Gastcolumn Ben Bongaards over de Prinses Margriet.
KEERPUNT 2010 wil via deze site een platform zijn voor meningen enz. van Gravenaren die betrokken zijn met de Graafse gemeenschap. Ben Bongaards kan prima verwoorden wat velen denken. We zijn blij dat steeds meer Gravenaren een mening hebben en die niet onder stoelen of banken steken. Om met Ben Peters te spreken:”Dit is een onverkwikkelijke zaak”.
M-U-I-S-S-T-I-L!
De Prinses Margriet. Zij ligt inmiddels al een paar decennia in de Maas welsprekend toonbeeld te wezen van de bestuurscultuur in Grave. Mij ligt de boot niet in de weg, overigens, maar ik kan begrip opbrengen voor de mensen die bezwaar aantekenen. Ik vind eigenlijk ook dat je niet zomaar een boot ergens neer kunt leggen en dan pas gaan denken aan de wettelijke kant. Ik ben wel steeds meer begrip gaan krijgen voor de uitbaters. Je zult maar toekomstplannen hebben en dan afhankelijk zijn van een gemeente die bestuurd wordt als Grave.
Wie bestuurt Grave eigenlijk?
Je leest in De Gelderlander. De Prinses Margriet mag niet meer terugkomen, nadat ze is moeten uitwijken vanwege de lage waterstand. In de dagen erna volgt er een ware kippendrift van Graafse politici die om het hardst roepen dat het besluit niet uit hun koker komt.
De oppositie dan? Nee, want die wordt door de coalitie gewoon afgeserveerd als quantité négligeable, zes van de negen, daar houden we geen rekening mee. Zonneklaar dat die niet praat namens het Graafs bestuur.
Sjoukje zelf dan? Waarschijnlijk niet. Die schrijft risicovrije stukjes in de Graafsche Courant en is inmiddels voldoende door de Graafse wol geverfd om te beseffen dat je nek uitsteken hier hoort tot de zeven hoofdzonden.
De wethouders? Ik geef toe dat die voor Graafse begrippen blaken van élan en energie. Maar ze zijn politiek veel te pienter om het spel te spelen zoals het wordt gespeeld.
Komt zo’n bericht uit de lucht vallen? Slechte communicatie? Dat klinkt in elk geval Graafs, en zeker politiek Graafs. Grave doet zijn PR via een voorlichter en die mannen en vrouwen zijn eigenlijk de (hoge) drempel vormen tussen bestuur en burger, een filter om onwelgevallige nieuwsgierigheid te weren. De voorlichter is daarmee meteen de laatste op wie de verdenking kan vallen.
Wie brengt zoiets dan wel naar buiten? Heel doelgericht… Er is iemand of er zijn mensen, dat kan niet anders, die uit de stoel is (zijn) opgeveerd om het ijzer te smeden toen het heet was. Een rekening vereffenen? Een gelijk halen? Het bestuur te kijk zetten?
Vervolgens vraag ik me af: ‘Zo’n burgemeester, die wethouders…; laten die dat zomaar gebeuren? Als het om de gemeenteraad zou gaan, zou die houding heel herkenbaar zijn. Die laat al jaren met zich sollen en lijkt niet eens het politiek benul te hebben om de pijn te voelen. Te onnozel, in feite. Politiek irrelevant. Madurudam wordt nog beter bestuurd…
Die conclusie is wellicht wat snel getrokken, zeker op grond van deze ene ervaring. Misschien wat gerichter kijken en registreren…?
Wie zitten er in Grave zo hoog in de boom dat ze de illusie kunnen hebben dat ze zoiets straffeloos kunnen doen? Wie zitten er, hoog in de boom, achter zo’n dikke tak verscholen, dat ze wat rot fruit naar beneden kunnen gooien zonder dat iemand ziet waar dat vandaan komt? Wie durft hier in ten stadhuize dan ook nog zo te spelen dat het allemaal van de burgemeester vandaan lijkt te komen?
Ik zou ze met de neus aan kunnen wijzen, maar in een adderkluwen als het stadhuis zou ik wel gek zijn om dat te doen. Ik denk bovendien dat er buiten het stadhuis zo langzamerhand meer mensen die spelletjes doorhebben dan daarbinnen.
Zijn onze bestuurderen dan masochistisch? Onnozel? Dom? Uitgeblust? Leven ze langs de Graafse realiteit op?
Soms denk ik dat inderdaad. Ik zie een uitstekende ambtenaar na bijna 40 jaar trouwe dienst het stadhuis uit gebonjourd worden. Ik zie vervolgens niet dat iemand van al die bestuurders op het idee komt om eens wat dossiers door te snuffelen. Ik zie ook niet, dat opgemerkt wordt dat aanverwante zaken veel te vaak gebeuren in de organisatie. Ik zie eveneens niet dat iemand de alarmbel luidt over het fenomenaal ziekteverzuim.
In zo’n kleine organisatie, mits goed aangestuurd, moet het toch een kleine moeite zijn om al die zaken uit te vogelen… Dat gebeurt kennelijk niet… Als er een lantaarnpaal vervangen moet worden, is er zo een adviesbureau gevonden… Als de complete kar vastloopt in bureaucratische modder, wordt dat niet nodig gevonden.
Een goed jaar geleden kwam in volle omvang op straat te liggen dat de Gemeente Grave jarenlang de firma Litjens gedwarsboomd heeft op grond van opzettelijk vals geïnterpreteerde en bijgekleurde bepalingen uit het bestemmingsplan en geconstrueerde overtredingen daartegen. Je verwacht dan dat de stoom uit de oren fluit bij bestuurlijk Grave. Je verwacht dat de klootzakken die dat geflikt hebben, met een stevige schop onder hun gat aan de overzijde van de bushalte belanden. Niet dus. Muisstil bleef het. M-U-I-S-S-T-I-L!
Je hoort het een en ander achter de hand fluisteren in de wandelgangen. Verder niets. Geen stoomfluitende burgemeester, geen wethouder die zich genaaid voelt, geen gemeenteraad die (op z’n minst) vragen stelt. M-U-I-S-S-T-I-L!
Angstcultuur. Meer kun je er niet van maken. Maar angst waarvoor?
Bestuurlijk Grave is mans genoeg om deze redenering te volgen en ook om ze zelf te maken. Het kan bijna niet anders of dat heeft het ook gedaan. We vernemen daar niets van. De bestuurlijke Titanic, waar het ‘business as usual’ blijft tot het schip naar de kelder gaat?
Misschien is het net een stapje te ver, maar het strookt, logisch gezien, wonderwel met al die geheimzinnigdoenerij. Ze worden gewoon te kakken gezet, onze bestuurders; ze laten dat gebeuren en kunnen van schaamte niets anders bedenken dan wegkijken en hopen en zorgen dat zo min mogelijk burgers doorzien wat er speelt. De vuile was…
Die Prinses Margriet blijft heus wel liggen, daar ben ik niet bang voor. Heeft intussen ook gewoonterecht verworven. Maar haar heeft wel hetzelfde lot getroffen als een aantal andere bedrijven die in de knel geraakt zijn doordat in Grave besturen bijna synoniem geworden is aan niet besturen.
Het verschil tussen Grave en Prinses Margriet? ‘Grave ligt aan de Maas en het blijft er liggen; Margriet ligt in de Maas en blijft daar liggen’. Het grote verschil is, dat Margriet wel kan varen.
Er is één onderliggende vraag die ik graag voorleg aan het hele gemeentebestuur en aan alle burgers van Grave. Is bestuurlijk Grave te vertrouwen? Ik zie dat ze zichzelf waarschijnlijk die vraag niet graag stellen. Maar het voert, nu de vlag er zo bij hangt, veel te ver om er zomaar van uit te gaan dat er kosher bestuurd wordt. Aan de vruchten kent men de boom…
Nog even over handhavingplicht; de gemeente heet wettelijk verplicht te zijn tot handhaven. Ik weet van nog een casus die daarom schreeuwt. Bouwers die eigenmachtig belangrijke onderdelen van de regelgeving aan hun laars lappen en dat ze dat kunnen omdat ze zo dicht tegen de gemeente aanschurken dat ‘dat toch moet kunnen’. Ze wijzigen eigenhandig, zonder enige vergunning de buitenschil van een bouw en de dragende constructie eronder. Misschien kan er wat bestuursdwang uitgeoefend worden om op z’n minst de overtredingen vast te stellen en te bezien hoe deze casus zich verhoudt tot casussen waarin wel gehandhaafd wordt. Hoe een en ander zich verhoudt met de rechtsgelijkheid van alle Gravenaren.
Ben Bongaards.