Grave Lokaal

Gastcolumnist Ben Bongaards: Dodenherdenking.

Burgemeester Ficq inspecteert
de Nederlandse troepen op de Hoofdwagt.
Deze foto is genomen in een van de twee kazematten aan de Maas.
In het foto-archief meer foto’s.

Burgemeester Louis Ficq was burgemeester van Grave tussen
1919 en 1944. Tegelijkertijd was hij tussen 1917 en 1942 burgemeester van Velp.
Hij werd februari 1944 gearresteerd, omdat hij zich openlijk verzette tegen de
Duitse overheersing. Iets meer dan een jaar later, toen Grave al bijna een jaar
bevrijd was, is hij vermoord in Dachau. Terecht ‘viert’ Grave zijn
dodenherdenking op 4 mei rond de gedachtenis van deze burgemeester. Een mooie
traditie
.

Ik ben twee keer in Normandië geweest, op de stranden
waar de bevrijding van ons deel van West Europa begon met D-day. Vandaar uit
hebben de geallieerden zich een ‘corridor’ gevochten naar het noorden, naar onze
contreien. De bedoeling was om in een grote beweging meteen naar het noorden en
Duitsland door te stoten, maar in Arnhem zijn de bevrijders de fameuze ‘brug te
ver’ gegaan. De slagkracht van de vijand rond Arnhem was zwaar onderschat…

Twee keer in Normandië. De eerste keer was ik een jaar of twintig. Wat ik
onthouden heb, is dat het schouwspel me nauwelijks raakte. Ik was een kind van
mijn tijd en voelde me zeer antimilitaristisch. Wat ik zag, bevestigde mijn
grote gelijk: oorlog is alleen maar ellende.
Een paar jaar geleden was ik er weer. We hebben toen een paar vakantiedagen
besteed aan de stille getuigen van D-day. 
Ik herinner me dat ik zwaar aangeslagen raakte, alleen al door de
jaartallen op al die kruisen. Ontelbare jongens de dood in gejaagd omwille van
onze vrijheid. Ik was toen een eind in de vijftig en wandelde daar, vervuld van
compleet andere gevoelens dan in mijn jeugdjaren. De ellende van de oorlog zag
ik nog steeds, maar ook de wonderlijke spanning tussen waanzin en zinvolheid.
Ik ‘rook’ in gedachte de geur van angst en doodsnood en proefde het held zijn
tegen wil en dank. Geen van al die jongens heeft zich ooit kunnen voorstellen
om op zo’n beestachtige wijze afgeslacht te worden. Toch is dat gebeurd en is
het gebeurd omwille van ons welzijn en onze vrijheid. Geen van die jongens
verdiende het om zo aan z’n eind te komen. Pure waanzin, maar ook pure
opoffering.

Burgemeester Ficq was ruim 25 jaar een goede burgemeester
van Grave. Op zich is dat al een reden om hem in gedachte te houden. In ieder
geval moet hij een man geweest zijn die niet schipperde met wat hem heilig was.
Hij heeft Market Garden helaas niet mee mogen maken. Zijn dood is even grove
waanzin als van al die jongens in Normandië. Tegelijk behoort hij tot de mensen
die ons, ondanks al die waanzin, een onschatbare dienst bewezen hebben. Door te
staan voor hun overtuiging. Bij binnenkomst in Dachau moet hij zich bewust
geweest zijn van het misdadige cynisme van zijn verwelkoming,  ‘Arbeit macht frei’. Zijn leven zal zeker tot
het bittere eind gericht geweest zijn op die vrijheid. Van hemzelf, zijn
dierbaren en zijn lotgenoten. Het is hem fataal geworden, maar door zijn moed
en standvastigheid leeft hij verder in onze gedachten.
Gezien in de kazemat.

Het is niet zonder betekenis dat 4 en 5 mei zo nauw bij
elkaar horen. De vrijheid is ons niet komen aanwaaien en moet ook nu nog
verdedigd worden. Tegen gemakzucht, onverschilligheid, kortzichtigheid, angst…
Tegen onszelf dus ook…
Vier 4 mei!  Houd de gedachtenis aan Ficq
levend! Dat is goed voor ons allemaal. Hij heeft niets aan onze dankbaarheid
maar wijzelf des te meer. Vooral als we dat gevoel gezamenlijk vieren…

Bron: Ben Bongaards; gastcolumnist.

Zij houden in Grave de herinnering aan de Tweede Wereldoorlog levendig.

Meer foto’s in het foto-archief.
Foto van verzetsman Harrie Verhaak.



Wil Baaijens geeft in de kazemat  Noord uitleg
aan een bezoeker.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *