen griffier als de belangrijkste ondersteuner.
Adviezen voor nieuwe raadsperiode
Meer dan de helft van de raadsleden, die actief is in de regio, wil zich in de nieuwe raadsperiode opnieuw inzetten voor een functie in de regionale samenwerking. Zij geven daarbij ook een advies aan nieuwe raadsleden. Vaak wordt vergeten hoe belangrijk regionale samenwerkingsverbanden zijn, stellen de raadsleden in dit onderzoek. Neem regionale samenwerking dus serieus en laat je goed informeren door het bezoeken van informatiebijeenkomsten is het meest genoemde advies. Om tijd te besparen en efficiënter te werken kan het nuttig zijn om 1) samen te werken met collega-fracties van je eigen partij in de andere gemeenten of 2) een raadsrapporteur namens de gehele raad aan te stellen voor een regionaal samenwerkingsverband. Focus je als raadslid daarbij op de inhoud en niet op het proces en stel speerpunten op is het devies.
Een kwart en mogelijk de helft van de raadsleden die nu nog uitsluitend in de eigen gemeente actief is, toont zich bereid om zich in de nieuwe raadsperiode regionaal in te zetten. De focus ligt daarbij op de rol van de gemeenteraad zelf. Ontwikkel tijdig een gezamenlijke visie namens de gehele gemeenteraad, ondanks de verschillende opvattingen die er zijn. ‘Bespreek lokaal wat je regionaal wilt brengen’ is het advies, maar houdt daarbij het verschil tussen lokale en regionale belangen goed voor ogen. Om als gemeenteraad voldoende zicht te houden is het cruciaal om aan de voorkant informatie te verzamelen en betrokken te zijn in de beleidsbepalende fase. Of zoals een raadslid opmerkt: ‘Laat het geen feestje van B&W worden’.
Meer informatie over het onderzoek
Voor het volledige onderzoek “Raad in verbinding in de regio” klik hier (pdf).
Voor meer informatie over hoe raadsleden in de regio hun grip en controle op regionale samenwerking proberen te vergroten, zie de Raadslid.Nu-serie “In de ban van regionale samenwerking”.
Acht gouden lessen voor grip op regionale samenwerking publiceerde Raadslid.Nu eerder hier.
Bron: Raadslid.Nu, de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden, 19 oktober 2017.