VVD, CDA en LPG proberen coalitie te vormen.
Conclusie informateur Jacques van Geest duidelijk.
Aan: : De lijsttrekkers van de Graafse politieke partijen.
Van : Jacques van Geest
Datum : 14 maart 2010
Onderwerp : Eindverslag van de informateur over de inventariserende gesprekken met de
6 partijen in de nieuw gekozen Graafse gemeenteraad.
Geachte lijsttrekkers, mevrouw, mijne heren,
Als lijsttrekker van VPGrave, de partij die bij de verkiezingen als grootste uit de bus kwam, heb ik het voortouw genomen bij de coalitieonderhandelingen. De afgelopen week zijn met alle fracties gesprekken gevoerd. Van die gesprekken zijn verslagen gemaakt die zijn bijgevoegd. Doel was te onderzoeken welke mogelijkheden er zijn tot coalitievorming.
De verschillende gesprekken waren nogal divers van karakter en liepen ook qua duur nogal uiteen.
De bereidheid om mee te doen aan de gespreksronde was groot.
De vragen die aan de partijen werden voorgelegd gingen over de belangrijkste aandachtspunten/actiepunten voor de komende jaren, de mogelijkheden tot coalitievorming op basis van de verschillende programma’s, de voorkeuren daarbij en de beschikbaarheid van wethouderskandidaten.
Opvallend was, behoudens een enkele uitzondering, het volledig of nagenoeg volledig ontbreken van een analyse van de verkiezingsuitslag, het ontbreken van programmatische vergelijkingen, het komen met ideologische vergezichten en de wil om reeds in een vroeg stadium van de coalitievorming indringend van gedachten te wisselen over de aanpak van de stevige opgave waarvoor Grave zich de komende jaren gesteld ziet.
De gesprekken gingen vooral over wie met wie, personen en welke personen juist niet of liever niet.
Dat VPGrave als nieuwkomer direct de grootste partij is geworden en de meeste stemmen voor de lijsttrekker van VPGrave waren, werd niet als significant ervaren.
De vraag kan gesteld worden in hoeverre het maken van programma’ s van belang is als ze direct na de verkiezingen al terzijde worden geschoven.
“ We komen er wel uit “ en “ in de praktijk vinden we elkaar wel “ was bij de huidige coalitiepartijen te beluisteren. Hieruit blijkt de coöperatieve attitude welke noodzakelijk is voor effectief bestuur, tegelijkertijd ontbreekt de inhoudelijke scherpte en focus op een doordacht collegeprogramma.
Trots kwam met het idee om een raadsbreed programma te maken met de belangrijkste door iedereen gedeelde actiepunten. Vervolgens wethouders van binnen en van buiten uit te nodigen te solliciteren en de beste benoemen. Die wethouders zouden het raadsbrede programma moeten steunen. Alle andere punten vrij, wisselende meerderheden, debat terug in de Raad, dualisme in optima forma.
Gebleken is dat Keerpunt 2010, de LPG en VPGrave daar wel mee uit de voeten zouden kunnen.
Het werkt echter alleen als alle partijen daaraan willen meewerken.
Keerpunt 2010 zoekt het in een brede coalitie van VPGrave, CDA, LPG en Keerpunt 2010.
Een coalitie die tegen een stootje kan en een meerderheid in de Raad heeft van 11 zetels.
Keerpunt is uitvoerig ingegaan op de vele programmatische wensen die de partij heeft.
Voor zo’n coalitie zijn het CDA en de LPG nodig. Beide partijen gaven geen blijk ervan naar deze coalitie op zoek te zijn.
Het CDA gaf aan twee coalities mogelijk te achten, een linksom met VPGrave en de LPG en een rechtsom met de VVD en de LPG. CDA heeft een lichte voorkeur uitgesproken voor de coalitie met VVD en LPG. Samenwerking met VPGrave werd mogelijk geacht, waarbij enige weerstand geconstateerd kon worden tegen de lijsttrekker van VPGrave in de functie van wethouder. Op het alternatief om een andere wethouderskandidaat voor VPGrave naar voren te schuiven, werd positief gereageerd, hetgeen niet leidde tot het loslaten van de lichte voorkeur.
De LPG gaf aan een voorkeur te hebben voor een coalitie met het CDA en de VVD en, als dat niet zou lukken, een poging te willen doen tot een coalitie te komen van LPG, CDA en VPGrave. Tijdsvolgordelijk derhalve. Aangegeven werd dat in de achterban van LPG weerstand bestaat tegen de de lijstrekker van VPGrave als wethouderskandidaat. Ook in dit gesprek is naar voren gekomen dat VPGrave over meerdere wethouderskandidaten beschikt.
Dit heeft geen gevolgen gehad voor de voorkeur een coalitie te vormen met CDA en VVD
De VVD gaf duidelijk aan maar één coalitie logisch en goed te vinden, te weten een coalitie tussen CDA, LPG en VVD. De onderbouwing die werd aangevoerd was de verkiezingsuitslag, die voldoende mandaat biedt.
Voor VPGrave ligt, op basis van programma’s en de verkiezingsuitslag, een coalitie met CDA, Keerpunt 2010 en de LPG voor de hand. Deze coalitie zou kunnen steunen op een ruime raadsmeerderheid van 11 zetels.
Op grond van hetgeen de verschillende partijen naar voren hebben gebracht ligt het voor de hand dat eerst VVD, CDA en LPG proberen een coalitie te vormen.
Jacques van Geest informateur
Bijlagen
Keerpunt 2010.
Samenvattend verslag van het gesprek tussen J.J.E. van Geest ( informateur ), gesecondeerd door F. Stoffer en Keerpunt 2010, in de personen van J. Leurs en N. Schuts op 9 maart 2010.
De heer Leurs geeft aan warm voorstander te zijn van een brede coalitie, bestaande uit CDA, Keerpunt 2010, VPGrave en de LPG. Een coalitie van deze samenstelling heeft brede ondersteuning binnen de gemeente Grave en moet in staat geacht worden de komende vier jaar de gemeente op goede wijze te besturen. Het is belangrijk dat er in deze tijd een coalitie aantreedt die de grootst mogelijke basis heeft in de Graafse raad, zonder dat collegefracties elkaar in een wurggreep houden (zoals dat bij een kleinere meerderheid het geval is).
Een second best oplossing is in de visie van Keerpunt 2010 een coalitie tussen CDA, Keerpunt 2010 en VPGrave, omdat de programmatische verschillen tussen deze drie nihil zijn en de gemeente op basis van inhoud bestuurd dient te worden. Dat gaat makkelijker tussen ‘gelijkgestemden’.
Het college zou drie tot vier wethouders moeten hebben, waarvan 3 parttime, dus wethouders 1, 0.75, 0.75, en 0.50 fte lijkt een goede verdeling.
Keerpunt neemt graag ook personeel deel in het college. Afhankelijk van wie de andere wethouders zijn die naar voren worden geschoven is dit een wens of een hard punt.
Programmatisch stelt Keerpunt 2010 dat niet alles hoeft te worden vastgelegd. Het collegeprogramma kan beperkt zijn. Veel plannen liggen klaar, er moet minder gepland, maar vooral uitgevoerd worden. Belangrijke programmapunten voor Keerpunt 2010 zijn de ontwikkeling van Wisseveld, waarbij ruimte moet zijn voor woningen. Vooral levensloopbestendige woningen, geschikt voor starters, deels in de sociale sfeer. Daarnaast moet er ruimte zijn voor kleinschalige bedrijvigheid.
Keerpunt 2010 wil de samenwerking tussen de gemeentes in de Noordelijke Maasvallei hoog op de agenda. Kijken naar één ambtelijke organisatie is een snel uit te voeren punt. (Er mag ook gekeken worden naar de gemeenten Wijchen en/of Landerd.)
Na bestuurskrachtonderzoek bepalen of met samenwerking kan worden volstaan of moet worden aangekoerst op herindeling. Herindeling is wat Keerpunt 2010 in de periode 2010-2014 niet aan de orde. Grave blijft tot die tijd zelfstandig.
Andere belangrijke agendapunten zijn het in evenwicht brengen en houden van inkomsten en uitgaven van de gemeente, een doorlichting van het functioneren van het ambtelijk en bestuurlijk apparaat, het vinden van een oplossing voor de Scheepswerf, het project Een Neie Weg in Gassel of andere serieuze bouwplannen te Gassel en de Brede scholenbouw waarbij uitgangspunt is de leefbaarheid in de dorpen en wijken en behoud van voorzieningen. Voor wat betreft Keerpunt 2010 moet er fors gebouwd worden de komende jaren, vooral voor starters en levensloopbestendige woningen.
Verder zijn belangrijk de ontwikkeling van het Visio terrein met Brede School, parkeerterrein en bruggen naar de Hampoort.
Ondernemersvriendelijkheid opkrikken, einde maken aan de langdurende handhavingzaken, een oplossing zoeken voor de Scheepswerf en de Prinses Margriet legaliseren..
Tenslotte: versteviging positie burgerparticipatieraad (ter versteviging WMO-beleid), en
De positie van dorps- en wijkraden (met mogelijk eigen budgetten ter verbetering leefomgeving).
Voor akkoord: J. Leurs
Standpunten van VPGrave
Voor VPGrave is belangrijk dat er een coalitie komt die in staat is de problemen die de komende jaren op ons afkomen het hoofd te bieden.
Grave verdient het best mogelijke college, dat een programma heeft wat de zwaksten in de samenleving beschermd en ruimte biedt voor innovatieve oplossingen van de problemen.
VPGrave is van mening dat de kiezers in de gemeente Grave hebben aangegeven de nieuwkomer collegeverantwoordelijkheid te willen geven.
Programmatisch zou dat goed kunnen, omdat de programma’s van VPGrave en CDA sterk op elkaar lijken, datzelfde het geval is in de vergelijking met Keerpunt 2010 en op hoofdlijnen ook het programma van de LPG past op dat van VPGrave.
Voor VPGrave zijn de belangrijkste aandachtspunten voor de komende jaren:
– het bouwen voor starters en ouderen.
– werkgelegenheidsbeleid en armoedebestrijding.
– beheer en onderhoud van de publieke ruimte ten behoeve van de vitaliteit van wijken en dorpen.
– het op orde brengen van de gemeentefinanciën, bezien in het licht van de komende bezuinigingen en de noodzaak de zwaksten bij de bezuinigingen te ontzien.
– duurzaamheid in de meest ruime zin.
Voor VPGrave is daarnaast belangrijk dat er een ander bestuurscultuur ontstaat. Wij willen voorstellen dat de voorbereidende vergaderingen vervangen worden door commissievergaderingen en wij willen 1 x per maand een burgeravond.
De portefeuilleverdeling tussen de wethouders zou wat creatiever kunnen dan tot op heden.
De partijen waarmee VPGrave in een coalitie denkt te kunnen samenwerken zijn het CDA, de LPG en Keerpunt 2010.
Samenwerking in een coalitie met daarin de VVD en/of Trots acht VPGrave minder voor de hand liggend. Uitgesloten wordt wat ons betreft geen enkele partij.
Wij hopen op coalitiegesprekken waarin de voorlieden van de verschillende partijen over hun eigen schaduw heen willen denken en het belang van Grave voorop stellen.
Gassel, 10 maart 2010
Trots
Samenvattend verslag van het gesprek tussen de heren Reijnen en Smulders van Trots en de heren van Geest ( informateur ) en Stoffer op 9 maart 2010.
De heer Reijnen geeft aan, gelet op de vele problemen waarmee Grave de komende jaren geconfronteerd wordt, te streven naar een breed draagvlak voor een collegeprogramma.
Hij is van mening dat de belangrijkste afspraken in een raadsbreed programma moeten komen.
Vervolgens kan er van binnen uit de partijen en door kandidaten van buiten gesolliciteerd worden naar een wethoudersfunctie. Het enige criterium voor de keuze van wethouders is kwaliteit en kennis van zaken.
Alle voorstellen kunnen met wisselende meerderheden de eindstreep halen wanneer de voorstellen voldoende kwaliteit hebben en getoetst zij op nut, noodzaak en de financiële consequenties . De nadruk in de Raad moet liggen op de controlerende- en kaderstellende functie die de Raad heeft. Trots wil af van het wij-zij denken. De discussies in de Raad moeten zakelijker.
Alsdan krijgt het dualisme een maximale kans.
De belangrijkste actiepunten van Trots zijn het bouwen van woningen, o.a. op het Wisseveld, daadkrachtige en snelle besluitvorming. Verder het verminderen van regels omtrent het bouwen door alle regels te vermelden in de bouwverordening onder gelijktijdige afschaffing van Welstand, met uitzondering van het historisch centrum.
Ook het terug dringen van het inhuren van externen en meer verantwoording leggen bij het ambtelijk apparaat behoort tot de prioriteiten van Trots.
Voor akkoord: Th. Reijnen
CDA
Samenvattend verslag van het gesprek tussen de heren Peters en Cruijsen van het CDA en mevrouw de Zoeten en de heer van Geest ( informateur ) op 13 maart 2010.
Voor het CDA zijn er twee opties.
Een is rechtsom. Een coalitie van VVD, CDA en LPG. Ook mogelijk en bespreekbaar is een coalitie tussen CDA, VPGrave en LPG.
Het CDA kiest, gelet op de precaire financiële situatie van de gemeente, voor wethoudersfuncties met een maximum van 2,25 fte.
Een coalitie waarin zowel CDA als Keerpunt vertegenwoordigd zijn wordt, gelet op het recente verleden, niet voor de hand liggend genoemd.
Programmatisch denkt het CDA er zowel met VPGrave als met de VVD goed uit te kunnen komen. Ook met de LPG denkt het CDA er goed uit te komen.
Afhankelijk van de voorkeuren van de andere partijen is het CDA bereid tijdsvolgordelijk vervolggesprekken te voeren danwel de twee opties gelijktijdig te onderzoeken.
De belangrijkste programmapunten voor het CDA zijn het bouwen van woningen voor starters en de jonge mensen die noodgedwongen eerder de gemeente moesten verlaten bij gebrek aan huisvesting en graag terug willen, economische vitalisering, het op orde brengen en houden van de gemeentefinanciën, meer bevoegdheden voor wijk- en dorpsraden met een democratische legitimatie en een ordentelijke realisatie van de in gang gezette plannen.
Het CDA heeft een wethouderskandidaat.
Voor akkoord: B. Peters
LPG
Samenvattend verslag van het gesprek tussen mevrouw Henisch en de heer de Vaal van de LPG en mevrouw de Zoeten en de heer van Geest ( informateur ) op 13 maart 2010.
De LPG heeft een voorkeur voor een coalitie tussen VVD, CDA en LPG. Een coalitie tussen CDA, VPGrave en LPG wordt niet uitgesloten, maar is duidelijk tweede keuze.
Binnen de gelederen van de LPG heeft men er grote moeite mee wanneer Jacques van Geest wethouder zou worden. Dat heeft te maken met het aftreden eind 2008.
Van de kant van Jacques van Geest wordt aangegeven dat het hem niet gaat om een wethouderspositie voor zichzelf. VPGrave heeft meerdere wethouderskandidaten in de gelederen. Een wethoudersfunctie voor van Geest is geen breekpunt voor VPGrave.
De LPG is er voorstander van eerst een coalitie CDA, VVD en LPG te verkennen en, mocht dat niet lukken, VPGrave bij de onderhandelingen te betrekken.
Programmatisch verwacht de LPG geen overwegende problemen bij het opstellen van een collegeprogramma, welke samenstelling ook gevolgd wordt.
Overigens zou wat betreft de LPG een raadsbreed collegeprogramma met een vrije keuze voor de Raad van wethouders van binnen en van buiten ook bespreekbaar zijn. Het dualisme zou in die constellatie voluit tot zijn recht komen.
Belangrijke programmapunten voor de LPG zijn het opknappen van de Loswal, het ordentelijk afronden van de binnenstadsprojecten, woningbouw voor starters, het vergroten van de werkgelegenheid en het op orde brengen/houden van de gemeentefinanciën.
Voor akkoord: A. Henisch
VVD
Samenvattend verslag van het gesprek tussen J.J.E. van Geest ( informateur ), gesecondeerd door F. Stoffer en de vertegenwoordigers van de Graafse VVD, de heren P. F.G. Hendriks en H.A.F.M. de Greeff op 9 maart 2010.
De VVD wil een college dat bestaat uit de drie partijen die thans ook in het college vertegenwoordigd zijn.
De kiezer is, voor wat betreft de VVD duidelijk geweest. Het huidige college heeft een nieuw mandaat gekregen. Een andere collegesamenstelling waarin de VVD deelneemt wordt niet uitgesloten, maar wel onwenselijk geacht.
De VVD heeft in zittend wethouder Bos een wethouderskandidaat.
Programmatisch wordt verwezen naar het verkiezingsprogramma, waarbij het accent wordt gelegd op kwaliteit van plannen en projecten, het op orde houden van de gemeentelijke financiën en een (verdere) doorlichting van de interne organisatie.
Voor akkoord: P.F.G. Hendriks