Gastcolumn Ben Bongaards: Leggen Graafse vogels hun ei ook in mei of broedt onze vogel een koekoeksei uit?
 |
| Wethouder Eric Daandels met de Graafse ambtsketen t.g.v. in ontvangst nemen boekwerk. |
er dan toch echt een punt achter gezet worden: de onderhandelingen tussen
gemeente Grave en investeerder GBB over bedrijventerrein Wisseveld. Dat is de
bedoeling, zegt wethouder Eric Daandels.’ Een citaat uit De Gelderlander van 18
april. Het klinkt bijna aandoenlijk uit de mond van onze wethouder. In mijn
jeugd woonde ik naast een boer; een iel mannetje. Tegen de tijd dat de merrie
gedekt moest worden, heette het, dat hij de hengst er op ging zetten. Terwijl
hij al sidderde als Betsie hinnikte.
klinkt stoer; je ziet de poker face. Nu is het met bittere pillen zo, dat je
die door moet slikken zonder eerst de vergulding weg te sabbelen. Maar bij de
pil die de GBB (Grond- en BouwBank) de gemeente wil toedienen, is het toch niet
onverstandig om er wat analyse op los te laten. Het is vrijwel ondenkbaar dat
de wethouder zich niet bewust is van zijn kansarme positie. Een ruim decennium
geleden hebben veel gemeentes zich gestort op de booming businesses die
projectontwikkeling en bouwmarkt heetten. Heel logisch, want daar was
(schijnbaar) moeiteloos veel geld te genereren dat anders naar private partijen
zou toevloeien. Een kind kon de was doen, zo leek het. Samen met vrijwel ons
allemaal zagen die gemeentelijke mooi-weer-ontwikkelaars echter twee wezenlijk
zaken over het hoofd. Projectontwikkeling is een vak, een specialisme, en het
gaat om kapitaal dat risicovol wordt ingezet. Een kundige en professionele
ontwikkelaar is zich terdege bewust van de risico’s en calculeert die in. Je
kunt er van uitgaan dat GBB een zeer professionele en breed gefundeerde partij is.
Die wist, toen ze een overeenkomst met Grave sloot, precies waar zij aan begon
en heeft eventuele tegenvallers ruim ingecalculeerd. Bovendien heeft zij haar
zaken zo geregeld dat ze ook aan de investering verdient, als ze jaren moet
wachten.
Dat is allemaal fundamenteel anders dan bij gemeentes. Als die speculeren,
gebeurt dat met overheidsgeld, andermans (ons) geld dus. Bovendien gaat het dan
om geld dat eigenlijk een heel andere bestemming heeft. Het is opzij gezet om
voorzieningen te bekostigen. Wij zijn allemaal coureurs als we de wind in de
rug hebben, maar voor het winnen van de Tour komt er heel wat meer kijken. Gemeentebesturen
zijn en blijven amateurs in de wereld van het vastgoed…
Terug naar de wethouder en mijn quote. Daandels mag bij de GBB aanschuiven en
de hand ophouden; daar komt zijn positie op neer. Er ligt een overeenkomst en
daar wordt hij aan gehouden. Mogelijk is er op details een en ander los te
peuteren bij zo’n contractpartner. Ik zou de wethouder willen adviseren:
‘Jongen, trek toch niet zo’n grote broek aan!’ Hij zal dat aan de
onderhandelingstafel ook wel niet doen. Maar is het slim om naar je burgers toe
wel die indruk te wekken?
Onze wetgever legt het kapitaal riant in de watten en het zou een godswonder
zijn, als ons gedoogkabinet, inmiddels nagenoeg demissionair, daar veel aan zou
veranderen. Projectontwikkelaars en bouwers hebben een dijk van een
rechtspositie en hebben alleen reden om daarop in te leveren, als ze zelf hun
voordeel daarin zien. Dat gegeven bepaalt de onderhandelingspositie van Grave
en zijn wethouder. Het is bovendien een positie met nogal wat losse eindjes;
kijk er het rapport van de Rekenkamer maar op na. Veel details ontbreken,
omdat… Ja, waarom eigenlijk? Wie schrijft die blijft. Maar al die interimmers
wisten: ‘ik ben een toevallige passant; ik hoef niet te blijven.’ En de
politiek had (heeft) een toekomstperspectief van hooguit vier jaar, waarbij de
schaduwkanten zo veel mogelijk onderbelicht blijven of verdoezeld worden.
Tussen de regels van het krantenbericht door had de wethouder u moeten
vertellen dat hij alle moeite doet om er bij de GBB nog wat uit te slepen voor
de gemeente. Ik snap dat hij het politiek wat wil politoeren, maar om dan de
indruk te wekken dat hij echt aan het onderhandelen is… En dat ze er voor 99%
uit zijn… Ik zie ze beven bij de Grond- en BouwBank. Ons geld? Maar te hopen
dat het bij die 10 miljoen blijft.