De 8-7 dans in Grave op 20 september heeft nogal wat stof doen opwaaien. Uiteindelijk is er eigenlijk niets gebeurd. Nou ja er is een motie aangenomen om bij de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2018 een opiniepeiling te houden.

Na een 5 of meer jaren durend overleg tussen gemeenteraadsleden uit het Land van Cuijk is uiteindelijk een advies uitgebracht als basis voor een door de afzonderlijke zelfstandige gemeenteraden te nemen eensluidend besluit. Het advies was duidelijk: in 2023 één gemeente Land van Cuijk. Kernendemocratie, wat dat moge inhouden, zou voor betrokkenheid van de burger moeten zorgen. Dat besluit kon direct worden genomen of uitgesteld tot 2020.

Het op dit advies gebaseerde raadsvoorstel was om te kiezen voor de directe beslissing. Omdat niemand geloofde dat men dit zo maar zou slikken was er een mogelijkheid via amendementen het besluit aan te passen. De kans op een eensluidend besluit was dan optimistisch gezien heel klein.

Impressie

Bij de inleidende discussie in Grave werd veel aandacht gegeven aan de betrokkenheid van de burger. Die moest veilig worden gesteld. De inbreng van de burger is toch onmisbaar bij het nemen van belangrijke besluiten? Wanneer heb ik dat meer gehoord maar weinig van gezien? De rest van de discussie kunt u, als u dat wil, wel naluisteren. Opvallend was het irritante aantal interrupties die niets toevoegden of afdeden aan de argumenten.

Het uiteindelijke resultaat was dat er nog twee amendementen in stemming werden gebracht. Een amendement is een voorstel de tekst van het nog te nemen besluit, en dus de betekenis van het besluit, te wijzigen. Dat bleek niet bij iedereen duidelijk.

Het oorspronkelijke voorstel was kort gezegd: nu besluiten dat er in 2023 één gemeente Land van Cuijk is.

Het meest vergaande amendement was de samenwerking te beperken tot Cuijk, Grave en Mill. Met de in Grave gebruikelijke 8-7 meerderheid werd het amendement verworpen.

Het volgende amendement was om niet te kiezen voor doorpakken, maar om nu te besluiten om in 2020 te besluiten tot één gemeente Land van Cuijk. Dit amendement haalde het met 8-7 wel.

Het uiteindelijke voorstel was dus om te besluiten de weg naar één gemeente Land van Cuijk in te slaan. Tot stomme verbazing van velen, maar eigenlijk strikt logisch, werd dit voorstel met alweer 8-7 verworpen.

Resteerde dus de motie om het college te verzoeken voor 31 december 2017 te komen met een voorstel om te komen met een representatieve opiniepeiling. Die motie werd aangenomen met voor de afwisseling een 12-3 uitslag.

Commentaar

Aan de onderlinge sfeer zijn we nu wel gewend. De sfeer werd natuurlijk mede bepaald doordat er een sterke stroming is die gewoon geen bestuurlijke fusie wil. Maar niemand waagde het een amendement in te dienen waarmee de raad zou kunnen uitspreken dat voor Grave een gemeentelijke fusie onnodig is. Waarschijnlijk beseft iedereen dat wel maar durft men de onafwendbaarheid niet te erkennen.

Als argument om de onafwendbare beslissing uit te stellen werd de betrokkenheid van de burger aangevoerd. Nobel, maar waarom komt dat nu pas aan de orde? En hoe moet dat dan. De gemeenteraad van Grave munt uit door het roepen dat de burger aan de voorkant moet meedenken, maar geeft daar zelf nauwelijks de mogelijkheden voor. Kijk maar naar de raadsvoorstellen. Voorbeelden van mislukte betrokkenheid van de burgers zijn er te over. De gemeenteraad van Grave beseft dat, maar komt niet verder dan het instellen van een werkgroep van raadsleden en?

Wat nu?

In de huidige maatschappij is het laten samengaan van kleinere gemeenten in grotere onafwendbaar. In een enkele woonkern kun je niet meer alles regelen. Dat is niet nieuw. De huidige gemeente Grave is al een verzameling van kleinere bestuurlijke eenheden. Wat nu voorligt is niet meer dan een volgende stap; de laatste?

Omdat er nu in het Land van Cuijk geen eensluidend besluit is gekomen zal de provincie dat nu moeten doen. De vraag gaat daarmee van “of” naar “hoe”. En dat is goed.

Natuurlijk zijn er ook nadelen van een fusie. Het word lastiger de burger erbij te betrekken. Dat is het nu al. De maatschappelijke ontwikkeling heeft er toe geleid dat er steeds minder interesse is voor het openbaar bestuur. Zinvolle betrokkenheid begint bij het voorzien van de burger met de nodige informatie en daarmee moet het huidige bestuur nu beginnen.

Een goede opiniepeiling of een reeks ervan kan een meetinstrument zijn voor het bepalen van de strategie om voor een op argumenten gebaseerd besluit draagvlak te krijgen. Meer is het niet.

Het wordt nog een heel proces. De gemeenten en dus ook Grave doen er goed aan zich hierop voor te bereiden en liefst gezamenlijk en eensgezind en liefst niet iedere burger en iedere fractie in iedere gemeente met een eigen plannetje. Het zou logisch zijn als het regieteam dat tot nu toe het proces leidde daartoe een initiatief zou nemen.

Ik ben benieuwd.

Leo de Vreede