Kerntaken en advies rond bezuinigingen bij gemeenten.
Gemeentelijke bezuinigingen: met beleid graag
Vanaf 2012 zal het Rijk de algemene uitkering fors verlagen. Gemeenten zullen alle bezuinigingszeilen bij moeten zetten. De kaasschaaf voldoet niet meer. Het gaat om echte beleidskeuzes en om stevige efficiencyverhoging. KplusV biedt visie, tips en handvatten voor een aanpak.
|
KplusV, thuis in het begeleiden van kerntakendiscussies, heeft een scherp beeld van de huidige problematiek en een opvatting over een succesvolle aanpak (zie onze bijdrage aan de 7 handige snijtips in Binnenlands Bestuur, oktober 2009, pag. 4). In essentie gaat het om een tweetrapsraket: de gemeentelijke organisatie moet onderzoeken waar en hoe er efficiënter gewerkt kan worden en de gemeenteraad moet keuzes maken in het beleid en het daarbij behorende niveau van voorzieningen en prestaties.
Download hier onze visie en aanpak rond kerntaken (uitgebreid)
Efficiëntie en hard werken is niet hetzelfdeEfficiëntie vinden sommigen misschien wel een beladen onderwerp”, zegt Mark Leemans. Deze adviseur begeleidt op dit moment meerdere gemeenten bij een kerntakendiscussie. “Maar in onze ogen is het in deze tijd absoluut aan de orde. Natuurlijk moeten bezuinigingen niet eenzijdig afgewenteld worden op de ambtelijke organisatie. Maar dat wil niet zeggen dat het niet efficiënter kan. Er worden hierin wel veelbenchmarks gedaan, maar ik zie nog te weinig kritische analyses van gemeentelijke werkprocessen: hard werken is nog niet hetzelfde als efficiënt werken. Procesanalyse en –verbetering vragen om een lange adem, maar wij kunnen samen met gemeenten in korte tijd laten zien wat er kan, tot welke resultaten dat leidt en hoe je daar zelf mee verder kunt gaan.”
Vele appels en peren…
Maar ook met alleen efficiënter werken los je het bezuinigingsprobleem maar ten dele op. De raad moet beleidskeuzes maken en dat is niet makkelijk: er is niet alleen het probleem van de vele soorten appels en peren (wegenonderhoud versus maatschappelijke zorg e.d.) maar ook ondervindt van elke gemeentelijke voorziening, subsidie of prestatie die geschrapt of verminderd,een groep burgers nadelige gevolgen. Lastig dus. Des te meer reden voor een transparant en goed opgebouwd ombuigingsproces.”
Wat zijn je uitgangspunten?
Bij de kerntakendiscussies die KplusV bij gemeenten begeleidt vragen we de raad om in twee rondes te werken: eerst vindt er een visiedebat plaats en een paar maanden later een takendebat. In het visiedebat geeft de raad aan wat voor gemeente ze eigenlijk wil zijn en hoe zij naar een aantal belangrijke aspecten kijkt. Het gaat daarbij om vragen als ‘hoe sta je tegenover deregulering’, ‘wil je de gebruiker meer laten betalen voor de voorzieningen of verhoog je de belasting’, ‘wil je toe naar minder overheid en meer samenleving’, ‘wil je samenwerken of uitbesteden’ etc..
En wat vind je belangrijk?
Het resultaat van zo’n visiedebat is dan het visiedocument: een richtinggevend kader van waaruit je kunt gaan werken aan bezuinigingsvoorstellen. Met dit kader in de hand, maar ook met andere informatie zoals referentiegegevens, maken we samen met de organisatie een takendocument. De geselecteerde taken zijn taken die ‘ertoe doen’: zij hebben een bepaalde omvang, zijn in voldoende mate beïnvloedbaar en sluiten aan op het visiedocument aangegeven wordt wat de effecten van bepaalde bezuinigingen zijn.
Ad-hoc keuzes voorkomen
Aan de hand van het takendocument, waarin ook de efficiencyvoorstellen zijn opgenomen debatteert de raad in de tweede ronde en neemt noodzakelijke besluiten. Leemans: “Het belangrijkste is dat er een logische opbouw in het proces zit en dat duidelijk wordt dat een visie helpt bij het maken van concrete keuzes en dat je willekeur en ad-hoc keuzes bij dit soort belangrijke besluiten voorkomt.
Download hier onze visie en aanpak rond kerntaken (uitgebreid)
Efficiëntie en hard werken is niet hetzelfdeEfficiëntie vinden sommigen misschien wel een beladen onderwerp”, zegt Mark Leemans. Deze adviseur begeleidt op dit moment meerdere gemeenten bij een kerntakendiscussie. “Maar in onze ogen is het in deze tijd absoluut aan de orde. Natuurlijk moeten bezuinigingen niet eenzijdig afgewenteld worden op de ambtelijke organisatie. Maar dat wil niet zeggen dat het niet efficiënter kan. Er worden hierin wel veelbenchmarks gedaan, maar ik zie nog te weinig kritische analyses van gemeentelijke werkprocessen: hard werken is nog niet hetzelfde als efficiënt werken. Procesanalyse en –verbetering vragen om een lange adem, maar wij kunnen samen met gemeenten in korte tijd laten zien wat er kan, tot welke resultaten dat leidt en hoe je daar zelf mee verder kunt gaan.”
Vele appels en peren…
Maar ook met alleen efficiënter werken los je het bezuinigingsprobleem maar ten dele op. De raad moet beleidskeuzes maken en dat is niet makkelijk: er is niet alleen het probleem van de vele soorten appels en peren (wegenonderhoud versus maatschappelijke zorg e.d.) maar ook ondervindt van elke gemeentelijke voorziening, subsidie of prestatie die geschrapt of verminderd,een groep burgers nadelige gevolgen. Lastig dus. Des te meer reden voor een transparant en goed opgebouwd ombuigingsproces.”
Wat zijn je uitgangspunten?
Bij de kerntakendiscussies die KplusV bij gemeenten begeleidt vragen we de raad om in twee rondes te werken: eerst vindt er een visiedebat plaats en een paar maanden later een takendebat. In het visiedebat geeft de raad aan wat voor gemeente ze eigenlijk wil zijn en hoe zij naar een aantal belangrijke aspecten kijkt. Het gaat daarbij om vragen als ‘hoe sta je tegenover deregulering’, ‘wil je de gebruiker meer laten betalen voor de voorzieningen of verhoog je de belasting’, ‘wil je toe naar minder overheid en meer samenleving’, ‘wil je samenwerken of uitbesteden’ etc..
En wat vind je belangrijk?
Het resultaat van zo’n visiedebat is dan het visiedocument: een richtinggevend kader van waaruit je kunt gaan werken aan bezuinigingsvoorstellen. Met dit kader in de hand, maar ook met andere informatie zoals referentiegegevens, maken we samen met de organisatie een takendocument. De geselecteerde taken zijn taken die ‘ertoe doen’: zij hebben een bepaalde omvang, zijn in voldoende mate beïnvloedbaar en sluiten aan op het visiedocument aangegeven wordt wat de effecten van bepaalde bezuinigingen zijn.
Ad-hoc keuzes voorkomen
Aan de hand van het takendocument, waarin ook de efficiencyvoorstellen zijn opgenomen debatteert de raad in de tweede ronde en neemt noodzakelijke besluiten. Leemans: “Het belangrijkste is dat er een logische opbouw in het proces zit en dat duidelijk wordt dat een visie helpt bij het maken van concrete keuzes en dat je willekeur en ad-hoc keuzes bij dit soort belangrijke besluiten voorkomt.
Meer weten?
Wilt u meer weten over onze aanpak en wat we voor uw gemeente kunnen betekenen in deze, bel dan gerust. U kunt dan vragen naar ir. M.J.P. (Mark) Leemans, telefoon 026 355 13 55.Of gebruik het contactformulier ‘Kerntakenanalyse en heroverweging’.
Wilt u meer weten over onze aanpak en wat we voor uw gemeente kunnen betekenen in deze, bel dan gerust. U kunt dan vragen naar ir. M.J.P. (Mark) Leemans, telefoon 026 355 13 55.Of gebruik het contactformulier ‘Kerntakenanalyse en heroverweging’.