Liveblog “Gat van Grave” 70. Nadere uitleg over de “flitsdam”. FD.

Binnenvaartschippers kunnen straks weer doorvaren over de tweede rivier van het land. Rijkswaterstaat gaat een tijdelijke dam bouwen achter de geramde stuw in Grave, om zo het waterpeil in de Maas te verhogen. Hoe werkt dat en waarom een stenen dam? Vijf vragen over de noodoplossing.

Wat wordt precies de oplossing?

Het is bijna het type dam dat kinderen graag in riviertjes bouwen. Er wordt gewerkt met breukstenen, stenen en rotsen in verschillende formaten, die stevig tegen elkaar komen te liggen zodat binnenkomend Maaswater wordt tegengehouden. Zo moet de dam het waterniveau in de Maas stroomopwaarts laten oplopen tot het niveau dat binnenvaartschepen weer kunnen varen. Scheepvaart kan dan over enkele weken via de sluis weer de weg voltooien tussen Rotterdam en de Belgische grens.

Waarom wordt het een stenen dam?

Omdat die gemakkelijk is te bouwen en snel genoeg is af te breken. Er waren opties om damwanden te slaan of een pontondam te bouwen. Maar de Maas is een regenrivier, het water kan na paar zware stortbuien in België of Frankrijk stevig oplopen, zoals ook geregeld is gebeurd. Als dat gebeurt moet de dam snel verdwijnen om baan te geven aan de rivier. Rijkswaterstaat had twaalf opties waarmee dit zou kunnen en koos uiteindelijk voor een breuksteendam, waarvan de bovenste laag in 48 uur is te verwijderen. Dit voldoet aan de eisen en bovendien kan de bouw al deze week beginnen.

Waarom komt de dam áchter de stuw te liggen?

Omdat het handig is voor de reparatie van de bestaande stuw. Door de dam zal het water rond de kapotte stuw stijgen en daardoor kan een reparatieschip gemakkelijk naar de getroffen plek varen. ‘Dat de stuw dan diep in het water komt te staan maakt niet uit, zegt Eric Diepstraten, directeur netwerkmanagement bij Rijkswaterstaat. ‘Het gaat erom dat we er goed bij kunnen komen.’ Ook is het achter de stuw gemakkelijker bouwen, zegt hij, omdat de Maas hier in een bak ligt.

Hoe groot wordt de dam?

Eigenlijk vrij klein. De dam wordt niet over de hele breedte aangelegd, maar alleen tussen de peilers van de brug, vlak achter het deel waar een schip door de stuw brak en waar het Maaswater nu nog met een flink tempo door het getroffen bouwwerk stroomt. Hier komt het bouwwerk van pakweg 5,60 meter hoog en 30 meter lang. Wie over de brug bij Grave wandelt moet straks de nooddam kunnen zien, al is dit dan niet de meest opzienbarende stuw in het land. Zo ligt er bij Ramspol een dam van lucht, die zichzelf in een uur kan opblazen als de nood aan de man is.

Wat kost de noodoplossing in Grave?

Daar zegt Rijkswaterstaat nog niets over. Het belang is echter te groot om een tijdelijke dam achterwege te laten. Al sinds eind december kunnen schippers niet meer doorvaren op de Maas en ook de verbinding via de Maas-Waalkanaal is gestremd. Die reparatie van de stuw zal nog zo’n zes maanden kunnen duren, en dat is te lang gezien de economische belangen. Dat het verkeer moet omvaren kost zo’n €300.000 per dag, schatten schippers in. Die verliezen moeten straks voorbij zijn.