De Springprocessie van Echternach*1) noemt Jacques Leurs het; oorspronkelijk was daar het ritueel om drie stappen vooruit te zetten en vervolgens twee achteruit. Tot meerdere eer en glorie van God en ter verkrijging van een Volle Aflaat. *2) Dat oude beeld van de processie staat model voor de gang van zaken rond de eenwording van of de samenwerking binnen het Land van Cuijk.

Bekijk je de werkelijke gang van zaken, in het Land van Cuijk en in onze gemeente Grave, dan geeft Jacques in feite nog een overdreven optimistische inschatting van de gang van zaken; de processiegangers van weleer wisten ten minste nog waar ze heen wilden… Onze coalitie, de meerderheid, die de Graafse politieke werkelijkheid naar haar hand gezet heeft, telt één grote partij, LPG, met vier zetels. Haar belangrijkste, bijna enige echte programmapunt luidt, dat Grave zelfstandig moet blijven maar de partij neemt nauwelijks de moeite uit te leggen hoe en waarom. En aan de bestaande samenwerking, een puur ambtelijke en vooral bestuurlijk-politieke werkelijkheid van burgemeesters en wethouders, valt in feite geen enkele inspiratie te ontlenen. Het enige wat die oproept, is onverschilligheid bij ons, burgers, vanwege de schaduwkant ervan dat het beleid nog ondoorzichtiger geworden is dan ooit tevoren. Het beantwoorden van post, de spreekwoordelijke graadmeter, is er met de ‘samenwerking’ zo mogelijk nog kreupeler op geworden.

De kauwgombal ook al jaren uit de tijd
De burger en zijn vertegenwoordiging, de gemeenteraad, hebben het nakijken, waar het gaat om de invloed en het zicht op het ‘democratisch’ proces van alle burgemeesters en wethouders op een kluitje. En dan heb je nog al die andere samenwerkingsverbanden, zoals voor veiligheid en zorg, waar de inbreng van burger en raad helemaal een wassen neus is. Waardoor de gemeenteraad nog maar over 10 procent van het totale gemeentebeleid gaat. Ons lonkend voorland: tien jaar geleden werd op goede gronden een ladderwagen aangeschaft en in 2015 werd die zonder blikken of blozen cadeau gedaan aan een regionaal samenwerkingsverband. Geen spoortje van overleg met de gemeenteraad of het korps, geen grammetje verantwoording, geen greintje democratie zijn daaraan te pas gekomen. Onze vertegenwoordiger, de burgemeester, kreeg pas door dat er een probleem was, toen hij door de raad ter verantwoording werd geroepen en daar met zijn mond vol tanden stond. Een kwestie van ‘Foutje, bedankt!’ We zouden ieder twee rookmelders krijgen ter genoegdoening maar ook dat kreeg onze effectieve en hogelijk te respecteren bestuurder niet voor elkaar. Van de andere kant; de kauwgombal is ook al jaren uit de tijd voor kinderen die om een boodschap worden gestuurd.

‘Het zal onze tijd wel duren’
De samenwerking in het Land van Cuijk is minstens even ongeloofwaardig als die binnen de Europese Unie en het beeld dat zij oproept is navenant. Vergaderingen zonder kop en zonder staart, zonder agenda of met een agenda waar iedereen vervolgens zijn spel mee speelt. Waarbij de hoofdgedachte lijkt: ‘Het zal onze tijd wel duren.’ Het geeft een beeld van de politieke geestdrift. De coalitie heeft elkaar gevonden op het traineren. LPG noemden we al. Het CDA wijdt er een ellenlang leuterverhaal aan, een niet aflatende slag om de arm, *3) zonder zelfs het vermoeden van een richting die men uit wil. ‘Trots’ ruilde pijlsnel zijn ambitie ‘Land van Cuijk’ in om in de bolderwagen van de LPG-coalitie te mogen zitten. En de VVD reutelt alleen nog. Eén goed raadslid, Rob Bannink, plus een even goed raadslid, Eva Eigenhuijsen, door politieke kinnesinne verspeeld aan de oppositie. De overige oppositie trekt er evenmin hard aan. VPGrave (Van Geest) kan het lonken niet laten, naar iedere collegezetel, wel te verstaan. Voor Keerpunt geldt hetzelfde.

Provincie met haar bestuurlijke prikstok
De conclusie ligt voor het grijpen. Behalve burgemeester, wethouders en belanghebbende ambtenaren is niemand in Grave echt te porren voor het Land van Cuijk. Als je het mij vraagt, is dat niet zonder reden. Wat heeft Grave helemaal met het Land van Cuijk? Zelfs geografisch en logistiek is het niet veel meer dan de lappen deken van vijf gemeenten die alle andere boten gemist hebben en zich zo lang gewenteld hebben in de illusie van ‘zoete’ zelfstandigheid, dat ze nooit iets gemerkt hebben van het veranderende politieke landschap om hen heen.

Dan maar wachten op de provincie met haar bestuurlijke prikstok? Er zal weinig anders opzitten en met de dag wordt het de enig overblijvende optie. Of we daar dan zo blij mee moeten zijn? Als die Graafse Manifesten een ding duidelijk maken, is het wel dat het dode letters zijn. De spirit ontbreekt, de ambitie om zich samen op te stoten in de vaart der volken. De eerste echte resultaten wijzen vooral in de richting van kostenstijgingen. Grave betaalt in het Land van Cuijk twee miljoen meer aan personeelskosten dan de vijf miljoen, toen het op eigen houtje bestuurde. Daar zullen best baten tegenover staan maar welke? We zien vijf burgemeesters en een zwerm wethouders vrolijk bestuurlijk rond fladderen, ieder voor een slordige ton per jaar. Daar zit de eerste winst van de samenwerking, zogezegd. ‘Vat zal het wel betalen’, zei mij vader schamper vergelijkbare situaties. Die ‘vat’ zijn wij, allemaal samen. Ons wordt niets gevraagd behalve dat we jaarlijks de portemonnee trekken en verder alles voor zoete koek slikken.

Ben Bongaards en Wil Baaijens
www.gravepolitiek.nl 

*1) www.jacquesleurs.nl/2016/03/samenwerking-land-van-cuijk-processie.html 
Tijdens de optocht zijn de deelnemers aan elkaar vastgemaakt met witte zakdoeken en springen zij in de maat van de processiemars naar voren, afwisselend op hun linker- en rechtervoet. Dit is in 1947 zo ingesteld omdat het voormalige ritme (drie stappen naar voren en twee terug) voor te veel chaos zorgde. (informatie Wikipedia). Zie voor het beeld: https://www.youtube.com/watch?v=xjHsb125FiU 

*2) Een aflaat (indulgentia in het Latijn) is de kwijtschelding voor God van tijdelijke straffen (penitentie) voor zonden die, wat de schuld betreft, reeds vergeven werden. Volgens de Katholieke leer moet elke zondaar namelijk een straf ondergaan voor zijn zonden, om de ziel te zuiveren en de morele orde en de eer van God te herstellen. (…)
De aflaat is gedeeltelijk of vol, naargelang hij iemand geheel of gedeeltelijk verlost van de tijdelijke straffen die voor de zonde verschuldigd zijn. Gelovigen kunnen ook aflaten bekomen voor afgestorvenen om hen te helpen bij het uitboeten van hun tijdelijke zondestraffen in het vagevuur.

*3) www.gravepolitiek.nl/index.php/politiek-commentaar/192-cda-zet-zijn-piketpaaltjes-voor-het-land-van