Gastcolumn Ben Bongaards: Burgemeester Ficq, een monument van integriteit.

Borstbeeld in Stadskantoor Bron: de Gelderlander

Plaatsvervangende
schaamte maakt zich van je (me) meester, als je het ongelofelijke gehannes gadeslaat
rond de gedenksteen. De steen had een mooi representatief plekje op het nieuwe
gedeelte van het voormalige stadhuis. Tegenover de Hoofdwagt op het gelijknamige
stukje van de markt. Een representatief plekje waardoor de herdenking van
oorlog en vrijheid een helder focus had, midden in de stad en op de plek waar
hij een groot deel van zijn bestuurlijke dagen sleet. Een slordige kwart eeuw
was hij burgemeester van Grave en Velp. Een roerige tijd, zwaar getekend door
de wereldomvattende crisis, de oorlog en de bijbehorende maatschappelijke ontreddering
waarin hij als bestuurder de rug recht hield. Een burgemeester in oorlogstijd
die kennelijk zeer bewust de grenzen bewaakte van wat hij menselijk en ethisch
te verantwoorden achtte en die zodoende niet de spreekwoordelijke ‘burgemeester
in oorlogstijd’ was, die het hoofd boven water hield door te schipperen met de
wensen en wetten van de bezetter.

Burgemeester
Ficq. Er zal in Grave geen twijfel bestaan aan de wenselijkheid om zijn
gedachtenis in ere te houden. En ik wil ook best geloven dat al diegenen die
aan het bakkeleien zijn over de plek van de gedenksteen, dit doen vanuit
eerbare en eerlijke motieven. Maar…, dit gegeven zijnde, hoe belangrijk kunnen
die motieven zijn? Is de gang van zaken de gedachtenis aan zo’n oorlogsheld waardig?
Grote ego’s die, uit macht der gewoonte, denken dat ze met ‘gezag’ kunnen en
moeten spreken (en intimideren). Kleinere ego’s, die doorgaans niet zoveel
geldingsdrang ten toon spreiden, maar precies voor de eer van hun held hun nek
uitsteken.
Ik weet best waar mijn sympathie ligt maar het komt mij niet toe een keuze te
maken over wie het meeste recht van spreken heeft. Het is wel vreemd dat er in
onze vesting geen instantie te vinden is die hier op een oorbare en
voortvarende manier tot een slotsom en beslissing komt. We leven in een
maatschappij waar ieders recht van spreken heilig is, mede dank zij de inzet en
de trouw van mensen als Ficq. Maar hoor je daarbij, zeker als je volksvertegenwoordiger
bent, bijvoorbeeld niet aan te voelen, dat bestuurders hierbij de rol hebben de
meningen van elkaar en van wie ze vertegenwoordigen op een passende wijze bij
elkaar te brengen in plaats van er lomp en monomaan overheen te walsen? 

Een
stadsbestuur, dat het ook hier niet voor elkaar krijgt om de regie en zijn
verantwoordelijkheid te nemen teneinde een eind te maken aan het gehannes. Ik
heb eigenlijk geen behoefte om positie te kiezen maar zo’n toren, waarvan het
mooiste en meest karakteristieke zijn carillon is, dat we enkel maar horen (en
graag zelfs)? Zo’n toren uit de zestiger jaren, losgezongen van zijn eigen
korte historie? Met op een steenworp afstand de door eeuwen historie getekende
plek waar Ficq als burgemeester de besluiten nam of weigerde te nemen

Gemeenteraad,
zou het niet een fenomenaal monument zijn voor onze vrijheid en democratie als
je hier, liefst in unanimiteit en op z’n minst integer, een besluit neemt en daarbij
in gedachte houdt dat Ficq zich als geen ander Graafs politicus of bestuurder
voor deze waarden heeft ingezet. Hoe zou je zijn nagedachtenis beter kunnen
eren? Op die manier verdien je het respect waarmee je je zo graag bejegend
ziet. Burgemeester Ficq, een monument van integriteit.